KKM üç ayda 570 milyar lira eridi, çözülen para TL mevduata kayıyor
Duyunca şaşırmayın! Müşteriye aylardır KKM öven bankacınız artık ‘uzak dur’ diyecek
KKM'nin cazibesini azaltmak için 4 Ağustos'ta bankalara yüzde 15 zorunlu karşılık getiren TCMB, şimdi de 6 aya kadar vadeli hesaplar için zorunlu karşılık oranını 10 puan artırarak yüzde 25’e yükseltti. Böylece bankalar yüzde 52'ye çıkan uzun vadeli KKM'ye daha yüksek faiz önermek zorunda kalacak.
Merkez Bankası, KKM'nin cazibesini azaltmak için bankalara getirdiği uygulamalara bir yenisini daha ekledi. Merkez Bankası (TCMB), 3,5 trilyon liraya ulaşan hacmiyle saatli bombaya dönüşen kur korumalı mevduatın (KKM) cazibesini azaltmak için temmuz ayında başladığı hamlelerine yenisini ekledi. KKM hacmini azaltmak ve piyasadan likidite çekmek için 4 Ağustos’ta her vade için bankalara yüzde 15 zorunlu karşılık getiren Merkez Bankası, bir adım daha atarak 6 aya kadar vadeli hesaplar için zorunlu karşılık oranını 10 puan artırarak yüzde 25’e yükseltti. 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi. Böylece son 3 haftada hacmi 75,3 milyar lira azalarak 3 trilyon 332 milyar 606 milyon liraya gerileyen KKM hesaplarını bu caydırıcı kararlarla daha da düşürmeyi planlıyor.
KKM’de uzun vade öne çıkarılacak
Daha önce kur korumalı hesaplarda zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü tüm vadeler için yüzde 15’ti. Böylece piyasada oluşan TL likidite fazlası, zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmeye devam edilecek. Aynı zamanda TL vadeli mevduatlar desteklenirken, KKM’de uzun vade öne çıkarılacak.
TCMB Para Politikası Kurulu’nun 24 Ağustos 2023 tarihli kararıyla faiz artırımının yanı sıra parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarının alınmaya devam edileceği belirtilmişti.
Uzmanlar, 4 Ağustos’ta getirdiği zorunlu karşılık kararıyla piyasadan 470 milyar lira çeken TCMB’nin devre sonu olan 29 Eylül’de piyasadan 220-240 milyar lira çekeceğini tahmin ediyor.
TCMB Para Politikası Kurulu’nun 24 Ağustos 2023 tarihli kararıyla, faiz artırımının yanı sıra parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarının alınmaya devam edileceği belirtilmişti.
Bankalar KKM ve TL mevduata daha yüksek faiz önermek zorunda kalacak
Bu kararla birlikte bankalar, 6 aya kadar vadeli KKM hesapları için TCMB’ye her 1000 lira için 150 lira değil 250 lira yatırmak zorunda kalacaklar ve bu paradan hiçbir faiz kazanamayacaklar. Ellerinde likidite fazlası olmadığı için de bu parayı TCMB’den, politika faiziyle (swap ve repo üzerinden) borçlanacaklar. Bu paranın 750 lirasıyla da kredi kullandıracaklar. Dolayısıyla artan maliyetlerini krediler başta olmak üzere ürün fiyatlarına yansıtacaklar. Bu durumda şu anda yüzde 54’e kadar çıkan dövizden dönüşümlü uzun vadeli KKM ve yüzde 40’larda seyreden düz TL mevduata ise daha yüksek faizler önermeleri gerekecek.
KKM hacmi 3 haftada 75.3 milyar lira azaldı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre KKM büyüklüğü 8 Eylül itibarıyla, bir önceki haftaya göre 15.7 milyar lira gerileyerek 3 trilyon 332 milyar 606 milyon liraya geriledi. Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduat hesaplarından TL mevduata dönüşüm hedefini açıkladığı 20 Ağustos gününden bu yana toplam gerileme ise 75.34 milyar liraya ulaştı. KKM hesapları, 25 Ağustos haftasında 40 milyar lira, 1 Eylül haftasında ise 20 milyar lira düşüş yaşamıştı.
Oyunlar ve Bulmacalar