Netanyahu’dan yeni saldırı planı: 1.5 milyon Filistinliye ‘Orayı terk edin’ emri

Gazze Şeridi’nde 7 Ekim’de başlayan savaş 27 binin üzerinde Filistinlinin hayatına mal olurken kent koca bir harabeye dönmüş durumda. Yaklaşık 1.5 milyon Filistinli İsrail’in Gazze’nin geri kalanındaki savaştan kaçmak için şeridin en güneyindeki Refah’a sığındı.

Şimdi ise Başbakan Binyamin Netanyahu kentin bu bölümünün de tahliyesini planlıyor. Cuma günü İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada Netanyahu’nun askeri yetkililere “bölgedeki sivilleri tahliye etmek ve Hamas taburlarını yok etmek için kabineye bir plan sunmalarını” söylediği belirtildi.

Israel-Gaza war: Netanyahu orders military to plan evacuations from Rafah https://t.co/VVZqPrims4

— BBC News (World) (@BBCWorld) February 9, 2024

Açıklamada “Hamas’ı ortadan kaldırmadan ve Refah’ta bulunan dört Hamas taburunu yok etmeden savaşın amacına ulaşması mümkün değildir. Aksine Refah’taki yoğun faaliyetlerin sivillerin çatışma alanlarını boşaltmasını gerektirdiği açıktır” dendi.

Bu karar, ABD’nin İsrail’i Refah’ın plansız bir şekilde işgal edilmesinin bir “felaket” olacağı konusunda uyarmasından bir gün sonra geldi. Yardım kuruluşları ise herkesi şehirden tahliye etmenin mümkün olmadığını söylüyor.

Bu hafta başında ise Netanyahu, ordu birliklerine Refah’ta “operasyona hazırlanma” emri verdiğini ve İsrail’in Hamas’a karşı “mutlak zaferinin sadece birkaç ay uzakta olduğunu” söylemişti. İsrail Başbakanı bu açıklamaları Hamas’ın önerdiği son ateşkes şartlarını reddederken yapmıştı.

İsrail, Hamas’ın sunduğu her biri 45 gün sürecek 3 aşamalı ateşkes ve karşılıklı esir takası teklifini reddetmişti. Ardından İsrail güçleri Refah’a hava saldırıları düzenlemişti.

Filistinli anne: Gidecek yerimiz yok

Refah’taki insanların çoğu Gazze’nin diğer bölgelerindeki çatışmalar nedeniyle yerlerinden edilmiş durumda ve çadırlarda yaşıyor. Gazze’de Hamas’a bağlı Sağlık Bakanlığı yetkilileri, İsrail’in gün içerisinde kente düzenlediği hava saldırılarında sekizi Refah’ta olmak üzere en az 15 kişinin öldüğünü duyurdu.

Savaş sırasında altı kez yerinden edildiğini belirten iki çocuk annesi Garda Kourd, BBC’ye yaptığı açıklamada bir İsrail saldırısı beklediğini ancak bu gerçekleşmeden önce bir ateşkes anlaşmasının imzalanmasını umduğunu söyledi ve “Refah’a gelirlerse bu bizim sonumuz olur, sanki ölümü bekliyor gibiyiz. Gidecek başka yerimiz yok” dedi.

BM’den ‘İnsanlar nereye gidecek?’ tepkisi

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, çatışmanın Refah’a yayılmasının kentte zaten insani bir kâbusa dönen durumu katlanarak artıracağı uyarısında bulundu.

BM’nin Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA’nın başındaki Philippe Lazzarini ise Refah’ta giderek artan bir endişe ve panik duygusunun hakim olduğunu söyledi. Lazzarini Kudüs’te gazetecilere yaptığı açıklamada “İnsanların Refah’tan sonra nereye gidecekleri konusunda hiçbir fikirleri yok” dedi ve ekledi:

“Bu nüfus arasında yapılacak geniş çaplı bir askeri operasyon, yaşanmakta olan sonu gelmez trajedinin daha da katmerlenmesine yol açabilir.”

