Merkez Bankası’nda Mehmet Şimşek operasyonu: Gaye Erkan gitti, Fatih Karahan geldi

Türkiye’ye, Cumhurbaşkanlığı sistemiyle yönetilmeye başlandığı Temmuz 2018’den bu yana Merkez Bankası Başkanı dayanmıyor. Dün gece daha altı ay önce Merkez Bankası Başkanlığı görevine başlayan Hafize Gaye Erkan da görevinden alındı, yerine bankanın başkan yardımcılarından Fatih Karahan atandı. Bu son görevden alma ve atamada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek etkili oldu; Erkan’ın ‘istifa’sını açıklamasından hemen sonra Şimşek önce Türkçe sonra İngilizce bir yazılı açıklama yapıp ‘Önerim doğrultusunda yeni atanacak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı ve ekibine başarılar diliyorum’ dedi. Kısa süre sonra Merkez Bankası Başkanlığına mevcut başkan yardımcılarından Fatih Karahan’ın atanmasına ilişkin karar da Resmi Gazete’de yayınlandı.

Yeni Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan: CV’sinde Amazon ve Fed var

Amerika’da First National Bank adlı bir bankanın CEO’luğu görevini uzun süre yaptıktan sonra Haziran ayında Türkiye’ye gelip Merkez Bankası Başkanı koltuğuna oturan Hafize Gaye Erkan’ı görevden alınmaya (veya istifaya) götüren süreç, Merkez Bankası başkanlık katında çalışan bir hizmetlinin CİMER’e yaptığı ihbarla başladı.

Türkiye Gaye Erkan’ı 10Haber’den okudu

Büşra Bozkurt adlı hizmetli, Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın babası Erol Erkan’ın ‘mobbing’ine uğradığı için işinden ayrılmak zorunda kaldığını CİMER’e bildirmiş, bu dilekçe de ilginç biçimde basına sızmıştı. Bu iddianın duyulması sonrasında da Gaye Erkan’la ilgili ardı ardına söylentiler yayınlanmaya başlamıştı. 10Haber bu konudaki ilk haberini 18 Ocak’ta yayınlamıştı. Aynı gün 10Haber yazarı Barış Soydan, Gaye Erkan olayının çok büyüyeceğini öngören bir yazı yazmış, çok sayıda kulis bilgisini bu yazısında aktarmıştı.

10Haber, Gaye Erkan konusunda esas bombayı bir gün sonra, 19 Ocakta, yazarı Erdal Sağlam’ın kulisiyle patlatmıştı. Erdal Sağlam, Gaye Erkan’ın Aralık ayı sonunda ABD’ye gittiğini ve henüz geri dönmediğini Türkiye’ye duyurdu. Erdal Sağlam bu yazısında Gaye Erkan’dan görevi bırakmasının isteneceğini de haber veriyordu. Erdal Sağlam’ın hemen bir gün sonra, 20 Ocak’ta 10Haber’de yayınlanan yazısı ise Gaye Erkan’ın 14 Mayıs seçimi öncesinde İyi Parti’ye CV’sini gönderdiğini ama bu parti tarafından beğenilmeyip kabul görmediğini anlatıyordu.

Bütün bu haberlerin ardından Gaye Erkan Türkiye’ye döndü, 25 Ocakta Merkez Bankası Para Kurulu toplantısına katılıp faiz arttırma kararına imza attı. Olay sönmüş gibiydi, Erkan da görevinin başında olduğu izlenimi veriyordu. Piyasalar, Erkan’ın yerel seçimden sonra görevden alınacağı spekülasyonunu kabullenmiş durumdaydı.

Akşam 22.06’da sürpriz açıklama

Ancak dün akşam saatlerinde bir sürpriz yaşandı, dün gece saat 22.06’da Gaye Erkan kişisel X hesabından Merkez Bankası Başkanlığı görevinden affını istediğini duyurdu.

Erkan, görevden ayrılırken ‘Şahsıma yönelik büyük bir itibar suikasti düzenlendi’ diyerek hakkında çıkan haberleri istifasına gerekçe olarak anlatıyordu.

