Dünya’yı kaldıran ‘Cep Herkülü’ unutulmadı

Türkiye Halter Federasyonu (THF), dünya sporunun efsane ismi milli halterci Naim Süleymanoğlu’nun 6. ölüm yıl dönümünde kabri başında anma töreni düzenledi. Edirnekapı Mezarlığı’ndaki kabri başında gerçekleştirilen törene, THF Başkanı Talat Ünlü ve federasyon temsilcileri, CHP Bursa Milletvekili Hasan Öztürk, genç sporcular ve sevenleri katıldı.

Talat Ünlü, Türk halterinin Naim Süleymanoğlu ile zirveye çıktığını belirterek, “Sayısız olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonlukları bulunan bir sporcumuzdu. Türkiye’de halter, Naim’le zirveye çıkmıştır. Efsane ve dünyanın en iyi haltercisi, bu branşta gelmiş geçmiş en iyi sporcu. Şahsiyetiyle, yaşantısıyla, başarılarıyla gençlere ekol olmuş bir sporcu. Elbette Naim’i burada anlatmaya kelimeler, cümleler ve zaman yetmez. 50 yıllık hayatında çok güzel spor yaşantısı oldu ama aramızdan erken ayrıldı” dedi. Hasan Öztürk ise şunları söyledi: “Tüm dünya onu insan üstü rekorlarıyla tanıdı ama Bulgaristan Türkleri için o onların kurtuluş ve özgürlük mücadelesinin meşalesiydi.”

Dünya ve Türk halter tarihine adını altın harflerle yazdıran efsane sporcular arasında yer alan olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonu ‘Cep Herkülü’ lakaplı Naim Süleymanoğlu, Bulgaristan’ın Kırcaali kentinin Ahatlı köyünde 23 Ocak 1967’de dünyaya geldi. Süleymanoğlu, haltere başlamasıyla ilgili “Dokuz yaşındayken halter antrenörüm Hilmi (Pekünlü) hoca beni keşfetti, böylece haltere başladım. O zamanlar Bulgaristan’dan dünya ve olimpiyat şampiyonu sporcular çıkıyordu, ben de şampiyon olmak istedim” demişti.

2023’ün ‘Altın Çocuk’u Jude Bellingham

Sadece sporcu olarak değil, Bulgaristan’daki Türklerin gördüğü zulmü dünyaya duyurmasıyla tarihe geçen Naim Süleymanoğlu, 14 yaşındayken Bulgaristan’da gençler ve yıldızlar şampiyonu oldu. 15 yaşındayken 1982’de Brezilya’da düzenlenen Gençler Dünya Şampiyonası’nda ilk dünya şampiyonluğunu elde eden Süleymanoğlu, ‘en genç dünya rekortmeni’ ünvanına ulaştı. 1983’te Büyükler Dünya Halter Şampiyonası’nda birinci olan Naim Süleymanoğlu, 1983-1986 yılları arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 rekor kırdı, 1984, 1985 ve 1986’da dünyada yılın haltercisi seçildi. ABD’de 1983’te gerçekleştirilen ‘Rekortmenlerin Turnuvası’na katılan Naim Süleymanoğlu, burada dünya rekorunu kırdı. Bu yarışmadan sonra kendisine ‘Cep Herkülü’ lakabı verildi.

Vücut ağırlığının üç katını kaldırdı

Süleymanoğlu, 1984 Los Angeles Olimpiyatları’na Bulgaristan’ın Sovyetler Birliği’nin boykot kararını desteklemesiyle katılamadı. Öte yandan Naim Süleymanoğlu, 1984 yılında silkme kategorisinde vücut ağırlığının 3 katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.

İsmi değiştirildi, Türkiye’ye kaçtı

Bulgaristan hükümetinin Türk isimlerini yasaklaması nedeniyle adı Naum Şalamanov olarak değiştirildi. Türkiye’ye gelişini, kendi ifadesiyle ‘Türkiye kaçışını’, 1980’li yıllarda Bulgaristan’da yaşayan Türklere yapılan zulümlerin dünyaya duyurulması ve bitirilmesine yönelik bir girişim şeklinde açıklayan Naim Süleymanoğlu, o yıllarda Bulgaristan’da Türklerin asimilasyona maruz kaldığını dünyaya duyurdu.
Cep Herkülü, Türkiye’ye geliş süreciyle ilgili şöyle konuşmuştu: “Türklere karşı yapılan zulümleri kabullenmem mümkün değildi. Türkleri yok sayanlar için ter dökmek istemiyordum. Türkiye’ye iltica edecektim. 1985-1986 şubat ayı sonuna kadar bütün Türklerin isimleri değiştirildi. Artık adım; Naum Şalamanov’du. 1986’da Avustralya’nın Melbourne kentinde düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası’nda birinci oldum. Şampiyonanın sonunda 10 Aralık 1986’da verilen akşam yemeğinde beni Türk Konsolosluğuna götürecek kişilerle tanıştım.”

