Bir acayip enflasyon: Hamburger fiyatında dünya şampiyonu olduk

Son 2 yıldır (başlangıcını Aralık 2021 olarak kabul edelim) en çok konuştuğumuz konuların başında TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı ve başta gıda ürünlerine sürekli gelen zamlar olmak üzere bir türlü durdurulamayan enflasyon geliyor. Hatta Türkiye, dünyada gıda fiyatlarının son bir yıldır yüzde 10,1 gerilemesine rağmen bizde 40 aydır yükselişte olmasıyla öne çıkıyor. İşte ilk olarak Eylül 1986’da The Economist dergisi tarafından hazırlanan Big Mac endeksi de bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimiyle kıyaslanmasında sık sık kullanılan bir ölçüt. Big Mac’in farklı ülkelerdeki satış fiyatlarını baz alarak hazırlanan endeks, farklı ülkelerin para birimleri veya diğer verilerinin karşılaştırmalarını daha anlaşılabilir bir hale getiriyor. 1986 yılından 1993 yılına kadar doların satın alma gücündeki değişkenliği gösteren endeks, günümüzde dolar karşısında diğer ülke para birimlerinin de satın alma gücünü göstermek için de kullanılıyor.

Dünyada gıda fiyatları 2023’te yüzde 10,1 geriledi, bizde 40 aydır kesintisiz artıyor

Hakan Kara: 2 yılda sandviç fiyatı 2 dolardan 6 dolara çıktı

İşte Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da X hesabından yaptığı paylaşımda endeksin son durumunu hesaplayarak, çarpıcı bir durumu ortaya koydu. Big Mac sandviç fiyatının 180 TL olduğunu belirten Kara, “Son 20 yılın göreli olarak en pahalısı. Dünya ortalamasının yüzde 36 üzerinde. Artık TL değerli diyebiliriz sanırım. Bizde son iki yılda sandviç fiyatı 2 dolardan 6 dolara çıkmış. Dolar bazında yüzde 200 sandviç enflasyonu” dedi.