Festivalde bir Amerikan rüyası
Azalan konut kredi imkanları ve yükselen fiyatlar konut satışlarında son 9 yılın en düşük satış rakamını getirdi. 2023’te konut satışları yüzde 17,5 azalarak 1 milyon 225 bin 926 olurken, yabancıya satışta 6 yılın dibine geriledi.
Artan konut kredi faizleri ve ikinci konuta gelen kredi kısıtlaması konut satışlarını vurdu. Artan fiyatların da etkisiyle 2023 yılında Türkiye’de konut piyasasında satışlar son 9 yılın en dip seviyesine geldi. TÜİK tarafından açıklanan 2023 yılı Aralık ayı konut satış verilerine göre, aralıkta konut satışları önceki aya göre artarak 138 bin 577 olurken, yıl bazında konut satışları yüzde 17,5 azalarak 1 milyon 225 bin 926’ya geriledi. Bu rakam 2014 yılından bu yana yaşanan en düşük satış rakamı oldu.
Kredi kısıtlaması en çok ipotekli satışları vurdu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72,3 azalış göstererek 6 bin 42’ye düştü. 2023 yılında gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 36,6 azalışla 177 bin 748 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı aralık ayında yüzde 4,4, 2023 yılında yüzde 14,5 olarak gerçekleşti. Aralık ayındaki ipotekli satışların, bin 831’i; 2023 yılındaki ipotekli satışların ise 53 bin 455’i ilk el satış olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 34,2 azalarak 51 bin 243 oldu. İlk el konut satışları 2023 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,5 azalışla 379 bin 542 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ilk el satışların payı aralık ayında yüzde 37,0, 2023 yılında yüzde 31,0 oldu.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,9 azalış göstererek 87 bin 334 oldu. İkinci el konut satışları 2023 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,5 azalışla 846 bin 384 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı aralık ayında yüzde 63, 2023 yılında yüzde 69,0 oldu.
Konut satışlarında İstanbul 198 bin 739 konut satışı ve yüzde 16,2 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u 114 bin 432 konut satışı ve yüzde 9,3 pay ile Ankara, 65 bin 465 konut satışı ve yüzde 5,3 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 426 konut ile Ardahan, 501 konut ile Hakkari ve 970 konut ile Tunceli oldu.
Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 48,1 azalarak 35 bin 5 oldu. Böylece 2017 yılından bu yana en düşük yabancıya satışı yapılırken, 2023 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 2,9 oldu. 2023 yılında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 12 bin 702 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya’yı sırasıyla 11 bin 229 konut satışı ile İstanbul, 3 bin 16 konut satışı ile Mersin izledi. Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılı aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,7 azalarak 2 bin 64 oldu.
Uyruklara göre 2023 yılında en çok konut satışı Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapıldı. Rusya Federasyonu vatandaşları 2023 yılında Türkiye’den 10 bin 560 konut satın aldı. Rusya Federasyonu vatandaşlarını sırasıyla 4 bin 272 konut ile İran vatandaşları ve bin 917 konut ile Irak vatandaşları izledi.
Türkiye’de 2023 yılında kadınlar 401 bin 933, erkekler 690 bin 438 konut satın aldı Türkiye genelinde 2023 yılında, kadınlar yüzde 32,8 pay ile 401 bin 933, erkekler yüzde 56,3 pay ile 690 bin 438 konut sahibi olurken, yüzde 1,6 pay ile 19 bin 610 konut, kadın ve erkek tarafından ortaklaşa alındı.