Seçim öncesi hızla yükselen tüketici güveni tepetaklak düştü
BDDK’dan kredi kartı harcamalarına ve ihtiyaç kredilerine el freni
BDDK, kredili harcamaları sınırlamak için iki karar aldı: Yurtdışına yönelik turizm harcamalarında, kredi kartına taksit yok. Konut hariç bireysel kredilerin tümünün (KMH ve kredi kartı dahil) risk ağırlığı artırıldı. Böylelikle söz konusu faizlerin artması sağlanacak.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), finansal istikrarı destekleyici olduğunu ifade ettiği iki adım attı. BDDK’den yapılan açıklamaya göre, kredi kartlarında taksitlendirme sürelerinin; hava yolları, seyahat acenteleri ve konaklama ile ilgili yurt dışına ilişkin harcamalarda uygulanmamasına ve söz konusu harcamalarda taksitlendirme yapılmamasına karar verildi.
Kurul ayrıca Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca sermaye yeterliliği standart oranlarının hesaplamasında; ihtiyaç kredilerinin (kredili mevduat hesapları dahil), bireysel kredi kartlarının (kredi kartı harcamaları ve nakit çekimleri dahil), tüketicilere kullandırılacak binek araç edinimi amaçlı taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin ve tüketiciler ile yapılacak finansal kiralama işlemlerinin risk ağırlıklarının Standart Yaklaşımın kullanılması durumunda yüzde 150 olarak uygulanmasına, İçsel Derecelendirmeye Dayalı (İDD) Yaklaşımların kullanılması durumunda Standart Yaklaşım kullanılması durumunda söz konusu alacaklara uygulanacak risk ağırlıkları ile yüzde 150 risk ağırlığının karşılaştırılması sonucu hesaplanacak artış oranlarının; İDD Yaklaşımları uyarınca hesaplanan risk ağırlıklarına uygulanarak arttırılması şeklinde uygulanması kararı aldı.
Bu krediler için kredi riskine esas tutar hesaplamasında kredi riski azaltım tekniklerinin kullanılmamasına, bahse konu yüksek risk ağırlıklarının bu kararın alındığı tarihten sonra kullandırılan yeni krediler için uygulanmasına, 1 Temmuz 2021 tarihli ve 9645 sayılı Kurul Kararı ile 21 Ekim 2022 tarih ve 10388 sayılı Kurul kararının bireysel kredi kartları ve ihtiyaç kredileri için belirlenen risk ağırlıkları açısından mülga olmasına, bu karar kapsamındaki yüksek risk ağırlıklarının 23 Şubat 2023 tarih ve 10524 sayılı Kurul Kararında bahsi geçen Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilan edilen yerlerde yerleşik gerçek kişilere kullandırılan krediler bakımından 1 Ocak 2024’e kadar uygulanmamasına karar verildi. BDDK böylelikle bankaların faizleri arttırarak tüketiciyi daha az kredi kullandırmasını sağlamaya çalışıyor.
Merkez Bankası eski baş ekonomisti ve Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hakan Kara kredileri kısmak için BDDK ile Merkez Bankası’nın koordineli çalıştığını belirterek sosyal medya mesajında şu görüşleri yer verdi:
– TCMB ve BDDK kredileri yavaşlatmak için koordineli tedbir alıyor
– Turizm gelirleri iyi gidiyor
– Enerji faturası geçen yıla göre azalıyor
– Altın ithalatı yavaşlıyor=> Haziran’dan sonra dış dengede belirgin iyileşme göreceğiz. https://t.co/UYhPLwFnHV pic.twitter.com/vJDO98fDO7
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) July 31, 2023
Aslan payı ihtiyaç kredisinin
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 21 Temmuz haftasına ait verilerine göre tüketici kredileri ve bireysel kredi kartlarına olan toplam borç 2 trilyon 208 milyar 668 milyon liraya ulaştı. Tüketici kredilerindeki toplam borç 1 trilyon 401 milyar lirayı aşarken burada en çok payı 877 milyar 273 milyon lirayla ihtiyaç kredisi borcu oluşturdu. Düşük faizli olması nedeniyle vatandaşın son dönemde daha çok kullanmayı tercih ettiği bireysel kredi kartlarındaki toplam borç ise 807 milyar 273 milyon liraya çıktı.
Oyunlar ve Bulmacalar