Batı teyakkuz halinde: Ortadoğu’da yeni bir savaş endişesi
İsrail-Gazze savaşının 23'üncü gününde İsrail'in Gazze'ye yönelik hava saldırıları devam ediyor. Bölgede iletişim kısmen de olsa yeniden sağlanırken, İsrail ordusu Kudüs Hastanesi'nin derhal boşaltılmasını istedi. UNRWA ise 50'den fazla personelinin öldüğünü söylüyor.
Savaşın 23’üncü gününde İsrail’in bombardımanları devam ederken Filistin Kızılayı İsrail ordusunun Kudüs Hastanesi’nin derhal tahliye edilmesini istediğini bildirdi. Bu arada Gazze’ye internet akışı tekrardan yavaş yavaş sağlanmaya başladı. İsrail ordusu son 24 saatte Hamas’a ait 450 hedefi vurduğunu bildirirken UNRWA hava saldırıları sonucu şimdiye kadar 50’den fazla personelini kaybettiğini, binlerce kişinin depolarına girip gıda ve temel ihtiyaç malzemesi aldığını duyurdu. İsrail Başbakanı Netanyahu ise İsrail ordusunu suçlayan bir tweet’le muhalefetten büyük tepki gördü. Dağıstan’da yüzlerce kişi Mahaçkale Havaalanı’na baskın düzenleyerek Tel Aviv’den gelen uçaktaki Yahudileri aradı.
Gazze
Öldürülen: 8,005
Yaralı: 20,242
İşgal altındaki Batı Şeria
Öldürülen: 112
Yaralı: 1,900
İsrail
Öldürülen: 1,405
Yaralı: 5,431
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanların şiddetinin artması sonucunda internetin kesilmesiyle Gazze’de yaşananlar karanlığa büründü. Bölgeden yayın yapan muhabirler uydu aracılığıyla zaman zaman bağlı oldukları haber kuruluşlarıyla iletişime geçse de Filistinliler son iki gündür Gazze dışındaki aile ve arkadaşlarıyla iletişime geçmekte zorlandı.
İki bağlantı sağlayıcı ve bir izleme grubuna göre Gazze’de iletişim bu sabah kısmen yeniden sağlandı. Filistin telekomünikasyon operatörü Paltel, ciddi şekilde kesintiye uğrayan sabit hat, hücresel ve internet bağlantısının kademeli olarak yeniden sağlandığını duyurdu ve, “Sahadaki durumun ciddiyetine rağmen, teknik ekiplerimiz şebekede meydana gelen hasarı mümkün olduğunca ve mevcut imkânlar dahilinde onarmak için ellerinden gelen her şeyi yaptılar ve yapmaya devam ediyorlar” dedi. Aynı şekilde Jawwal telekomünikasyon şirketi de internet hizmetlerinin kademeli olarak eski haline getirildiğini teyit etti.
Öte yandan internet izleme kuruluşu NetBlocks, X üzerinden yayınladığı bir güncellemede internetin yavaş yavaş eski haline gelmeye başladığını bildirdi. Bununla birlikte Gazze’ye hücresel internet hizmeti sunan Katar merkezli telekomünikasyon şirketi Ooredoo hizmetlerinin yeniden başladığına dair herhangi bir güncelleme yapmadı.
Gazze’den haber yapan El Cezire muhabiri Youmna El Sayed ise bölgedeki iletişim hatlarının tam olarak açılmadığını söyledi. Telefon sinyalinin oldukça zayıf olduğunu belirten El Sayed bölgedeki durumu şu sözlerle anlattı:
“Mobil veri Henüz geri gelmedi. Şu anda sadece sabit hatlar çalışıyor. İsrail’in uyguladığı iletişim kesintisi sırasında insanlar acil servislere ulaşamadı. Kurtarma çalışmaları da kötü etkilendi. İsrail’in saldırılarında yaralanma durumunda yardım çağırmanın hiçbir yolu kalmadı. Elektrik kesintisinin Gazze’deki insanlar üzerinde duygusal bir etkisi de oldu. Çünkü Gazze’nin diğer bölgelerindeki sevdiklerine ne olduğunu bilmelerinin hiçbir yolu yoktu. Aile üyelerinin bombardımanlardan kurtulup kurtulamadığını bilmenin bir yolu yoktu.”
İsrail ordusu, cuma akşamı başlattığı kara operasyonunun son 24 saatinde Hamas’ın komuta merkezleri, gözlem noktaları ve füze fırlatma alanları da dahil olmak üzere 450’den fazla hedefi vurduğunu duyurdu. Açıklamada, “Kara operasyonunun genişletilmesinin bir parçası olarak, terörist hücreleri ve tanksavar füze fırlatımını planlayan terörist hücreleri vuruldu” dendi. Ordu Gazze Şeridi’nin kuzeyinde bir subayın havan topu mermisiyle ağır yaralandığını ve tedavi görmek için hastaneye kaldırıldığını açıkladı.
Öte yandan ordu, Gazzeli sivillerin güneye gitmeleri çağrısını tekrarlayarak insani yardım girişimlerinin Gazze’nin güneyinde “genişleyeceğini” söyledi. Ordu sözcüsü Daniel Hagari, “Gazzelileri Hamas’ın kalelerinden uzaklaşmaları konusunda defalarca uyardık. Bugün bu uyarının aciliyetini artırıyoruz. Mısır ve ABD öncülüğünde Gazze’ye yönelik insani yardım girişimleri artacaktır” dedi.
