Sanayi üretimine deprem darbesi: Şubatta yıllık yüzde 8,2, aylık yüzde 6 geriledi
Japonya 2024'e felaketlerle başladı. Yılın ilk günü 7.5 şiddetinde depremle sallanan ülke dün de bölgeye yardım taşıyan sahil güvenlik uçağı ile yolcu uçağının çarpışmasıyla sarsıldı. Depremde can kaybı 48'e ulaştı, uçak kazasında beş kişi öldü.
2024 Japonya için hiç iyi başlamadı. İlk gün depremle sallanan ülke ikinci gün Haneda Havaalanı’ndaki uçak kazasıyla kırmızıya büründü. 2024’ün ilk iki gününde art arda yaşanan felaketler “Japonya’ya ne oluyor?” dedirtti.
367 yolcu taşıyan bir Japan Airlines yolcu uçağı Tokyo’nun Haneda Havaalanı’na iniş yaparken deprem yardım çalışmalarına katılan sahil güvenlik uçağıyla çarpıştı. Sahil güvenlik uçağı pazartesi günü Ishikawa’da meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki depremin ardından bölgeye yardım taşıyan araçlardan biriydi. Çarpışmadan sonra uçak pistte alev alev yandı. Yolcu uçağı ülkenin kuzeyindeki Sapporo’dan havalanmış, Niigata’ya gitmeyi planlıyordu.
…羽田の航空機火災、胴体着陸で機体を擦りながら滑走中に炎が上がったかな…? pic.twitter.com/UmS4lUk9SD
— 棒振り (@bouhuri) January 2, 2024
Havayolu şirketine göre aralarında iki yaşından küçük sekiz çocuğun da olduğu 367 yolcu ve 12 kişilik mürettebat herhangi bir sorun çıkmadan tahliye edildi. Tahliye için acil durum kaydırakları kullanıldı. Sahil güvenlik uçağında ise beş kişi öldü, sadece bir kişi kurtulabildi. Uçaktan sağ salim kurtulan yolculardan biri Japonya’nın resmi haber ajansı Kyodo’ya “Sanki bir şeye çarpmışız gibi hissettim ve uçak indiği anda yukarı savruldum. Pencereden dışarıdaki kıvılcımları görüyordum, kabin gaz ve dumanla dolmaya başlamıştı” diye anlattı.
乗ってました。無事です。よかった😭#羽田 pic.twitter.com/MGKIsAEdbw
— フジカワハルカ (@fujikawaHaruka) January 2, 2024
Havayolu şirketinden bir yetkili CNN International’a uçaktaki yangının ayrıntılarının araştırıldığını söyledi. Eskiden hava trafik kontrolörlüğü yapan Michele Robson Skynews’e verdiği demeçte çarpışmanın sahil güvenlik uçağının hatasından kaynaklanmış, uçağın pist ihlali yapmış olabileceğini söylüyor. Robson Japan Airlines uçağının pistteki sahil güvenlik uçağından haberdar olmadığı görüşünde. Sebep de havanın karanlık ve muhtemelen Japan Airlines pilotu ile trafik kontrol kulesi arasındaki görüş mesafesinin de kısıtlı olması.
Ülke bu ani krizle uğraşadursun bir diğer kriz Ishikawa’da devam ediyor. Japonya’nın batı kıyısını vuran 7.6 büyüklüğündeki depremin ardından kurtarma ekipleri enkaz altında kalanları kurtarmak için bölgeye akın ederken şimdiye kadar 155 deprem kritik bölgeyi sallamaya devam etti. Sağlamlığıyla bilinen Japon binalarının bazıları bu çok şiddetli depreme dayanamayarak çöktü, bazı evlerde yangın çıktı ve Rusya, Güney Kore ve Kuzey Kore’de bile tsunami uyarısı verildi.
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’ndan Sismolog Susan Hough artçı sarsıntıların aylarca sürebileceği uyarısı yaptı. Ishikawa sık sık deprem yaşanan Japonya’da bir istisna sayılmaz. Bu bölgede daha önce de pek çok deprem oldu ancak, dünkü deprem bölgede şimdiye kadar hissedilen en büyük depremdi. Bu da bölge sakinlerinin çoğunun bu şiddette bir deprem deneyimlemediği anlamına geliyor.
Hayatını kaybedenlerin sayısı şimdiye kadar 48’i buldu. Tsunami uyarıları kalkmış olsa da bir büyük sorun devam ediyor: Depremin merkezi Noto Yarımadası’nın kuzey kesimine çok zor ulaşılıyor. Depremin hemen ardından uçuş ve tren seferleri durdurulmuş, Ishikawa Valisi Hiroşi Hase yılbaşını kutlamak için gittiği Tokyo’dan geri dönememişti. Deprem sırasında ulaşımın durdurulduğu yüksek hızlı trenlerde 1400 yolcu 11 saat boyunca mahsur kalmıştı.
Japonya Başbakanı Fumio Kişida acil durum toplantısının ardından gazetecilere yolların yarılması sebebiyle bölgeye erişimin kesildiğini açıkladı. Helikopterlerle yapılan uçuşlarda yolların hasar aldığı, toprak kaymaları yaşandığı ve büyük yangınlar olduğu görüldü. Kişida “Ulaşımı güvence altına almak için sadece karadan değil, havadan ve denizden de tüm araçları seferber edeceğiz. Dün geceden bu yana bölgeye yardım malzemeleri ve personelleri götürmek için çaba sarf ediyoruz” dedi.
Kişida ordu mensuplarının da enkaz altındakileri kurtarmak için polis ve itfaiye ekiplerine katıldığını söyleyerek “Kurtarma çalışmaları zamana karşı verilen bir savaş. Özellikle çöken binaların altında kalanları en kısa sürede kurtarmak gerekiyor” dedi. Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada bölgeye bin asker gönderildiği, 8500’ünün ise gönderilmeye hazır şekilde bekletildiği açıklanmıştı.
Depremden en ağır şekilde etkilenen bölgelerden biri 27 binden fazla insanın yaşadığı Wajima oldu. Wajima yetkilileri burada 15 kişinin öldüğünü teyit ederken 100’den fazla dükkan ve evin de yandığını aktardı. Depremden etkilenen Suzu kentinde ise bazı doktorların hasarlı yollar nedeniyle hastaneye ulaşamadığı, yaralıları tedavi edemediği bildirildi.
Ülkenin elektrik sağlayıcısı Hokuriku Electric Power’a göre Ishikawa’da salı günü itibariyle 45 bin 700 hane elektriksiz kaldı. Yetkililer depremden etkilenen bölgelere yakın nükleer santrallerde herhangi bir anormallik görülmediğini bildirdi.
Pazartesi günkü depremin yol açtığı hasarın boyutları henüz tam olarak netleşmiş değil. En azından şimdilik bu depremin 2011 yılında Fukuşima’da meydana gelen ve elektrik kesintileri nedeniyle nükleer santralde reaktörlerin erimesine yol açan 8.9 şiddetindeki deprem kadar büyük etki yaratmadığını söyleyebiliriz. O depremde 18 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.