Merkez’in faiz kararı piyasaları dalgalandırdı
Enflasyonu düşürenler faizde frene bastı
Enflasyonu frenlemeyi başaran ABD ve İngiltere faiz artırımına ara verirken aralarında Türkiye'nin de bulunduğu bazı ülkeler ise artış yaptı. Ekonomiyi canlandırmak için parasal genişlemeye giden Brezilya ise ardı ardına ikinci kez faiz düşürdü.
Dünya ekonomisinin yüzde 11'ini oluşturan ABD'de Fed yaptığı çok sayıda faiz artışının ardından bu ay ara verdi. Dünyanın çeşitli ülkelerinde merkez bankaları bu hafta ardı ardına politika faizleriyle ilgili kararlarını açıkladı. Dünya ekonomisinin yüzde 11’ini oluşturan ABD’de Merkez Bankası’nın (Fed) yaptığı çok sayıda faiz artışının ardından bu ay ara verirken, enflasyonu düşürmeyi başaran ve durgunluk işaretlerinden rahatsız olan Bank of England (BoE) faizi bu kez sabit bıraktı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) geçen hafta sonu yaptığı açıklamada 3 temel politika faizini 25 baz puan artırma kararı aldığını belirtti. Buna göre refinansman faizi yüzde 4,50’ye, mevduat faizi yüzde 4’e ve marjinal fonlama faizi de yüzde 4,75’e yükseltildi. Karar sonrası ECB Başkanı Lagarde, “5 çeyrektir çok yavaş bir büyüme içerisindeyiz. Projeksiyonlarımıza bakınca artık sona yaklaşıyoruz” dedi. Karar sonrası ECB’nin faiz artırım döngüsünün sonuna yaklaşmış olabileceğine dair beklentiler ise arttı.
Enflasyon inince Fed 22 yılın en yüksek faizinde durdu
Son 13 toplantısının 11’inde yaptığı artırımla faizi son 22 yılın en yüksek seviyesine çıkartan ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) önceki günkü toplantısından federal fonlama faizini yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutma kararı açıktı. Faizi sabit tutma kararı oybirliğiyle alındı.
Ancak karar sonrası yapılan Fed açıklamasında, sonraki toplantılarda ek faiz artışına açık kapı bırakıldı. Fed Başkanı Jerome Powell, “Belirsizliklerin farkındayız, gerekirse faizleri daha da artırmaya hazırız” dedi. Piyasa açıklamayı ve artırıma ara verme kararı alan Fed üyelerinin tahminlerini “şahin” olarak değerlendirdi.
İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini sürpriz bir kararla yüzde 5,25’te sabit bıraktı. Ekonomistler, politika faizinin 25 baz puan artışla yüzde 5,5’e çıkarılmasını bekliyordu. Böylelikle BoE, Aralık 2021’den bu yana ilk kez faizleri sabit tutma kararı almış oldu.
Norveç’ten ve İsveç faizleri arttırdı
Norveç Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4,25’e çekti. Norveç Merkez Bankası Başkanı Ida Wolden, “Ek sıkılaştırmanın gerekip gerekmeyeceği ekonomik gelişmelere bağlı. Büyük olasılıkla Aralık ayında bir ek politika faizi artışı daha olacak ” dedi.
Karar metninde, enflasyonun yüksek ve yüzde 2’lik hedefinin oldukça üzerinde olduğu hatırlatılarak, “Komite, enflasyonun makul bir ufuk çizgisi içerisinde hedefe indirilebilmesi için bir miktar daha yüksek bir faiz oranının gerekli olduğu düşüncesinde” denildi.
İsveç Merkez Bankası da beklentilere paralel olarak faizi artırdı. Banka politika faizini 25 baz puan artışla yüzde 4 seviyesine çıkardı. Faizler böylelikle tarihi yüksek seviyeye çıkmış oldu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da faizi 500 baz puan artışla yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltti. Piyasada da ortalama beklenti, TCMB’nin politika faizini yüzde 30’a yükselteceği yönündeydi.
Faizi artırmayanlar da var
Fed ve Bank of England’ın da aralarında bulunduğu pek çok merkez bankası eylülde faiz artırırken bu ayı pas geçen ülkeler de oldu. İsviçre Merkez Bankası yaptığı açıklamada, mevcut faiz artırım döngüsünü duraklatma yönündeki sürpriz kararının ardından “bekle ve gör moduna” girdiğini söyledi. Filipinler ve Endonezya da faizi sabit tutan ülkeler arasında yer aldı. Filipinler Merkez Bankası politika faizini yüzde 6,25; Endonezya ise yüzde 5,75’te tuttu.
Brezilya Merkez Bankası ise politika faiz oranını art arda ikinci kez 50 baz puan düşürerek yüzde 12,75’e çekti. Banka parasal genişlemenin en azından yıl sonuna kadar aynı hızda devam edeceğinin sinyalini verdi.
Oyunlar ve Bulmacalar