Filistin Kızılayı, İsrailli yetkililerden Gazze Şeridi’ndeki Kudüs hastanesinin “bombalanacağı” gerekçesiyle derhal boşaltılması yönünde uyarılar aldığını belirtti. Eski adı Twitter olan X’te yayınlanan açıklamada, “Bu sabahtan beri hastanenin 50 metre uzağına baskınlar düzenleniyor” dendi.
❌Urgent: @PRCS has just received serious threats from the occupation authorities to immediately #evacuate Al-Quds Hospital in the #Gaza Strip, as it is going to be #bombarded. Since this morning, there has been raids 50 meters away from the hospital
📢Please share widely.… pic.twitter.com/hmfbRVr1lg
— PRCS (@PalestineRCS) October 29, 2023
Hastane Gazze’nin kuzeyinde Tal El Hava bölgesinde bulunuyor ve yaralılar, yoğun bakımdaki hastalar ve kuvözdeki bebekler de dahil olmak üzere yüzlerce hastaya hizmet veriyor. Ayrıca bölgede yerinden edilmiş yaklaşık 12 bin sivil de Filistin Kızılayı’na bağlı bu hastaneye sığındı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Sekreteri Tedros Adhanom Ghebreyesus, Filistin Kızılayı’nın açıklamasının “çok büyük endişe kaynağı” olduğunu dile getirerek, “Tekrar ediyoruz. Hastalarla dolu hastaneleri, yaralıların canlarını tehlikeye atmadan tahliye etmek mümkün değil” dedi.
Gazze’de 20’den fazla hastane olsa da bu hastanelerin bir kısmı savaşın başında faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı. Yardım kuruluşları, hastaneler boşaltılsa bile gidecek güvenli bir yerin kalmadığını, faaliyetteki hastanelerin de zaten kapasitesinin üzerinde çalıştığı için ağır yaralılar için bu tahliyelerin ölüm anlamına geleceğini söylüyor.
Kudüs Hastanesi’nin havadan çekilen görüntülerinde sivillerin hastanenin avlusunda toplandığı görülüyor. El Cezire muhabiri El Sayed, Kudüs Hastanesi’nin yakınlarında oturduğunu söyleyerek bölgedeki durumu şöyle anlatıyor:
“Hastane çevresini hedef alan hava saldırıları oldukça şiddetliydi. Bu bombardımanlar çok güçlü olduğu için sadece hedefi değil, çevresini de etkiliyor. Hastane doğrudan vurulmadı ama çevresindeki alanlar hedef alındı. Bu durum hastalar arasında büyük korkuya neden oldu. Hastane yöneticisi, söz konusu sağlık tesisini tahliye etmeyeceklerini çünkü bunun kuvözlerde tutulan prematüre bebekler ve yoğun bakım ünitesindeki hastalar için ölüm anlamına gelebileceğini söyledi.”
BM’nin Filistinli mültecilere yardım ve çalışma ajansı UNRWA, Gazze’deki insanlara yardım etme kabiliyetinin 50’den fazla personelinin ölmesi ve malzemelerin gerekli yerlere taşınmasını kısıtlayan hava saldırıları nedeniyle tamamen gerilediğini açıkladı. Kuruluş zaten çatışmaların şiddetlenmesi nedeniyle görevlerinin tehlikeye girdiğini söylemişti.
UNRWA, ayrıca binlerce kişinin Gazze’nin orta kesiminde ve güney bölgelerinde ajansa ait çeşitli depo ve dağıtım merkezlerine girerek buğday unu ve diğer temel ihtiyaç malzemelerinden aldığını belirtti. UNRWA’nın Gazze Şeridi’ndeki işlerden sorumlu yöneticisi Thomas White şunları söyledi:
“Bu, üç haftalık savaşın ve Gazze’ye uygulanan sıkı kuşatmanın ardından sivil düzenin bozulmaya başladığının endişe verici bir göstergesidir. İnsanlar korkmuş, sinirli ve çaresiz. İletişim hatlarındaki kesintiler gerginlik ve korkuyu bir kat daha artırdırdı. Kendilerine yalnız bırakılmış, Gazze’deki ailelerinden ve dünyanın geri kalanından kopuk hissediyorlar.”
Son bir haftada Gazze’ye sadece 80 yardım kamyonu geçti. Cumartesi günü ise İsrail’in uyguladığı karartma sebebiyle bölgeye hiç yardım konvoyu girmedi. Halbuki BM’nin açıklamasına göre 2.3 milyon insanın yeterli yardımı alması için günde en az 100 yardım kamyonunun bölgeye girmesi gerekiyor.
CNN’in Mısır tarafındaki muhabirine göre, 10 yardım kamyonu Refah Sınır Kapısı’ndaki kontrol işlemlerinden geçerek Gazze tarafındaki Filistin Kızılayı’ tarafından teslim alındı. Kamyonlarda gıda ve tıbbi malzemeler olduğu belirtildi. İsrail ordusu yaptığı açıklamada daha fazla yardım kamyonunun yakında Gazze’ye girmeye başlamasını beklediğini söyledi.
Filistinli yetkililer Gazze’ye hizmet veren üç boru hattından ikincisinden artık su pompalanabildiğini teyit etti. Filistin Su İdaresi Başkanı Mazen Ghoneim, bu gelişmenin İsrail’in hava saldırıları devam ederken bölgede yaşanan su sıkıntısını azaltacağını söyledi.