Reformları eleştirip Papa’ya ‘Beni kov’ diye meydan okudu, o da kovdu
Vatikan Papa Francis'in Katolik rahiplerin eşcinsel çiftleri kutsamasını resmen onayladığını duyurdu. Eşcinsel evlilikler üzerindeki yasağı sürdüren kilisenin bu konuda daha kucaklayıcı olmasını amaçlayan doktrin radikal değişiklikler içeriyor.
Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis Tanrı’nın sevgi ve merhametini arayanların bunu elde etmek için “kapsamlı ahlaki analize” tabi tutulmaması gerektiğinde ısrar ederek Vatikan politikasında radikal bir değişikliği açıkladı ve rahiplerin eşcinsel çiftleri kutsamasına izin veren doktrini resmen onayladı.
Vatikan İnanç Doktrini Manastırı’nın yayınladığı belge Papa Francis’in iki muhafazakar kardinaline gönderdiği ve ekim ayında yayınlanan bir mektubu detaylandırıyor. Francis ön yanıtında ritüelin evlilik ayiniyle karıştırılmaması koşuluyla bazı durumlarda bu tür kutsamaların yapılabileceğini belirtmişti.
BREAKING: Pope says priests can bless same-sex unions, requests should not be subject to moral analysis https://t.co/5NXUuFAj4d
— The Associated Press (@AP) December 18, 2023
Yeni belge bu koşulu tekrarlasa da evliliğin “(biyolojik olarak) bir erkek ve bir kadın arasında ömür boyu süren bir kutsal tören” olduğunu yeniden teyit ederek detaylandırıyor. Ayrıca söz konusu kutsamaların ayin niteliğinde olmaması, alışılageldik ritüeller kullanılarak, hatta düğünlere ait kıyafet ve geleneklerle yapılmaması gerektiğini de vurguluyor.
Ancak aynı cinsiyetten çiftler için bu tür kutsama taleplerinin tamamen reddedilmemesi gerektiğini de söyleyen yeni doktrin İncil’deki “kutsama” teriminin kapsamlı ve geniş tanımını yapıyor ve “Tanrı’yla yüce bir ilişki arayan, O’nun sevgisini ve merhametini arayan insanların” bunu elde etmenin ön koşulu olarak “kapsamlı ahlaki analize” tabi tutulmaması gerektiğinde ısrar ediyor.
“En nihayetinde kutsama insanların Tanrı’ya olan güvenini arttırmak için bir araçtır” denen belgede şu ifadeler yer alıyor:
“Bu nedenle kutsama talebi içinde yaşadığımız dünyada hiç de azımsanmayacak bir şey olan hayatın binlerce somut koşulunda Tanrı’nın yüceliğine, merhametine ve yakınlığına açık olmayı ifade eder ve bu duyguyu besler. Bu engellenmesi değil beslenmesi gereken Kutsal Ruh’un bir tohumudur.”
Belge LGBTİ+ Katoliklere kucak açmayı papalığının alamet-i farikası haline getiren Papa’nın son sosyal yardım jestine işaret ediyor. Francis 2013 yılında eşcinsel olduğu iddia edilen bir rahip hakkında söylediği “Ben kimim ki yargılayayım” sözünden 2023 yılında Associated Press’e yaptığı “Eşcinsel olmak suç değildir” yorumuna kadar, “hoş geldiniz” mesajıyla kendisini tüm seleflerinden ayırıyor.
LGBTİ+ Katolikleri destekleyen New Ways Ministry adlı sivil toplum örgütünün eski direktörü Francis DeBernardo kararın ardından şu açıklamayı yaptı:
“Bu haberin önemi küçümsenemez. Eşcinsellerin kutsanmasını resmen onaylamak başka bir olay ki, (Papa) buna zaten papazlar nezdinde izin vermişti, ancak insanların Tanrı’nın sevgisini ve merhametini almak için ‘kapsamlı ahlaki analize’ tabi tutulmaması gerektiğini söylemek çok daha önemli bir adımdır.”
Kilise eşcinsel ya da heteroseksüel olsun, evlilik dışı cinsel ilişkiye giren “çarpık” kişilerin günah içinde olduklarını vurguluyor ancak bunun onları “Tanrı’nın sevgi ya da merhametinden mahrum bırakmaması” gerektiğini söylüyor. Belgede “Bir kişi Tanrı ile ilişkisi günah nedeniyle gölgelenmiş olsa bile elini Tanrı’ya uzatarak her zaman bir kutsama isteyebilir” deniyor.
Uzun zamandır eşcinsel evliliğe karşı çıkan Vatikan evliliğin “kadın ve erkek arasında bir birliktelik” olduğuna vurgu yapıyordu. 2021 yılında İnanç Doktrini Manastırı kilisenin iki erkek ya da iki kadının birlikteliğini kutsayamayacağını, çünkü “Tanrı’nın günahı yüceltemeyeceğini” açıkça ifade etmişti.
Belge teknik olarak yayınlanmasını onaylamış olmasına rağmen Francis’in bile gafil avlandığı anlaşılan bir tepki yarattı. Belge yayınlandıktan kısa süre sonra Francis doktrinden sorumlu yetkiliyi görevden aldı ve bir geri dönüş için zemin hazırlamaya başladı.
Yine de Vatikan kilisenin “inananların başkalarını analiz edip sınıflandırmaktan ve lütuf kapısını açmak yerine enerjisini denetleme ve doğrulamaya harcamaktan” uzak durması gerektiğini söylüyor.
LGBTİ+ Katoliklerin daha iyi karşılanmasını savunan papaz James Martin yeni belgeyi “ileri doğru atılmış büyük bir adım” olarak yorumladı ve “Vatikan’ın 2021 politikasında dramatik bir değişim” sözleriyle nitelendirdi.
Martin “Yeni belge birçok eşcinsel Katolik çiftin Tanrı’nın varlığına ve bağlılık ilişkilerinde yardımına duyduğu derin arzuyu kabul ediyor. Pek çok Katolik rahiple birlikte ben de artık eşcinsel evlilikler yapan arkadaşlarımı kutsamaktan memnuniyet duyacağım” dedi.
Ancak gelenekçiler öfkeli. “Messa in Latino” (Latin Ayini) dergisinden gelenekçi blog yazarı Luigi Casalini belgenin “bir tür sapkınlık” gibi göründüğünü yazdı ve “Kilise çöküyor” dedi.
Son dönemde reform atağına kalkan ve toplumun birçok kesimine doğru “özgürlük” ağını geliştiren Papa Francis’in yenilikleri ne ölçüde hayata geçirebileceği merak konusu.