Lokantacıların başkanından itiraf: Enflasyonu artıran bir numaralı sektörüz
FAO'ya göre küresel gıda fiyatları martta aylık yüzde 2,7, yıllık yüzde 47,7 oranında geriledi. Bizde ise 31 aydır aralıksız yükselerek martta yılık 67,89 artışla yüzde 50,51 olarak gerçekleşen TÜFE'yi geçti. TÜFE aylık olarak yüzde 2,29 artarken gıda fiyatlarındaki artış oranı ise yüzde 3,84 oldu.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının, bol arz, düşük ithalat talebi ve Türkiye’nin desteğiyle Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi’nin yeniden uzatılmasının etkisiyle martta düşüşünü 12. aya taşıdığını duyurdu.
FAO’dan yapılan açıklamaya göre, gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, martta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,1 düşerek 126,9 puan oldu. Böylece, endeks art arda düşüşünü 12. aya taşırken, Temmuz 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi.
FAO açıklamasında, endeksin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından geçen yılın mart ayındaki rekor seviyesinden yaklaşık yüzde 20,5 düştüğü hatırlatıldı. Endeks, savaşla birlikte Mart 2022’de 159,7 puana ulaşarak rekor kırmıştı. Küresel gıda fiyatlarının martta bitkisel yağlar ve tahıl kaynaklı düşüş göstermesi dikkati çekti.
Dünyadaki gerilemeye rağmen Türkiye’de gıda fiyatları 31 aydır aralıksız olarak yükseliyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, mart ayında gıda fiyatlarındaki artış oranı yüzde 67,89’la yüzde 50,51 olarak gerçekleşen tüketici fiyatları endeksindeki (TÜFE) artışı geçti. Mart ayında TÜFE yüzde 2,29 artarken gıda fiyatlarındaki artış oranı ise yüzde 3,84 oldu.
FAO, endeksteki düşüşün, şeker ve et fiyatlarındaki artışları dengeleyen tahıl, bitkisel yağlar ve süt ürünleri fiyatlarındaki düşüşü yansıttığına dikkati çekti. Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, yüksek arzın durgun küresel ithalat talebinin soya, kolza tohumu ve ayçiçek yağı fiyatlarını aşağı çekmesi nedeniyle aylık bazda yüzde 3 azaldı. Endeks bir yıl önceki seviyesinin yaklaşık yüzde 47,7 altına indi. Tahıl Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 5,6, yıllık bazda ise yüzde 31,6 azalış gösterdi.
Uluslararası buğday fiyatları, Türkiye’nin desteğiyle Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi’nin yeniden uzatılması, ihracatçılar arasındaki güçlü rekabet nedeniyle küresel arzın artmasıyla martta yüzde 7,1 düştü. Pirinç ve mısır fiyatları sırasıyla yüzde 3,2 ve yüzde 4,6 geriledi.
Şeker Fiyat Endeksi, Hindistan, Tayland ve Çin’deki azalan üretim beklentilerine ilişkin endişelerin etkisiyle aylık bazda yüzde 1,5 artarak 127 puana ulaşarak, Ekim 2016’dan beri en yüksek seviyesine ulaştı. Aynı dönemde FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi yüzde 0,8 azalırken, Et Fiyat Endeksi de yüzde 0,8 artış gösterdi.
FAO, küresel üretim, tüketim, ticaret ve stok eğilimlerine ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı Tahıl Arz ve Talep Özeti Raporu’nu da yayımladı. Rapora göre, FAO, 2022/2023 küresel tahıl üretimi tahminini 2 miyar 773,8 milyon tondan 2 milyar 777 milyon tona çıkardı. Önceki yıla göre sadece yüzde 1,2 düşüşe denk geliyor.
FAO, küresel pirinç üretim tahminini ise Endonezya’nın üretimine ilişkin resmi tahminlerin düşük olması nedeniyle 2021-2022 seviyesinden yüzde 1,6 düşürülerek 516 milyon tona çekti.
Raporda, 2022-2023’te küresel tahıl kullanımının 2021-2022 seviyesinin yüzde 0,7 altına inerek 2 milyar 779 milyon tona gerileyeceği öngörüldü.