Altın ithalatı patladı, yıllık cari açık şubatta 10 yılın zirvesine çıktı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre cari işlemler açığı şubat ayında 8 milyar 780 milyon dolar olarak gerçekleşirken, 12 aylık cari açık ise 55 milyar 400 milyon dolarla 2012 yılının ağustos ayından bu yana en yüksek düzeye çıktı. 12 aylık toplam cari açık ocak ayında 51 milyar 900 milyon dolar idi. Şubat ayı itibarıyla cari açığın rekor kırmasında ocak ve şubat aylarında altın ithalatının adeta patlaması etkili oldu. Geçen yıl ocak ayında Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üzerinden 3.5 ton, şubat ayında da 4.4 ton altın ithal eden Türkiye bu yılın ilk iki ayında altına adeta hücum etti.  Altın ithalatı ocak ayında 68.3 ton, şubat ayında ise 57.4 ton oldu. Uzmanlar Mierkez Bankası’nın rezerv çeşitlendirmek istemesinin, enflasyonist ve belirsizliğin hakim olduğu dönemde altının “güvenli liman” olarak kabul edilmesinin yanı sıra mücevher ihracatındaki artışın da aşırı talepte etkili olduğunu ifade ediyorlar.  Ancak altın ithalatı alınan önlemlerle mart ayında son dokuz aylık dönemin en düşük düzeyi olan etkisiyle 26.7  tona geriledi. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi şubatta cari açığın 8 milyar 450 milyon dolar olarak gerçekleşmesi yönündeydi. Bu arada ocak ayı cari açığı tüm zamanların en yüksek aylık rakamı olan 10 milyar dolara revize edildi.

Cari açıkta tüm zamanların rekoru

Özellikle deprem bölgelerinde yüzde 50 oranında düşen ihracat ve genelde yavaşlasa da artmaya devam eden ithalat nedeniyle cari açık şubatta geçen yılın aynı ayındaki 5.3 milyar doların hayli üzerine çıkarken açığın finansmanı genelde olduğu gibi TCMB rezervlerinden yapıldı. TCMB de şubatta rezervlerinde 4.7 milyar dolarlık düşüş olduğunu açıklayarak bu tespiti doğruladı.

Mart ayında ise Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki ekonomik aktiviteyi ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’ndeki yüksek veri ihracat cephesinden cari dengeye olumlu katkıda bulunabilir ancak seçim ve deprem harcamaları cari açık için risk oluşturmaya devam ediyor.

Cari açık 2022’de 48.8 milyar dolarla rekor kırdı

Turizmde talep yükseliyor

TCMB’nin ödemeler dengesi istatistikleri şubat ayında altın hariç cari açık 4 milyar 980 milyon dolarla geçen yıl şubata göre yatay seyretti. Enerji hariç cari denge ise geçen yıl şubattaki 1 milyar 650 milyon dolar fazladan bu yıl şubatta 2 milyar 960 milyon dolar açığa döndü. Geçen yıl şubat ayında 2 milyar dolar olan altın ve enerji hariç cari fazla ise Şubat 2023’te 834 milyon dolara geriledi.

Hizmetler tarafında ise taşımacılık gelirleri hem ihracattaki artış hem de içerideki hareketlilik nedeniyle şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 102.7 oranında artarken turizm dövizi girişi ise yavaşladı. Ancak turizm sektörü yetkilileri ve kısa dönemli ev kiralama iyi yapanlar son 2-3 haftadır yabancı turistin deprem tedirginliğini üzerinden attığını ve talebin yükselmeye başladığını ifade ediyorlar. Hizmet dengesindeki fazla turizm gelirlerindeki ılımlı artışa rağmen taşımacılık gelirlerinin katkısıyla şubat ayında 2.3 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı ayında bu rakam 1.8 milyar dolardı.