İnşaatta ithal işçi dönemi: Vietnam ve Filipinler’den geliyorlar
Haziranda konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 1,84’e çıkarken, konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı ise, 2023 Haziran’da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30,4 azaldı.
Konut kredi faizlerinde yaşanan hızlı artışa bağlı olarak kullanılan konut kredisi haziranda yıllık bazda yüzde 30,4 geriledi. TÜİK verilerine göre, 2023 Haziran’da bir önceki yılın aynı dönemine göre kredili konut satışı yüzde 66,85’lik rekor düşüşle 13 bin 463 adede gerilemişti. Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği’nin (GYODER) 2023’ün ikinci çeyreğine ilişkin yayımladığı Türkiye Gayrimenkul Sektörü raporu da, konut kredilerinin bireysel krediler içinde payının sert düştüğünü ortaya koydu.
Rapora göre, 2023 Haziran itibarıyla konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 1,84’e, yıllık bileşik faiz ise yüzde 24,45’e çıkarak Ocak 2019’dan itibaren en yüksek değere ulaştı. Faizlerdeki bu artış sonrası konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı ise, 2023 Haziran’da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30,4 azaldı ve yüzde 20,1’e geriledi. 2022 Haziran’da yüzde 38 olan konut kredilerinin toplam tüketici kredilerindeki payı ise, Haziran 2023 itibarıyla 6,4 puan azalarak yüzde 31,6’ya düştü.
Raporda konut kredi faizlerinin sene başından bu yana nasıl seyrettiği ve aynı dönem aralığında konut kredi hacmindeki düşüş de yer aldı.2023 başında yüzde 1,54 seviyelerinde gerçekleşen aylık faiz, yılın ilk çeyreği sonunda yüzde 1,33 seviyelerinde seyrederken ikinci çeyrek sonunda ise yüzde 1,81 seviyesine yükseldi. Aynı şekilde 2023 başında yüzde 20,08 seviyelerinde başlayan yıllık faiz oranı ise, 2023 Haziran ayını yüzde 23,98 ile tamamladı. Temmuz ayı itibarıyla ise yıllık faiz yüzde 34,09’a yükseldi.
Rapora göre artış nedeniyle ülke genelinde 2023’ün ilk çeyreğinde konut başı ortalama kullandırılan kredi tutarı ise 770 bin TL oldu. İstanbul’da ise konut fiyatlarının ortalama hane halkı harcanabilir gelirinin 5,18 katı olduğunun belirtildiği raporda, 2023 2. çeyrek döneminde İstanbul’da 100 metrekarelik bir konut için kullanılacak konut kredisinin aylık taksitlerinin, hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 57’si oranına geldiğine dikkat çekildi.
2023 Haziran sonunda konut kredisi hacminin 438,5 milyar TL seviyesinde gerçekleştiğinin belirtildiği raporda, kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payının 2022 Haziran’da yüzde 65,66 seviyesinden, 2023 Haziran’da yüzde 62,86’ya gerilediği belirtildi.
Raporda ayrıca, tüm bu gelişmelerin satışlar üzerindeki etkilerine de yer verildi. 2023 ikinci çeyrekte konut satışları bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 30,5 oranında gerileyerek 282 bin 564 adede düştü. Bu yılın ilk çeyreğinde birinci el konut satışlardaki düşüş, 2013’ten bu yana en düşük ikinci çeyrek verisi olarak öne çıktı.