ABD ve AB de tepkili: Felaket olur

Perşembe akşamı konuşan ABD Başkanı Joe Biden, Refah’a atıfta bulunmadan İsrail’in Gazze’deki eylemlerinin “aşırı” olduğunu ifade etti.

Daha önce de ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, İsrail ordusunun “Gazze’de veya başka bir yerde operasyon düzenlerken masum sivil yaşamı korumayı hesaba katması gerektiğini” söyleyerek “Şu anda Refah’a düzenlenecek bir operasyon bu insanlar için bir felaket olur ve bu da bizim destekleyeceğimiz bir şey değil” dedi.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada yaklaşık 1.5 milyon Filistinlinin Gazze’nin güneyinde Refah kentindeki durumuna dikkati çekti.

“Şu anda gidecek güvenli bir yerleri yok ve açlıkla karşı karşıyalar.” ifadesini kullanan Borrell şu ifadeleri kullandı:

“İsrail’in Refah’a saldırı düzenlediği yönündeki haberler endişe verici. Bu, zaten vahim olan insani durumu ve dayanılmaz sivil kayıpları daha da kötüleştirecek feci sonuçlara yol açacaktır.”

1.4 million Palestinians are currently in #Rafah without safe place to go, facing starvation.

Reports of an Israeli military offensive on Rafah are alarming. It would have catastrophic consequences worsening the already dire humanitarian situation & the unbearable civilian toll.

— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) February 9, 2024

İngiltere: Endişe verici

Netanyahu’nun saldırı planına bir tepki de İngiltere’den geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü James Cleverly “Gazze nüfusunun yarısının sığındığı ve ihtiyaç sahiplerine yardımların ulaşması açısından hayati öneme sahip Refah Sınır Kapısı’nın bulunduğu Refah’a bir askeri saldırı olasılığı konusunda derin endişe duyuyoruz” dedi.

Sözcü, Gazze’de önceliğin çatışmalara acil insani ara verilmesi, yardımların bölgeye girmesi, esirlerin çıkarılması ve sürdürülebilir kalıcı ateşkes için çalışılması gerektiğini belirtti.

İsrail’e seslenen Cleverly “Çok sayıda sivil bu çatışmada hayatını kaybetti. Tüm taraflar uluslararası insancıl hukuka saygı göstermeli. İsrail’in operasyonlarını askeri hedeflerle sınırlı tutmasını, sivillere zarar vermekten ve evleri tahrip etmekten kaçınmak konusunda daha fazla özen göstermesini istiyoruz” açıklamasında bulundu.

Hizbullah’a da kapsamlı saldırı geliyor

The Jerusalem Post’un haberine göre, İsrail’in kuzeyinde yerel yetkililerle yaptığı görüşmede konuşan Tümgeneral Ori Gordin, ülkenin kuzeyindeki vatandaşlarının evlerine dönmesini sağlamak için Hizbullah’a karşı daha geniş bir saldırı hazırlığında olduklarını söyledi.

Gordin, İsrail ordusunun hedefinin, ülkenin kuzeyindeki güvenlik durumunu bölge sakinlerinin evlerine güvenli şekilde dönmelerine olanak tanıyacak şekilde değiştirmek olduğunu savundu.

7 Ekim sonrası yaşananlar

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları, “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.

Tel Aviv’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 27 binin üzerinde Filistinli öldürüldü, 66 binden fazla kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 225’i karadan işgal sürecinde olmak üzere 560’tan fazla askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı.

Öte yandan İsrail binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında 381 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 8 Ekim 2023’ten bu yana sınırda devam eden çatışmalarda en az 30 Lübnanlı sivil ve 180’den fazla Hizbullah mensubu ile en az 6 İsrailli sivil ve 10 İsrail askeri öldü.

ABD istihbaratı: İsrail Hamas’ı yok etmeye yakın değil

Esir takasında yeni perde: Netanyahu’ya göre Hamas’ın ateşkes teklifi ‘hayal ürünü’