Erkan’ın açıklaması aynen şöyleydi:

Kamuoyunun malumu olduğu üzere 8 Haziran 2023 tarihinden bu yana Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı görevini sürdürmekteyim. Her bir karış toprağı için bedel ödenmiş bu topraklarda doğmuş, büyümüş, eğitim görmüş bir vatan evladı olarak, bu kutsal görev şahsıma tevdi edildiğinde kişisel koşullarımı hiç önemsemeden ülkeme geldim ve görevimin başına geçtim. O dönemde de daha yaşını doldurmamış bir evladın annesi olarak böyle yoğun bir görevi sürdürmenin zorluklarının elbette farkındaydım. Devletimize ve milletimize hizmet edebilmek adına bugüne kadar yorulmadan gece gündüz görevimin başında yer aldım.

Gelinen noktada ekonomi programımız meyvelerini vermeye başlamıştır. Rezervlerimizdeki artış, ekonomik veriler ile enflasyonun ana eğilimine dair göstergeler bu başarının kanıtıdır.

Tüm bu olumlu gelişmelere karşın kamuoyunun malumu olduğu üzere son dönemde şahsıma yönelik büyük bir itibar suikasti kampanyası düzenlenmiştir. Bu süreçten ailem ve dahası henüz bir buçuk yaşına bile girmemiş günahsız evladımın daha fazla etkilenmemesi için, Sayın Cumhurbaşkanımızdan ilk günden beri şerefle yürüttüğüm görevimden affımı talep etmiş bulunuyorum. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ilk kadın başkanı olma gururunu yaşamama vesile olan Sayın Hazine ve Maliye Bakanımıza ve yaklaşık 9 aydır bu görevi beraber sürdürdüğüm, gece gündüz demeden her biri büyük bir özveriyle çalışan mesai arkadaşlarıma teşekkürü bir borç biliyorum. Hasseten Amerika’da özel sektörde geçen 22 yıllık yöneticilik ve bankacılık tecrübemden sonra, evladıma da bırakacağım en büyük miras olan ülkeme ve milletime hizmet etme imkanını bana sunan ve görev sürem boyunca desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen Sayın Cumhurbaşkanımıza şükran ve minnetlerimi arz ediyorum.

Mehmet Şimşek açıklama yapıyor

Gaye Erkan’ın eski adı Twitter olan X üzerinden yaptığı istifa açıklamasından sadece 1 dakika sonra bu kez Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın resmi X adresinden Bakan Mehmet Şimşek’in bir yazılı açıklaması yayınlandı.

Şimşek açıklamasında Gaye Erkan’ın istifa kararının ‘tamamen şahsi’ olduğu özellikle vurgulanıyor, alışılmadık bir biçimde yeni atacak Merkez Bankası Başkanı için ‘Önerilerim doğrultusunda’ ifadesi kullanılıyordu.

Şimşek’in açıklaması aynen şöyleydi:

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yürütülen ekonomi programımız, kesintisiz ve kararlılıkla devam etmektedir. Sayın Cumhurbaşkanımızın ekonomi ekibimize ve uyguladığımız programımıza desteği ve güveni tamdır. Merkez Bankası eski Başkanı Sayın Hafize Gaye Erkan’ın aldığı karar tamamen şahsidir ve kendi takdirleridir. Aldığı bu kararı saygı ile karşılıyor ve ülkemize sunduğu kıymetli hizmet ve katkılarından dolayı teşekkür ediyorum. Önerim doğrultusunda yeni atanacak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı ve ekibine başarılar diliyorum. Bu çerçevede ekip olarak güçlü işbirliği ve koordinasyon içinde fiyat istikrarı hedefimize emin adımlarla ilerlemeye devam edeceğiz.

İngilizce açıklamadaki fark

Bu açıklamasından 1 saat kadar sonra aynı konuda bir de İngilizce açıklama yaptı.

Türkçe açıklamasında “Önerim doğrultusunda yeni atanacak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı ve ekibine başarılar diliyorum” ifadelerini kullanan Şimşek, İngilizce yaptığı açıklamada yeni başkana dair daha ayrıntılı bir paylaşım yaptı.

İngilizce açıklamasındaki ilgili bölüm şu şekilde:

“Olağanüstü bilgi birikimi ve uzmanlığa sahip, saygın bir makroekonomist olan yeni başkan, benim tavsiyem doğrultusunda atanacak.”

