Yolcularla rötar tartışmasına giren Nebati: Seçimi hazmedin
THY Yönetim Kurulu 10 yıl içinde Airbus'tan 355 uçak alınmasına karar verdi. Şirket tarihinin en büyük alımında toplam maliyetin 70 milyar dolar olduğu ancak indirimlerle rakamın daha aşağı ineceği belirtiliyor.
Türkiye’nin sivil havacılıkta bayrak taşıyıcı şirketi Türk Hava Yolları (THY), dünyanın en büyük yolcu uçağı yapımcılarından Airbus’tan 2026-2036 arasında teslim alınmak üzere 355 uçak satın alınmasına karar verdi. THY Yönetim Kurulu kasım ayında İstanbul’a gelen Airbus yöneticileriyle yaptığı görüşmelerden yaklaşık bir ay sonra kararını kesinleştirdi. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) THY’den gönderilen açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Ortaklığımız 2023-2033 yıllarını kapsayan Stratejik Planı çerçevesinde ortaya koyduğu büyüme hedefleri doğrultusunda uçak ve motor üreticileri ile görüşmelere devam etmektedir. Bu çerçevede Yönetim Kurulumuz;
KAP açıklamasında satın almanın ve Airbus ile anlaşmanın detayları hakkında bilgi verilmedi. Ancak edinilen bilgiye göre anlaşmanın toplam maliyeti 70 milyar dolar olacak. Ancak Airbus yapılacak offset anlaşmasıyla Türkiye’den 10 yıl içinde 20 milyar dolarlık mal almayı da taahhüt edecek.
Havacılık kaynakları 70 milyar dolarlık toplam maliyete uçakların liste fiyatı esas alınarak yapılan hesaplamayla ulaşıldığını belirterek ‘THY kesinlikle ciddi bir indirim alacaktır” dediler. Bu arada son dönemin en büyük sivil yolcu uçağı alımını Airbus ile 500 adet dar gövdeli A320 ailesi jet için anlaşmaya varan Hindistan’ın en büyük havayolu şirketi IndiGo yaptı. Uçak analistleri Haziran başında İstanbul’da yapılan bir uluslararası havacılık toplantısında açıklanan anlaşmanın en son yayınlanan Airbus liste fiyatlarıyla yaklaşık 50 milyar dolar değerinde olacağını ancak toplu anlaşmalar için yaygın havayolu endüstrisi indirimlerinden sonra tipik olarak bunun yarısından daha azına mal olacağını ifade etmişlerdi.
Öte yandan Airbus sözcüsü, kasımın ortasındaki Dubai Havacılık Fuarı sırasında Airbus ve THY’nin “büyük çaplı ticari uçak siparişi” için prensipte anlaşmaya vardığını açıklamıştı. Reuters’ın haberine göre sözcü, anlaşmanın onaylanmakta olduğunu ve “önümüzdeki günlerde” duyurulacağını söylemişti.
Kamu kurum ve kuruluşları, kamu ortaklıkları ve kamu iştirakleri tarafından açılan uluslararası ihaleler neticesinde, ihalelerin açıldığı ülkeden çıkacak dövizi telafi etmek ve bu ülkelerin ihracat potansiyelini arttırmak amacıyla, ihaleyi kazanan yabancı firma tarafından ana ihale anlaşmasına ek olarak verilen taahhütlere offset deniliyor. Bu taahhütler, ihaleyi açan ülkeden yapılacak ihracat, ihaleyi açan ülkeye yönelik yabancı sermaye yatırımları, ortak yatırımlar, teknoloji transferi, lisans ve know-how transferleri, kalifiye işgücü yaratmak amacıyla, masrafı ihaleyi kazanan yabancı firmaya ait olmak üzere sağlanan yurtiçi ve yurt dışı eğitim imkânları, AR-GE çalışmaları ve yatırımları ile diğer döviz kazandırıcı hizmet ve işlemleri içerebiliyor.
Türkiye 1980’li yıllarda savunma sanayi ihalelerini kazanan ABD’li şirketlerle benzer anlaşmalar gerçekleştirmiş ve bu kapsamda ABD’ye ihracat yapmıştı.