Erdoğan: Fiyatları artıran aşırı kâr hırsı
FAO'ya göre küresel gıda fiyatları ağustosta 2 yılın en düşük seviyesine inmesinin ardından eylülde neredeyse sabit kaldı. Türkiye'de ise gıda enflasyonu eylül ayında aylık yüzde 3,32, yıllık ise yüzde 75,14 artışla kesintisiz artışını 37'nci aya taşımıştı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının, bitkisel yağlar, süt ürünleri ve et endekslerindeki düşüşlerin şeker ve mısır fiyatlarındaki artışı dengelemesiyle eylülde hemen hemen sabit kaldığını duyurdu. Bizde ise 37 aydır yükselişini sürdüren gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları eylül ayında yüzde 3,32 artarken, yıllık enflasyon 2,28 puan yükselerek yüzde 75,14 olmuştu.
FAO’dan yapılan açıklamaya göre, gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, eylülde bir önceki aya kıyasla 0,1 puan düşüşle 121,5 puan oldu.
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından mart 2022’deki rekor seviyesinden yaklaşık yüzde 24 gerileyen endeks, savaşla 159,7 puana ulaşarak rekor kırmıştı. Bu arada yüzde 121,4 puan olarak açıklanan ağustos ayı FAO Gıda Fiyat Endeksi verisi de 121,6 puan olarak revize edildi.
Küresel gıda fiyatlarının eylülde yeniden bitkisel yağlar ve tahıllar öncülüğünde sabit kalması dikkati çekti.
Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, aylık bazda palm, soya ve ayçiçeği yağlarının küresel fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle yüzde 3,9 gerileyerek düşüşünü ikinci aya taşıdı.
Tahıl Fiyat Endeksi, mısır fiyatlarındaki artışın etkisiyle aylık bazda yüzde 1 yükseldi. Endeks, bir yıl önceki seviyesinin yaklaşık yüzde 14,6 altında kaldı.
Mısır fiyatları Brezilya’dan gelen güçlü talep, Arjantin’de yavaşlayan satışların etkisiyle eylülde yüzde 7 yükseldi. Uluslararası buğday fiyatları ise başta Rusya olmak üzere güçlü üretim ve arz beklentileri sayesinde yüzde 1,6 düştü. FAO, ağustos 2023’te yaklaşık yüzde 10 yükselen pirincin düşük ithalat talebi nedeniyle geçen ay yüzde 0,5 düştüğünü bildirdi.
Şeker Fiyat Endeksi, El Nino hava olayının üretim üzerindeki etkisine ilişkin artan endişeler nedeniyle eylülde aylık yüzde 9,8 artarak kasım 2010’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Aynı dönemde FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, ithalat talebinin durgun olması ve stok bolluğu ile eylülde aylık bazda yüzde 2,3 ve yıllık bazda yüzde 23,9 geriledi. Endeksin aylık art arda düşüşünü dokuzuncu aya taşıması dikkati çekti. Et Fiyat Endeksi de eylülde yüzde 1 geriledi.
FAO, küresel üretim, tüketim, ticaret ve stok eğilimlerine ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı Tahıl Arz ve Talep Özeti Raporu’nu da yayımladı. FAO, küresel tahıl üretiminin bu yıl olumlu hava koşullarının devam etmesi nedeniyle Rusya ve Ukrayna için daha yüksek verim beklentileriyle geçen yıla göre yüzde 0,9 artarak 2 miyar 819 milyon tona çıkacağı tahmininde bulundu.