İstanbul’daki 1600 işletmeye KDV ve IBAN denetimi
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2024 yılı finansman programına göre gelecek yıl toplam 2 trilyon 213,2 milyar lira borç servisi gerçekleştirilmesi, 1 trilyon 565,2 milyar lira iç borçlanmaya, 648 milyar lira dış borçlanmaya gidilmesi öngörüldü.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca, gelecek yıl yaklaşık 1 trilyon 166,3 milyar lirası anapara ve 1 trilyon 46,9 milyar lirası faiz olmak üzere 2 trilyon 213,2 milyar lira tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi planlanıyor. Bakanlığın internet sitesinde 2023 yılı gelişmeleri ve 2024 yılı öngörülerini içeren “Hazine Finansman Programı” yayımlandı.
Orta Vadeli Program ve Merkezi Yönetim Bütçesi öngörüleri esas alınarak hazırlanan programa göre, geçen yıl 70 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesi, bu yıl ocak-ekim döneminde 65 ay oldu. Yüzde 16,3 olan sabit getirili Türk Lirası cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyeti de aynı dönemde yüzde 18 seviyesinde gerçekleşti.
Yatırımcı tabanının genişletilmesi ve borçlanma araçlarının çeşitlendirilmesi amacıyla ilk defa 2012 yılında gerçekleştirilen kira sertifikası ihraçlarına 2023 yılında da devam edildi. Bu çerçevede, söz konusu dönemde iç piyasada toplam 107,4 milyar lira tutarında Türk Lirası cinsi kira sertifikası ihracı yapıldı.
Bu yıl ocak-ekim döneminde toplam 136,3 milyar lira tutarında Türk Lirası gecelik referans faiz oranına (TLREF) endeksli senet ihracı gerçekleştirildi. Nisanda gerçekleştirilen 2,5 milyar dolar tutarındaki 7 yıl vadeli yeşil tahvil ihracı, ülke hazinesi tarafından uluslararası sermaye piyasalarında ihraç edilen ilk çevresel, sosyal ve yönetişim tahvili olma özelliği taşıyor. Yeşil tahvil ihracı aracılığıyla sağlanan finansman, uygunluk kriterlerini sağlayan yeşil projelerin finansmanı/refinansmanı için kullanılacak.
Programın 2024 yılı öngörülerine göre, yaklaşık 1 trilyon 166,3 milyar lirası anapara ve 1 trilyon 46,9 milyar lirası faiz olmak üzere 2 trilyon 213,2 milyar lira tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi, bunun 1 trilyon 565,2 milyar lirasının iç borç, 648 milyar lirasının ise dış borç servisi olarak yapılması planlanıyor.
İç borç servisinin 1 trilyon 262,2 milyar liralık kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 303 milyar lirasının da kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşacağı öngörülüyor.
Nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2B satış gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’ndan aktarılacak kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri, kasa/banka kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynakların toplamının eksi 281 milyar lira olması bekleniyor.
Gelecek yıl uluslararası sermaye piyasalarından tahvil ve kira sertifikası ihraçları yoluyla 10 milyar dolar tutarı karşılığında finansman sağlanması planlanıyor. Bu öngörüler doğrultusunda, 2024’te 2 trilyon 136,4 milyar lira tutarında iç borçlanma yapılması bekleniyor.
Öngörüler doğrultusunda, 2024 yılında 1 trilyon 565,2 milyar lira tutarında iç borçlanma, 648 milyar lira tutarında dış borçlanma yapılması planlanıyor. Borçlanmanın ağırlıklı olarak Türk Lirası cinsinden gerçekleştirilmesi, piyasa çeşitliliğinin sağlanması amacıyla uluslararası piyasalarda ABD dolarının yanında diğer döviz cinslerinden de ihraç yapılması hedefleniyor.
Faiz giderlerinin optimal şekilde yönetilmesini temin için uygun enstrüman ve vade bileşimi dikkate alınarak gelecek 12 ayda faizi yenilenecekler ile vadesine 12 aydan az kalmış senetlerin payının belirli bir seviyede tutulması planlanıyor. Nakit-borç yönetiminde oluşabilecek likidite riskinin azaltılması amacıyla güçlü nakit rezervi öngörülüyor.
Programa göre, Türk Lirası cinsinden sabit kuponlu “gösterge tahvil”lerin ihracına piyasa koşulları çerçevesinde düzenli olarak devam edilmesi planlanıyor.
Türk Lirası kuponlu/kuponsuz bonolar ve tahviller, farklı vadeli değişken kuponlu tahviller, enflasyona endeksli tahviller, altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikaları itfa takvimine ve piyasa koşullarına bağlı olarak ihraç edilebilecek.
Türk Lirası cinsi kira sertifikalarının ihraçlarına 2024’te de devam edilmesi öngörülüyor. Piyasa katılımcılarının ilave talepleri ayrıca değerlendirilebilecek.
Aylık olarak nakit girişleri ile çıkışları arasında gözlenebilecek geçici uyumsuzluğun giderilmesi amacıyla kısa vadeli Hazine bonoları ve “Para Piyasası Nakit İşlemleri Aracılığı ile Sağlanacak Finansman Hakkında Yönetmelik”te yer alan finansman araçları kullanılabilecek.
Borç servisinin dönemler arası dengeli dağılmasının sağlanması ve ikincil piyasada fiyat etkinliğinin artırılması amaçlarıyla piyasa koşulları çerçevesinde değişim ve geri alım ihaleleri yapılabilecek, ihalelere ilişkin detaylar ihale gününden en az bir iş günü önce kamuoyuna duyurulacak.
Uluslararası sermaye piyasalarından finansman sağlanması amacıyla çeşitli vadelerde konvansiyonel tahviller, kira sertifikaları, yeşil tahviller, sosyal tahviller ve/veya sürdürülebilir tahviller piyasa koşullarına bağlı olarak ihraç edilebilecek.