Yerine Fatih Karahan atandı

Bu açıklamalardan kısa süre sonra Resmi Gazete’nin 3 Şubat, yani bugünkü sayısı internette online oldu. Böylece Hafize Gaye Erkan’ın ‘görevden alındığı’ ve yerine de zaten aylardır Merkez Bankası Başkan Yardımcısı olarak görev yapmakta olan Fatih Karahan’ın atandığı açıkladı. (Karahan’ın biyografisi ile ilgili haberimiz bu linkten okunabilir.)

Resmi Gazete’deki Cumhurbaşkanı Kararı’nda Hafize Gaye Erkan’ın görevden alındığı yazılıydı. Oysa Erkan kendisinin Cumhurbaşkanından ‘görevden affını’ istediğini söylemiş, Mehmet Şimşek de ‘Kişisel kararıdır’ diyerek Erkan’ın istifa ettiği yönünde açıklama yapmıştı.

Gaye Erkan’ın görevden el çekmesinin Resmi Gazete’de ilan edilme usulü daha önceki örneklere bakıldığında farklı bir görüntü veriyor. Örneğin Kasım 2020’de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yerine Resmi Gazete’de ‘görevden af talebinin kabul edildiği’ belirtilerek atama yapılmıştı. 2021’de Ziya Selçuk’un istifasında da ‘af talebi’ ibaresi Resmi gazetede yer almıştı.  Gaye Erkan başka bir kamu görevine atanmadığı için eğer çalışmazsa 2 yıl daha maaşını alabilecek.

Sonuç olarak Gaye Erkan sadece 8 ayla, görevde 4 ay kalan Naci Ağbal’ın ardından en kısa süre TCMB Başkanlığı yapan isim oldu.

Dün gece gerek Ak Parti çevrelerinden, gerekse ekonomi kulislerinden edinilen bilgiye göre, Merken Bankası Başkanı Gaye Erkan’ın görevden ayrılmasında en büyük rolü Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek oynadı.

Her şey Ahmet Hakan’a verdiği röportajla başladı

Aslında Gaye Erkan’la ilgili olumsuz süreç, onun Hürriyet gazetesinde çıkan bir söyleşisiyle başladı.

Erkan dezenflasyon programına yoğunlaştığını belirterek medyadan gelen tüm söyleşi önerilerini reddederken, 16 Aralık 2023’te Hürriyet gazetesi Genel Yayın Müdürü Ahmet Hakan’a konuşarak herkesi şaşırtmıştı. İstanbul’da ev kiraları çok yüksek olduğu için annesinin yanına taşınmak zorunda kaldığını söyleyen paranın patronu Erkan, “Apartman görevlimiz olan Sadık Abi’ye de çoğu zaman fiyatları soruyorum. Onu sorguya çekiyorum. Ben ‘indi’ diyorum. O ‘inmedi’ diyor. Sürekli ‘Fiyatlar inmedi, istersen git şu soğanın fiyatına bir bak’ diyor” sözleriyle okuyanları şoke etmişti.

Erkan daha bu söyleşinin yankıları sürerken geçen ay da babası Erol Erkan’ın TCMB çalışanı Büşra Bozkurt’u işten attığı ve kendisine oda ve makam arabası verildiği iddialarıyla zor günler geçirmişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise 31 Mart’ta İstanbul Sanayi Odası’nı ziyaretinde ekonomi programının siyasi sahibi olduğunu belirterek “Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bir ekip tarafından hazırlanmıştır. Bu program geçici bir heves değil” demişti.

Bu da Gaye Erkan yaşam endeksi: Pahalılıktan ev tutmuyor, fiyatları ‘Sadık abi’den takip ediyor

Şimşek: Ekonomik programın siyasi sahibi Cumhurbaşkanı Erdoğan

Merkez Bankası’nda sular durulmuyor: ‘Gaye Erkan’ın babası bir çalışanı tokatladı’ iddiası

Gaye Erkan’ın babası konuştu, bir çalışanı tokatladığı iddiasını ‘Düğmeye bastılar’ diye yanıtladı