2028 Olimpiyat Oyunları için 7 branşa yeşil ışık, boks beklemeye alındı

Avustralya’da Türkiye’ye iltica etti

1986’da Avustralya’da Türk Büyükelçiliği’ne sığınarak iltica eden Naim Süleymanoğlu, başarılı bir operasyonla uçakla Londra’ya geçti. Ardından dönemin başbakanı Turgut Özal’ın gönderdiği özel uçakla Türkiye’ye getirilen Naim Süleymanoğlu, Ankara’da coşkulu bir karşılama ve basın toplantısıyla ilk kez Türk halkının karşısına çıktı. Naim Süleymanoğlu’nun 1988 Seul Olimpiyatları’na Türkiye adına katılabilmesi için Türk hükümetince Bulgaristan’a 1 milyon dolar ödeme yapıldı.

O tarihten itibaren Naim Süleymanoğlu, şampiyonalarda Türkiye adına mücadele etti. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın ödemeyle ilgili, “Naim bize onu kat ve kat ödedi. Dünyada Türklerin reklamını yaptı” demişti.

Üst üste 3 olimpiyat şampiyonluğu

Dünyanın efsane sporcuları arasına yerleşen Naim Süleymanoğlu, Güney Kore’de düzenlenen 1988 Seul Olimpiyatları’nda erkekler 60 kiloda mücadele ederken, 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırarak şampiyon oldu. Ağırlığının 3 katından 10 kilo fazlasını (190 kilo) kaldırarak ‘Dünyanın en iyi haltercisi’ ödülünü kazanan Cep Herkülü, bunu dünyada başaran tek sporcu olarak tarihe geçti. Naim ayrıca, silkmenin yanı sıra koparmada da 152,5 kilo kaldırarak toplamda 342,5 kiloya ulaşıp, dünya ve olimpiyat rekorları kırdı.

Dünyanın en iyi sporcusu

Naim, olimpiyatlarda güreş dışında Türkiye’ye ilk altın madalyayı getiren sporcu olarak tarihte yerini aldı. Naim Süleymanoğlu, 1992’de de Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından dünyanın en iyi sporcusu ilan edildi. Milli halterci, 1988 Seul, 1992 Barselona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları’nda birinci olarak, üst üste 3 olimpiyat altın madalyasıyla podyuma çıktı. Naim Süleymanoğlu, kariyerinde ayrıca 7’şer kez dünya ve Avrupa şampiyonluğuna ulaşırken, 46 dünya rekoruna imza attı.

1996’da haltere ara veren Naim Süleymanoğlu, sonrasında katıldığı 2000 Sydney Olimpiyatları’nda başarılı olamadı ve aktif spor hayatına veda etti. Efsane sporcu, Sydney’e kadar 24 yıl boyunca halterde bir numara olarak adından söz ettirdi.

Time dergisine kapak olan ilk Türk sporcu

1988 Seul Olimpiyatları’nda 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kıran ve ‘Dünyanın en iyi haltercisi’ seçilen Naim Süleymanoğlu, 3 Ekim 1988’de ‘Everybody Wins’ başlığıyla Time dergisine kapak oldu. O yıl Avrupa Halter Şampiyonası’nın ardından dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray’a davet edilen Naim Süleymanoğlu, teklif edilen ABD vatandaşlığını ise reddetmişti. Naim Süleymanoğlu, 2000 yılında Uluslararası Halter Federasyonunda (IWF) dünyanın en genç asbaşkanı oldu. 2012 Londra Olimpiyat Oyunları kapsamında adı, Londra metrosundaki bir istasyona verildi. 2018 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Çankaya’da bir caddeye de Naim Süleymanoğlu adı verildi.

Efsane milli halterci, 18 Kasım 2017’de tedavi gördüğü hastanede karaciğer yetmezliği nedeniyle 50 yaşında hayata veda etti. 19 Kasım 2017’de İstanbul Fatih Camisi’nde kılınan cenaze namazına siyaset, iş ve spor camiasından çok sayıda kişinin yanı sıra aktif spor yaptığı dönemde en büyük rakibi olan Yunan Valerios Leonidis de katıldı.