Misilleme mi: Cezayir Nobelli yazar Annie Ernaux’a vize vermedi

2022 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Fransız yazar Annie Ernaux bu sene 26. düzenlenen Cezayir Uluslararası Kitap Fuarı’na katılamıyor. Zira Cezayir yazara vize vermedi.

Şu sıralar ifade özgürlüğü tartışmalarının gündemde olduğu edebiyat dünyası şimdi de bu reddi konuşuyor. Ernaux gibi dünyaca ünlü bir yazara katılacağı bir edebiyat etkinliği için vize verilmemesi mantıklı nedenlerle açıklanmaya pek de müsait değil.

Vize reddi bir misilleme olabilir

Vize verilmesi konusuna Ernaux’nun Cezayirli gazeteci Ihsane El Kadi’nin serbest bırakılması çağrıları nedeniyle Paris’teki Cezayir büyükelçisi Said Moussi’nin müdahale ettiği iddiası var. Fransız Le Monde gazetesine göre Cezayirli yetkililer muhtemelen rejime yönelik eleştirileri nedeniyle Ernaux’nun vize başvurusunu misilleme yapmak amacıyla reddetti. Vize reddinin prosedüre uygun süre yerine fuarın başlamasından sadece 48 saat önce bildirildiği de açıklandı.

Gazeteci ve yazarlardan tepki: ‘Siyasi ve kültürel bir hata’

Cezayirli gazeteci Ihsane El Kadi “Propaganda amaçlı yabancı fon almak” ve “ulusal güvenliği baltalayan eylemlerde bulunmak” suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Aralarında dilbilimci ve filozof Noam Chomsky, yönetmen Ken Loach ve Nobelli yazar Ernaux’nun olduğu bir grup aydın açık bir mektup imzalamış, ülkenin muhalif sesler için zindana dönüşmesini eleştirmişti. Cezayir’in Ernaux’a vize vermemesinin ardından yazarlar, yayıncılar ve edebiyat kuruluşları Cezayir hükümetinin kararını kınadı. İfade özgürlüğünün ve entelektüel söylemde bulunma hakkının korunmasının önemini vurguladı. Cezayirli gazeteci Ghania Mouffokan Facebook sayfasında Ernaux’a vize vermeyi reddetmenin “siyasi ve kültürel bir hata” olduğunu yazdı.

Ernaux, Frankfurt Kitap Fuarı’nda Filistinli yazar Adania Shibli’ye verilmesi planlanan ödülün töreninin iptal edilmesi sonrasında kararı protesto eden uluslararası bir metne de imza atmıştı.

Annie Ernaux ile bir hafıza yolculuğu daha: ‘Kızın Hikayesi’