Çevreci batarya, bir start-up’a 55 milyar dolarlık satış yaptırdı

Küresel iklim krizinden çıkış için gösterilen en önemli çare, fosil yakıt tüketiminden vazgeçmek. Bunun için de enerji ihtiyacını her seviyede ‘yeşil’ elektrikten karşılamak. Böyle olunca ortaya ciddi bir ‘enerjinin depolanması’ sorunu çıkıyor. Bunun için dünyanın yüksek kapasiteli pillere ihtiyacı var.

Elimizdeki mevcut pil teknolojisi, pil üretiminde ‘nadir elementler’ adı verilen ve adından da anlaşılacağı gibi dünya yüzeyinde nadir olarak bulunan bazı madenlerin kullanılmasını gerektiriyor. Çin, bu nadir elementler konusunda en zengin ülkelerden biri olduğu için pil üretiminde de bir çeşit tekel oluşturmaya doğru gidiyor.

Ama bir Avrupalı start-up şirket yeni bir teknoloji geliştirdi, pillerinde bu nadir elementleri çok daha az kullanıyor, onun yerine gayet bol bulunan sodyumdan yararlanıyor ve bu sayede inanılması güç bir başarıyı elde etmiş durumda.

Northvolt’un milyarlarca dolarlık girişimi

Dünyanın en değerli batarya start-uplarından Northvolt sürdürülebilirliğin ve temiz üretimin sonuçlarını her alanda alıyor. Tüketicinin talebine göre hammadde ve yarı mamul madde kullanmaya kendilerini mecbur hisseden otomobil üreticileri Northvolt’u tercih ederken bankalar ve kamu kurumları da şirketin yeni projelerini finanse etmek için kesenin ağızını açıyor.

Northvolt son olarak Avrupa Birliği ve JPMorgan Chase’in de aralarında bulunduğu bir grup bankadan 3,4 milyar dolar borç alarak Çin dışında daha fazla batarya üretme ve temiz enerji desteklerinden yararlanma yarışını hızlandırıyor.

Avrupalı Northvolt bu devasa krediyi Volkswagen ve BMW gibi müşteriler için İsveç’in kuzeyinde Kuzey Kutup dairesinin hemen yanı başındaki fabrikasında batarya üretimini arttırmak için kullanacak. Ayrıca hurda metal ve eski bataryaları yeniden kullanılabilir batarya malzemesine dönüştürecek bir geri dönüşüm tesisini de genişletmeyi planlıyor.

Lego temiz malzemeyi bulamadı, sürdürülebilirlikte havlu attı

Bu kredi son yıllarda bir temiz enerji şirketine tek seferde sağlanan en büyük finansman paketlerinden biri. Kredi, yatırımcıların ve politika yapıcıların fosil yakıtlardan uzaklaşmayı hızlandırmak için milyarlarca doları rüzgar esmediğinde ve güneş parlamadığında elektrikli otomobillere güç verebilecek enerjiyi depolayabilecek batarya üretimine yönlendirme isteğini gösteriyor.

Fabrikalar temiz enerjiyle çalışıyor

Northvolt bataryalarını satarken fabrikalarını da yenilenebilir enerjiyle çalıştırdığını anlatarak ne denli sürdürülebilir bir şirket olduğunu da dile getiriyor. Bu da Avrupalı büyük otomobil üreticilerinden yaklaşık 55 milyar dolarlık batarya siparişi almasına yardımcı oldu. Web sitesinde de bunu anlatıyor Northvolt.

Sürekli olarak çevreciliğine vurgu yapan ve ürün pazarlamasında bunu da kullanan şirket hedefinin karbon ayak izini 2030 yılına kadar kömürden elde edilen enerjiyle batarya üreten şirketlere göre yüzde 90 oranında küçültmek olduğunu belirtiyor.

Northvolt’un fabrikaları yenilenebilir kaynaklardan elde edilen temiz enerjiyle çalışırken batarya hammaddesinin önemli bölümü de ömrünü tamamlamış bataryaların dönüştürülmesiyle ele ediliyor.

Çin batılı ülkeleri fazlasıyla tedirgin ediyor

Çin dünyada metallerin işlenmesinden hücre montajına kadar batarya tedarik zincirinin büyük bölümünü kontrol ediyor. Bu durum da tedarik zincirlerini canlandırmak için şirketlere milyarlarca dolar vergi muafiyeti, kredi ve hibe veren Batılı ülkeleri endişelendiriyor. 2022 ABD İklim Yasası diğer ülkeleri de temiz enerji yatırımlarını çekmek için temiz enerji desteklerini arttırmaya zorladı. Avrupa Birliği’nin yatırım bankası Northvolt’un İsveç’teki fabrikasına bir milyar dolara yakın katkıda bulunarak üye ülkelerde batarya üretimini teşvik çabasına destek oldu.

