DİSK’e göre işsizlik ödeneği lafta kaldı

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR), TÜİK tarafından yayımlanan 2022 Nisan İşgücü İstatistik verilerine ilişkin İşsizlik ve İstihdamın Görünümü raporunu yayımladı. TÜİK verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 Nisan ayında bir önceki aya göre 74 bin kişi artarak 3 milyon 585 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,1 iken kadınlarda yüzde 14,3 olarak tahmin edildi.

Geniş tanımlı işsizlik yüzde 23.8

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Nisan 2023’te 9 milyon 138 bin kişi olarak gerçekleşti. DİSK-AR’ın raporunda, “TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Nisan 2023’te 9 milyon 138 bin kişi olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre 2019 Nisan’da yüzde 13,8 olan dar tanımlı işsizlik Nisan 2023’te yüzde 10,2 olarak gerçekleşti. Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 19’dan yüzde 23,8’e yükseldi” ifadelerine yer verildi

Aralıkta kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon kişi 

İşsizlik ödeneği alanların sayısı çok az

İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğunun işsizlik ödeneğinden faydalanamadığı ifade edilen raporda, resmi işsizlerin sadece yüzde 10’unu işsizlik ödeneği alabildiği kaydedildi.

İşsizlerin işsizlik ödeneği alması için koşulları sağlamak hayli zor. Bu haktan yararlanmak için hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak, hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak gerekiyor. TÜİK verilerinden elde edilen bilgiye dayandırılan veriler şöyle açıklandı:

“TÜİK Nisan 2023’te toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 585 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Nisan 2023 verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 392 binde kaldı.

Böylece Nisan 2023’te resmi işsizlerin sadece yüzde 10’unu işsizlik ödeneği alabildi. 3 milyonu aşkın işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yaklaşık yüzde 90’ının işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor”

Kadınlar yine çok kötü durumda

Raporda, kadın işsizliği tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olmaya devam ettiği belirtildi. Nisan 2023 verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori yüzde 31,3 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu. İkinci yüksek işsizlik kategorisi ise yüzde 28,3 ile geniş tanımlı işsizlik oldu.

Nisan 2023’te dar ve geniş tanımlı işsizlik oranı arasındaki makasın 13,6 puan olduğu kaydedilen raporda, dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedenleri zamana bağlı eksik istihdam sayısı, ümidini kaybedenlerin, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanların sayısındaki artış olarak açıklandı.

1.7 milyon kişi işsizlik maaşına başvurdu