Yukarıda İsrail namlusu, aşağıda taze örülmüş beton duvar

Gazze’nin büyüklüğünü daha somut anlatabilmek için 10Haber olarak hep Ümraniye örneğini veriyoruz. Ümraniye’de 674 bin 131 kişi yaşıyor, Gazze’de ise 2.3 milyon. Şimdi bu bölgenin kuzeyindeki bir milyon kişinin güneye taşınması isteniyor. Hem de bunun için ek sürelerle beraber yaklaşık iki gün verildi.

Bölgede en büyük endişeyi tüm temel ihtiyaçlarından mahrum bırakılmış Gazzeliler yaşıyor elbette. Ancak durumdan oldukça endişeli bir ülke var: Mısır. İsrail’in yüz binlerce Filistinli mülteciyi Sina Çölü’ne süreceği endişesi yaşayan Mısır, Gazze ile arasındaki geçiş noktası Refah’ta askeri varlığını artırmaya başladı.

Kahire hükümeti bu denli fazla Filistinliyi yerinden etmenin uluslararası hukuka aykırı olduğunu söylüyor. Ancak esas endişesi ulusal güvenliğinin tehlikeye girmesi ve Mısır’ın zaten kötü durumdaki ekonomisini iflas ettirme ihtimali.

Burada belirtmekte fayda var ki bugün Gazze’de yaşamaya zorlanan 2 milyon 300 bin kişinin neredeyse tamamı, 1948’deki savaştan itibaren yerlerinden edilenler. İsrail’in işgal ettiği köylerden kaçmak zorunda kalanlar, o zamanlar 100 bin kişilik bir balıkçı kenti olan Gazze’ye ve etrafına sığındı. Yani bugünkü Gazzelilerin neredeyse tamamı zaten yerlerinden yurtlarından edilmiş insanlar. Bu insanlar, bu kez Gazze’den de ayrılırlarsa bir daha hiç geri dönememekten korkuyorlar. Gazzeli Filistinliler başta olmak üzere bölgesel güçler İsrail’in bugün Gazze’yi terk edecek insanların  bir daha evlerine dönmesine izin vermeyeceğini düşünüyor.

İsrailli diplomatlar amacın Hamas ile savaşta Filistinlileri Gazze’den tamamen çıkarmak gibi bir istekleri olmadığını söylese de İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant planın “her şeyi yok etmek” olduğunu vurguluyor.

İsrail’in eski ABD Büyükelçisi Danny Ayalon Mısır’ın Filistinlileri geçici olarak alması gerektiğini söylüyor. “Gazze’nin hemen diğer tarafında Sina Çölü’nde engin bir genişlik, neredeyse sonsuz bir alan var” diyor Avalon. Arap ülkeleri ise karşı çıkıp bunun bölgesel bir savaşa yol açabileceği uyarısı yapıyor. Ancak bu sınır dışı etme fikrinin hayata geçmesi halinde Arap ülkelerinin yeni mülteci kamplarını finanse etmekten başka çaresi kalmayabilir.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi perşembe günü açıklama yapıp Gazze’deki Filistinlilerden “metin olmalarını ve topraklarında kalmalarını” istedi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da Mısır’la tam mutabakat içinde olduklarını söyledi. Cumartesi günü Kahire’de Sisi ile görüşen Fidan “İsrail’i  bir kez daha uluslararası hukuka davet ediyoruz. Filistinlilerin yerinden edilmesine karşıyız. Mısır’a sürülme politikasını asla onaylamayacağız” dedi.

Beton duvar bile örüldü

Grafik: AA

Kahire bu süreçte birtakım hazırlıklara girişti. Bunlardan biri Refah sınırına beton duvar örülmesiydi. Öte yandan Kuzey Sina Valisi General Muhammed Abdül Fadıl Şuşha, Mısır ordusu ile bölgedeki İslamcı gruplar arasındaki güvenlik sorunu nedeniyle yıllardır yürürlükte olan olağanüstü hali kaldırdı. Bu da bazı çevrelerde Mısır’ın yeni mülteci akınına hazırlandığı şeklinde yorumlandı.

Ayrıca İsrail saldırısından kaçan Filistinliler için tüm yerel makamlara “gerektiğinde sığınak olarak kullanılmak üzere okul, daire ve boş arazileri listelemeleri” talimatı verildi. Şeyh Züveyd ve Refah kamplarında da okul ve genel merkezler de dahil olmak üzere sığınak olarak kullanılabilecek yerler hazırlanıyor.

Mısır, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri Filistinli mültecilere yardım için bölgede bulunan BM’ye bağlı UNRWA’nın kullanması için 143 kamyonluk yardım konvoyuna destekte bulundu. Ancak bu yardımlar henüz Gazze sınırını geçemedi. Geçen hafta başında Mısırlı üst düzey bir güvenlik kaynağı İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanının Refah kapısının Mısır tarafını da etkilemesiyle güvenlik tehlikeye girdiği için sınırın süresiz kapatıldığını duyurdu.

Breaking news:
The Egyptian army closes the Rafah land crossing-borders’ gate from the Egyptian side by constructing high cement barriers.#Gaza pic.twitter.com/Hs94ymHtLD

— Sinai for Human Rights (@Sinaifhr) October 14, 2023

Kahire aslında bu sınırın inşasına 2020 yılında başlamıştı, ancak görünen o ki son yaşananlar ışığında hükümet duvar örme işini hızlandırma kararı aldı. Duvar Filistinlilerin bombardımandan kaçmasını engellemekle kalmıyor, Gazze’ye insani yardım koridoru açmak için yürütülen çabaların ortasında yardımların hedefine ulaşmasının da önüne geçiyor. Gerçi Mısır hükümeti Refah sınır kapısını açsa bile İsrail ile anlaşması gereği kuşatma altındaki bölgeye sokmak istediği her türlü malzemeyi Tel Aviv’in onayından geçirmek zorunda.

İsrail’in sivillere verdiği süre doldu: Savaşta yeni cephe mi açılıyor?