Sultanlar’dan kusursuz prova
Japonya’da ‘ırkı ıslah yasası’ raporu: İkisi çocuk 16 bin 500 kişi zorla kısırlaştırılmış
Japonya'da 1990'lara kadar yürürlükten kaldırılmayan öjenik yasası kapsamında zorla kısırlaştırılan binlerce kişi arasında dokuz yaşında iki çocuğun da olduğu ortaya çıktı.
Japonya'da öjenik yasanın mağdurları yıllardır seslerini duyurmaya çalışıyor. Fotoğraf: Kyodo Japonya’da 1948 ila 1996 yılları arasında devletin ‘öjenik yasası’ kapsamında kısırlaştırılan kişiler, çektikleri fiziksel ve ruhsal acıları duyurabilmek için yıllardır mücadele veriyor.
Bu hafta parlamentoya sunulan 1400 sayfalık rapor, 1948 ila 1996 yılları arasında yaklaşık 16 bin 500 kişinin, ‘düşük kaliteli soyların doğmasını önlemek, annenin hayatını ve sağlığını korumak’ amacını taşıyan yasa kapsamında rızaları olmadan nasıl kısırlaştırıldığını gözler önüne serdi. Rapora göre, yasanın mağdurlarının çoğu kadındı.
Neredeyse 60 bin kadına kalıtsal hastalıkları nedeniyle kürtaj yapıldığının belirtildiği raporda, baskı altında olduğu düşünülen 6 bin kişinin de kendi rızasıyla kürtaj olduğu belirtildi. Raporda, kısırlaştırılan bireyler arasında dokuz yaşlarında bir kız ve bir de erkek çocuğun olduğu belirtildi.
Raporun yayımlanmasının ardından Kabine Başsekreteri Hirukazu Matsuno, hükümetin zorla kısırlaştırma programı nedeniyle mağdurların çektiği ‘büyük acılardan dolayı derinden özür dilediğini’ söyledi.
Özür ne kadar içten?
Ülkenin milletvekilleri 2019 yılında yasanın mağduru olan her bir vatandaşa 3.2 milyon yen (22.8000 dolar) tazminat verilmesini öngören yasayı kabul etse de tazminat kampanyasını yürüten kişiler bu tutarın mağdurların yaşadığı acılara denk olmadığını söylüyor. Ödeme için son başvuru tarihinin Nisan 2024’te sona ereceği belirtilirken, Japon medyasındaki haberlere göre bugüne kadar sadece 1049 kişi bu ödemeden faydalanabildi.
Şimdiye kadar ülkedeki sadece dört mahkeme mağdurlara tazminat ödenmesine karar verdi. Diğer mahkemeler, zaman aşımını gerekçe göstererek hükümetin yanında yer aldı. Mağdurların avukatları ise, kısırlaştırılan kişilerin, geçirdikleri ameliyatın mahiyetini dava açmaya yetecek yasal süreçten çok sonra öğrendiklerini savundu.
Gazetecilere konuşan 77 yaşındaki Iizuka, “Öjenik cerrahi beni mutlu bir evlilik ve çocuk sahibi olmakla ilgili basit hayallerimden mahrum bıraktı” dedi. Bu prosedür yüzünden hayatındaki çoğu şeyin değiştiğini belirten Iizuka, “Kocama güvenip de ameliyat olduğumu ve çocuk sahibi olamayacağımı söyler söylemez beni terk etti, boşanmak istedi. Akıl hastası olup çıktım. Çalışamaz hale geldim. Doktorlar bana travma sonrası stres bozukluğu teşhisi koydu. Öjenik cerrahi hayatımı mahvetti” diye anlattı.
Geçmişte benzer bir uygulamaya sahip Almanya ve İsveç, Japonya’dan farklı olarak mağdurlardan özür dilemiş ve her birine tazminat vermişti. Her iki ülkenin söz konusu yasası da Japonya’dan onlarca yıl önce yürürlükten kalkmıştı.
Oyunlar ve Bulmacalar