Şimşek de itiraf etti: Bütçeyi delen iki seçim yatırımı EYT ve KKM
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergiye ilişkin risk analiz ve denetim çalışmalarında yapay zeka uygulamalarını, yani gelişen tüm dijital teknolojileri kullandıklarını belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KDV oranlarını hatalı uygulayan mükellefler başta olmak üzere vergi kayıp ve kaçağını yakından takip ettiklerini söyledi. Şimşek, Anadolu Ajansı’na (AA) vergiyle ilgili kayıp ve kaçağıyla mücadele çalışmalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Şimşek, risk analiz ve denetim çalışmalarında yapay zeka uygulamalarını, yani gelişen tüm dijital teknolojileri kullandıklarını belirterek şunları söyledi:
“Bu yıl kiralık konutlar, eğlence yerleri ve restoranlarda fiili denetimler gerçekleştiriliyor, özellikle KDV oranlarını hatalı uygulayan mükellefleri yakından takip ederek gerekli denetimleri yapıyoruz. Piyasada oluşan fiyat hareketlerini yakından takip ediyor ve birçok sektöre ilişkin detaylı analizler yapıyoruz. Ülke genelinde hazırlanan denetim planları ile sahada da denetimlerimizi sürdürüyoruz”.
Son dönemde konut, turizm amaçlı villa ve günübirlik kiralamalardaki artış ve beyan dışı bırakılan kazançları da mercek altına aldıklarını belirten Şimşek, analiz çalışmaları neticesinde bugüne kadar kira gelirini beyan etmeyen 240 bin kişiye bilgilendirici ve yönlendirici SMS gönderdiklerini ifade etti.
Şimşek, sahaya çıkan vergi dairesi çalışanlarının konut olarak kiraya verilen taşınmazların tespitin için ilk aşamada 3 bin 720 adrese ziyarette bulunarak kiracılardan ödenen kira bedeline ilişkin bilgi ve kira kontratlarını istediğini söyledi.
Şimşek, “Bu verileri, elde edilen kazançların beyan döneminde doğru bir şekilde beyan edilip edilmediğinin kontrolünde kullanacağız ve kazancını beyan dışı bırakanlar hakkında gerekli cezai işlemleri yapacağız. Günübirlik kiralamalar konusunda kısa süre içinde 5 binden fazla adreste denetim yapıldı. Bu denetimlerde 555 kişinin ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gereken günübirlik kiralama işi yaptığı halde kayıtsız çalıştığı tespit edildi ve 7,2 milyon lira ceza kesildi” diye konuştu.
Şimşek mal teslimi ve hizmet ifalarında uygulanması gereken yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20’lik KDV oranlarını yanlış uygulayarak, haksız rekabete ve vergi kayıp-kaçağına sebebiyet veren mükellefleri takibe aldıklarını belirtti.
“Bilhassa cafe ve restoranlar olmak üzere hizmet sektörüne ve perakende ticaret yapan işletmelere yönelik denetimlerimizi artırdık” diyen Şimşek, “Denetimlerimizde, sunulan hizmet ve yapılan mal teslimleri türüne göre KDV oranını olması gerekenden düşük uygulayan işletmeleri tespit ettik ve etmeye devam ediyoruz. Kısa sürede, hatalı KDV oranı uyguladığı tespit edilen 8 bin 531 mükellefi denetledik, 550 milyon lira kayıt dışı hasılat tespit ettik ve 87 milyon lira ceza kestik” diye konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı 2023 Ocak-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70,6’lik artışla 2 trilyon 52 milyar 658 milyon TL vergi tahsilatı yaptı. Bunun yüzde 11,41’ini yani 234 milyar 309 milyon TL’lik bölümünü dahilde alınan KDV oluşturdu. KDV’de yılın ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine göre enflasyon nedeniyle tam yüzde 147,5’luk artış oldu.
İthalden alınan KDV tutarı ise yılın ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 47,2 oranında artarak 453 milyar 747 milyon TL oldu. Yani her 100 TL’lik vergi gelirinin 22,1 TL’si bu kalemden elde edildi. İthalden alınan KDV ile dahilde alınan toplandığı zaman da her 100 TL’lik vergi gelirinin yaklaşık 33,5 TL’sininKDV’den geldiği görülüyor.
Şimşek, eğlence mekanları ve lüks restoranlara yönelik denetimlerde, fiş ve fatura düzenlenmediğini de tespit ettiklerini belirterek, “Denetimler esnasında 119,1 milyon lira kayıt dışı hasılat tespit ettik. Bu işletmelerde de KDV oranının yanlış uygulandığı gördük. Tespit edilen olumsuzluklarla ilgili olarak 9 milyon lira usulsüzlük cezası kestik” dedi.
Şimşek elektronik ticaretteki artışın da dikkati çektiğini ve bu kapsamda bu alanı da yakın takibe aldıklarını belirterek, Gelir İdaresi’nin, banka, PTT ve kargo verilerinden hareketle analizler yaptığını söyledi.
Yıllık beyanları ile KDV beyanlarının karşılaştırılması sonucunda uyumsuzluk olanlar hakkında inceleme başlattıklarına işaret eden Şimşek, “Bu yıl, e-ticaret kapsamında 2021-2022-2023 yıllarında mal ve hizmet satışı yapan 48 bin mükellefin hesaplarının analiz edilmesinde 23,4 milyar liralık işlem yapıldığını tespit ettik. Bunlar hakkında da uyumsuzluk kontrollerini başlattık.” diye konuştu.
Kira geliri dışında gelir elde eden ancak beyanname vermeyen mükelleflere yönelik çalışmaları da sürdürdüklerini aktaran Şimşek, mükellefleri öncelikle bilgilendirdiklerini, buna rağmen beyannamenin verilmemesi halinde ise gerekli işlemleri yaptıklarını belirtti.
Şimşek, gelecek yıl beyan edilecek gelirlere yönelik bilgilendirme çalışmaları da yaptıklarına işaret ederek, 2023 yılında taşınmazlarını satan ve bu satış sonucunda elde ettikleri geliri 2024 yılının Mart ayında beyan etmesi gerekenleri SMS ile bilgilendirdiklerini söyledi.