Dur-kalk ekonomisi: Ayaklar iki ay daha frende, Kasım’dan sonra gazda
Üretimde yurtdışına bağımlı olan mücevher sektörü, ağustos ayında gelen ek vergi ve kota sınırını yetkilendirilen 2 banka ile aşacak. Bu bankalar ihracatçılara ihtiyacı olan altını, uluslararası piyasalarla aynı koşullarda temin edecek.
Mücevher ihracatçısının önü bir aydan sonra yeniden açıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı dış ticaret açığını dengelemek için ağustos ayı başında uygulamaya aldığı kararla altın takı ithalatına yüzde 20 ek verginin ardından külçe altın ithalatına da aylık kota getirmişti. Karar üzerine mücevher sektörü temsilcileri ay sonunda Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan ile yaptığı görüşmenin üzerine, konuya ilişkin çözüm geldi. Ziraat Bankası ve Vakıf Katılım Bankası, ihracatçılara ihtiyacı olan altını, uluslararası piyasalarla aynı koşullarda temin edecek.
Kota ve ek vergi nedeniyle üretimde ithalata bağımlı olan mücevher sektöründe bir anda işler durdu. Altına kota uygulanması nedeniyle iç piyasada altın fiyatları yükselince Türkiye’de üretim yapmak yerine yurt dışında üretilmiş ürünü ithal etmek daha ucuz bir çözüm haline geldi. Hükümetin cari açıkla mücadele kapsamında aldığı altın ithalatına kota uygulanması kararı mücevher ihracatçıları nezdinde büyük bir sıkıntıya neden olmuştu. Hammadde maliyetleri artan sektörde üretim durmuş, ihracat da frene basmıştı. Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Yakın liderliğinde buluşan sektörün lider isimleri hükümetten yetkili isimlerle bir araya gelerek sorunları ve çözüm önerilerini sundular. Son olarak Ankara’da Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan ile bir araya gelen Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Yakın burada yaptığı sunumda mücevher sektörünün küresel rekabet gücünü ve kararın ihracatı nasıl etkileyeceğini anlattı.
Sorunun çözümü amacıyla TCMB’nin katkılarıyla seri bir çalışma gerçekleştirildi ve sonuçta Ticaret Bakanlığı tarafından, Mücevher İhracatçıları Birliği üyelerinin ihracat faaliyetlerinin cari açıkla mücadele kapsamında sekteye uğramaması amacıyla alınan önlemler Mücevher İhracatçılar Birliğine iletildi. Karara göre, Mücevher İhracatçıları Birliği üyelerinin, 2023 Eylül ayı istisna olmak üzere her ayın ilk 5 günü, bir önceki ayın ihracat verilerini içeren gümrük beyannameleri ile birlikte başvurmaları halinde, TC Ziraat Bankası ve Vakıf Katılım Bankası, ihracatçılara ihtiyacı olan altını, uluslararası piyasalarla aynı koşullarda temin edecek.
Kararı değerlendiren Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Yakın, şunları söyledi: “Her zaman yakın işbirliği içinde çalışmaktan gurur duyduğumuz hükümetimizin değerli temsilcileri, sayın bakanlar, çok değerli bakan yardımcıları, TCMB Başkanımız Sayın Erkan ve çalışma arkadaşları başta olmak üzere ekonomi yönetimi konuya hakim bir şekilde bizi anlayarak sorunlarımıza ivedilikle çözüm üretti. Elbette biz işimizi yapıyoruz ancak bugün her ülkede üretim, ihracat destekleniyor, keza ülkemizde de bu konuda çok cesur çalışmalar var. Alınan kararların sektörümüz üzerindeki etkilerini dinleyen, bizlerle birlikte sorunların çözümüne kafa yoran, emek harcayan ekonomi yönetimimize teşekkür ediyoruz. 12 bin yıldır bu topraklarla üretim yapan insanlar üretmeye, istihdam etmeye, ihracata devam edecekler. Türkiye bizimle gurur duyacak”
Ticaret Bakanlığı tarafından alınan kararların duyurulduğu yazıda uygulama ile ilgili olarak 2 bankanın yetkilendirildiği belirtiliyor. Karar ile ilişkin yazı şöyle: Bu çalışmalarımız sonuç verdi ve İhracatçımıza altın kotasından etkilenmeyeceği şekilde yetkilendirilmiş bankalar üzerinden altın temin edileceği bildirilmiştir.
Buna göre: Konuya ilişkin olarak ihracatçı firmaların hammaddeye erişimlerine imkân sağlanması amacıyla;
• Hazine ve Maliye Bakanlığınca kıymetli madenler aracı kuruluşu faaliyet izni verilmiş olan Ziraat Bankası AŞ ve Vakıf Katılım Bankası AŞ’ye kota tahsis edilecek
• İhracatçı şirketler tarafından söz konusu bankalara ayın ilk 5 iş günü (yalnızca 2023 yılı Eylül ayı için ayın ilk 7 iş günü) içerisinde, fiili ihracı bir önceki ay içerisinde (yalnızca 2023 yılı Eylül ayı için 7 Ağustos-31 Ağustos 2023 tarihleri arasında) gerçekleştirilen mücevher ihracatına ilişkin Gümrük Beyannameleri (GB) ile birlikte satın almak istedikleri işlenmemiş altın miktarı tutarını bildirerek başvuruda bulunulacak,
• Talepler ilgili banka tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen esaslar çerçevesinde değerlendirilecek
• İlgili ihracat bedelinin ihracatçı tarafından bahse konu bankaya getirilmesi uygun görülecek,
• Uygulama esaslarının detayları Borsa İstanbul AŞ tarafından ilgili Bankalara bildirilecek.