BTK telefon ve tabletlere ‘sürdürülebilirlik’ düzenlemesi yapacak

Northvolt’un CEO’su ve Tesla tedarik zinciri eski yöneticisi Peter Carlsson bir röportajında “Birçok ülke bunun yeşil dönüşümde kritik bir altyapı parçası olduğunu kabul etti” dedi.

Avrupa’nın batarya alanında Çin’e meydan okuması olarak kabul edilen Northvolt daha önce aldığı 1,6 milyar dolarlık borcu da yeniden yapılandırıyor. Şirket önümüzdeki birkaç yıl içinde Kuzey Kutup Dairesi yakınlarındaki fabrikasında batarya üretimini hızlandırarak yılda birkaç yüz bin araca yetecek kadar batarya üretmeyi hedefliyor.

Northvolt’un yeni ürünü çığır açacak

Northvolt son olarak dünya çapında uygun maliyetli ve sürdürülebilir enerji depolama sistemlerinin yaygınlaştırılması için geliştirdiği çığır açıcı ürünle dikkatleri üzerine çekti. Bu, son teknolojili bir sodyum- ion bataryası. Şirketin Västerås, İsveç’teki Ar-Ge ve sanayileşme kampüsü Northvolt Labs’da geliştirdiği batarya kilogram başına 160 watt-saat’in üzerinde enerji yoğunluyla sınıfının en iyisi kabul ediliyor.

Yeni bataryada geleneksel nikel, manganez ve kobalt (NMC) veya demir fosfat (LFP) yerine daha güvenli, uygun maliyetli ve sürdürülebilir olarak kabul edilen demir ve sodyum gibi küresel pazarlarda bol miktarda bulunan mineraller kullanılıyor.

Şirket bataryayı araştırma konularında  ortak çalıştığı çalıştığı Altris ile birlikte geliştirmiş. Hedef ise Northvolt’un yeni nesil enerji depolama çözümleri alanında altyapısını oluşturmak. Ucuzluğu ve özelikle yüksek ısılardaki güvenilirliği sodyum -ion teknolojisini Hindistan, Ortadoğu ve Afrika gibi büyüyen bölgelerde enerji depolama çözümleri alanında çok cazip hale getiriyor. Teknolojinin hammadde olarak kolay bulunan demir ve sodyum kullanması geleneksel hammadde tedarik zincirine bağımlılıktan kurtulacak yeni batarya üreticilerin de ortaya çıkmasını sağlayabilir.

Northvolt’un ürün portföyünün önemli bölümünü otomotiv sektöründeki müşteriler için geliştirilmiş premium lityum-ion bataryalar oluşturuyor. Farklı sektörler içi de enerji depolama çözümleri geliştiren şirket bu arada yeni devreye girmeye başlayan sodyum -ion teknolojili bataryaların yanısıra ABD’deki tesislerinde havacılık ve yüksek performanslı araçlar için enerji yoğun lityum metal bataryalar da geliştirme çalışmalarını sürdürüyor.

Türkiye’nin Cop28 karnesi: 12 bildiriden üçü imzalandı

Almanya ve Qubec’te fabrika kuruyor

Yalnızca yedi yıl önce kurulan Northvolt Almanya ve Montreal’de yeni batarya fabrikaları açmaya hazırlanıyor. Avrupa Birliği kısa süre önce Almanya’daki fabrika için yaklaşık bir milyar dolarlık teşvik paketini onaylarken Kanada ve Quebec hükümetleri de Montreal projesine yaklaşık iki milyar dolar yatırıyor.

Enerji depolama çözümlerinde iş yalnızca batarya üretimye kalmıyor. Emisyonları azaltmak için batarya malzemelerinin tedarik zincirine geri dönüştürülmesi de gözde bir yatırım alanı haline geldi. Eski bir Tesla teknoloji müdürü tarafından kurulan bir startup da dahil olmak üzere geri dönüşüm şirketleri son yıllarda milyarlarca dolar yatırım çekti.

Uzmanlara göre bu destekler dünyanın Çin bataryalarına bağımlılığına ilişkin endişelerinin ve ABD’nin “Enflasyon Azaltma Yasası- Inflation Reduction Act” olarak bilinen iklim yasasının  Northvolt gibi şirketlerin yatırımları için küresel rekabeti nasıl yönlendirdiğini gösteriyor.

Halka ne zaman açılacak?

Northvolt’un yeni finansman paketine katılanlar arasında Citigroup ve BNP Paribas gibi diğer büyük bankalar da bulunuyor. Şirketin bugüne kadar ortak alarak ve borçlanarak yaklaşık 13 milyar dolar toplamayı becermesinin ardından halka ne zaman açılacağı konusunda Wall Street’te spekülasyonlar da başladı. Yönetim Kurulu Başkanı Carlsson ise şirketin piyasa koşulları daha cazip olduğunda halka açılmaya hazırlandığını söylüyor. Zaten yeni finansman paketi de borçlanmada zorlanmayan Northvolt’un üretim kapasitesini artırmak için halka açılma konusunda neden acil etmediğini gösteriyor. Ancak Carlsson’a göre 2024 ve 2025 çok önemli yıllar olacak.