Pardon! 48 yıl suçsuz yere hapis yattınız

Amerika’da son dönemde çok rastlanan “suçsuz yere hapis yatan mahkumlar” kervanına bir yenisi eklendi. 2005 yapımı yerli “Pardon” filmini akıllara getiren vakada savcılar Oklahomalı Glynn Simmons’ın 1975 yılında işlemediği bir cinayetten mahkum edilmesinden 48 yıl sonra aklandığını duyurdu.

Haksız mahkumiyetlerin ceza sürelerini kayda geçiren National Registry of Exonerations (Ulusal Aklama Dairesi) adlı kuruluşa göre bu ABD’de haksız yere hüküm giymiş bir mahkumun yattığı en uzun süre.

An Oklahoma man who was convicted of murder in 1975 was exonerated in court on Tuesday after spending more than 48 years in prison, the authorities said. He served the longest wrongful sentence in the U.S., according to a registry of cases. https://t.co/CfihfMHipV

— The New York Times (@nytimes) December 20, 2023

70 yaşındaki Glynn Simmons Oklahoma Bölge Mahkemesi Yargıcı Amy Palumbo tarafından verilen kararla 18 Aralık’ta masum ilan edildi. Simmons, Oklahoma Bölge Savcısı Vicki Zemp Behenna’nın talebi üzerine Yargıç Palumbo’nun cezanın iptalini kabul etmesinin ardından Temmuz ayında kefaletle serbest bırakılmıştı. Pazartesi günü savcı Simmons’ın yeniden yargılanmasını gerektirecek kanıt olmadığını açıklamıştı.

Çarşamba günü yapılan açıklama talebine hemen yanıt vermeyen Behenna, Simmons’ın davasındaki önemli kanıtların müvekkil avukatlarına teslim edilmediğini saptadı. Salı günü Yargıç Palumbo tarafından imzalanan karara göre mahkeme “açık ve ikna edici kanıtlarla” Simmons’ın mahkumiyetine neden olan suçu onun işlemediğini tespit etti.

‘Başıma böyle bir şey gelmez demeyin’

Kayıtlara göre Simmons 48 yıl 1 ay 18 gün ile suçsuz yere hapis yatan diğer tüm mahkumlardan daha fazla süreyi parmaklıklar ardında geçirdi. Simmons kararın ardından yaptığı açıklamada davayla ilgili olarak “Bu bir direnç ve azim dersi. Sakın ‘Başıma böyle bir şey gelmez’ demeyin ve kimsenin bunu demesine müsaade etmeyin, çünkü bu gerçekten olabilir” dedi.

Görgü tanığının beyanları çelişkiler barındırıyor

Simmons, Ulusal Aklama Dairesi kayıtlarına göre Aralık 1974’te Oklahoma’nın Edmond kentindeki bir alkol mağazasında meydana gelen soygun vakasında birinci derece cinayetten suçlu bulunmuştu. Mahkum edildiğinde 22 yaşındaydı. Kayıtlara göre Simmons ve Don Roberts adlı diğer talihsiz adam, iki soyguncu tarafından başından vurulan tezgahtar Carolyn Sue Rogers’ı öldürmekten mahkum edilmişti. Yaşlı adam cinayet işlendiğinde Louisiana’da olduğunu söylemişti.

Yine o dönemin polis kayıtlarına göre Simmons ve Roberts, emniyet teşkilatının başka bir cinayete karışmış olan Leonard Patterson ve Delbert Patterson kardeşlere yönelik soruşturmanın ardından sıraya alınmışlardı. Polis, aralarında Simmons ve Roberts’la birlikte Patterson kardeşlerin de bulunduğu Oklahoma’daki partide bulunan herkesi sorgulamıştı. Savcılar alkol mağazası soygunu sırasında başından hasar alan bir kadının beyanıyla hareket ederek Simmons ve Roberts’ı mahkum etmişti. Ulusal kayıtlara göre tanık daha sonra kendi ifadesinin bir kısmıyla çelişen açıklamalarda bulunmuş.

Oklahoma Bölge Savcılığı’na göre Simmons ve Roberts başlangıçta ölüm cezasına mahkum edilmişlerdi. Ancak Oklahoma Temyiz Mahkemesi’nin 1972’de Yüksek Mahkeme’nin idam cezasının “adil olmayan bir şekilde uygulandığı” ve “Anayasaya aykırı olduğu” gerekçesiyle incelemeye alması, cezanın hapis cezasına çevrilmesine yol açmıştı. Bölge mahkemesinin kararıyla göre Roberts 2008 yılında şartlı tahliye ile serbest bırakıldı.

48 yılın bedeli 175 bin dolar

Simmons’ın avukatı Joe Norwood, salı günkü kararın müvekkiline 175 bin dolara (5.1 milyon Türk Lirası) kadar tazminat alma yolunu açtığını ve kendisine federal bir dava açma fırsatı verdiğini söyledi.

Norwood kısa süre önce karaciğer kanseri teşhisi konan Simmons’ın büyük ölçüde online bağış platformu aracılığıyla yapılan bağışlarla tedavi gördüğünü ve bu yardımlarla hayata tutunduğunu sözlerine ekledi.

Türkiye’nin adının da geçtiği suikastte eski senatöre ömür boyu hapis