Ceza hukukunun mimarı Sözüer’den uygulanmayan AYM kararı makalesi
30 Kasım 2007’de Isparta’da düşen aralarında beş bilim insanının da olduğu 57 kişinin hayatını kaybettiği kazada iki sanık hakkındaki cezalar 17 yıl sonra onandı. 10Haber’e konuşan davanın avukatı Yaşar Öztürk “Asıl sorumlular davadan sıyrıldı” dedi.
30 Kasım 2007, gece 03.00 suları…
Isparta’ya giden 1996 yapımı 165 koltuk kapasiteli MD 83 tipi uçak bir anda rotadan çıktı ve düştü. Uçağın enkazına sabahın ilk ışıklarında ulaşıldı.
Isparta’ya giden uçaklar hep gölün üstünden geçer, arkasındaki havaalanına inerdi. Ancak takvim yaprakları 30 Kasım 2007’yi gösterdiğinde böyle olmadı. Gelen uçak gölün üstünden vadiye girdi. Önce kanadı kırıldı uçağın ağaçları biçerek düşerken, ardından parçalara ayrıldı uçak ve 57 kişi hayatını kaybetti.
Kazadan sonra ortaya çıktı ki İstanbul’dan Isparta’ya geldiği anlaşılan Atlasjet Havacılık A.Ş yolcularını taşıyan Dünyaya Bakış (World Focus) Hava Taşımacılığı A.Ş şirketine ait uçakta ölenlerin beşi bilim insanıydı. ‘Türk Hızlandırıcı Merkezi’ projesinin Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi’nde düzenlenen 4. Çalıştayına katılmak üzere yola çıkan Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Engin Arık, Doğuş Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şenel Boydağ, Doç. Dr. İskender Hikmet ile araştırma görevlileri Mustafa Fidan, Özgen Berkol Doğan ve yüksek lisans öğrencisi Engin Abat.
Hayatını kaybedenlerin arasında bilim insanları da olması ilk günden itibaren kazayla ilgili soru işaretleri yarattı. Uçakta hayatını kaybeden bilim insanları Türkiye’nin özellikle enerji alanında çok önemli olacak bir konuda çalışıyordu. Toryumdu üstünde çalıştıkları proje.
Toryum tek başına nükleer yakıt olarak kullanılamıyor ama o yıllarda tüm dünyada uranyum yerine toryum kullanılması için bilimsel çalışmalar vardı. Türk Hızlandırıcı Projesi de bu açıdan büyük önem taşıyordu.
“İnşallah kuracağımız merkezde de bir proton hızlandırıcı düşünülüyor. Bu da ileride belki prototip toryum nükleer santral yapmamız için ön çalışmalara olanak sağlar.” Kazada yaşamını yitiren Prof. Dr. Engin Arık böyle diyordu üstünde çalıştıkları projeyle ilgili olarak…
Uçağın neden düştüğüne ilişkin soru işaretleri büyürken Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru uçağa sabotaj yapıldığına dair kanıt olmadığını söyledi. Uçağın iki kara kutusunun verileri pilotaj hatasına işaret ediyordu. Ancak bazı bağımsız araştırmacılar uçağın donanımında arıza olduğunu söylüyordu. Ulaştırma Bakanlığı’nın Kasım 2008’de onayladığı ve adli soruşturmayı yürüten Keçiborlu Savcısı’na gönderdiği kaza raporunda pilotaj hatası, çeşitli sistem arızaları ve trafik kulesiyle kurulan iletişimdeki aksaklık kazanın sebepleri olarak sıralandı.
Kazayla ilgili kamu davası 16 Haziran 2009’da açıldı. World Focus Hava Yollarında görevli bazı üst düzey ve teknik personelden oluşan 10 kişinin yargılandığı davanın ilk duruşması 28 Temmuz 2009’da Isparta Ağır Ceza Mahkemesindeydi ve yargılamalar sırasında sanık sayısı önce 12’ye, ardından 20’ye yükseldi.
Altı yıl sürdü yargılama ve Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesi 6 Ocak 2015’te hükmünü açıkladı. Mahkeme sanıklardan 8’ine 11 yıl 8 ay ile 1 yıl 8 ay arasında değişen süreli hapis cezası verdi. Dönemin Atlasjet Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Tuncay Mustafa Doğaner ile uçuş işletme sorumlusu Mehmet Şerif Erbilgin’in de aralarında olduğu 12 sanığın beraatini kararlaştırdı.
Dosya Yargıtay’a geldi. Yargıtay 12. Ceza Dairesi uçağın Atlasjet tarafından kiralandığı Dünyaya Bakış Hava Taşımacılık AŞ ortağı Yavuz Çizmeci, Genel Müdürü Aydın Kızıltan ve Teknik Müdürü İsmail Taşdelen’in 11 yıl sekizer ay, Bakım Müdürü Fikri Zafer Dinçer’in 5 yıl 10 aylık hapis cezasını onadı, dönemin Atlasjet Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Tuncay Mustafa Doğaner ile uçuş işletme sorumlusu Mehmet Şerif Erbilgin hakkındaki beraat kararını bozdu. Diğer sanıklara verilen beraat kararları da onandı.
Dairenin kararında Doğaner ile Erbilgin’in kazada “tali kusurlu” oldukları belirtildi, bu yönden yeniden yargılanmaları istendi.
Yeniden yargılama yapan Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesi de 2021’de sanıklara “taksirle öldürme” suçundan 5 yıl 10’ar ay hapis cezası verilmesini kararlaştırdı.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 9 Mart 2021’de sanıklar Doğaner ile Erbilgin yönünden karara bağladığı dava dosyasına ilişkin temyiz incelemesini önceki gün tamamladı.
Yargılandıkları ana dava dosyasında beraatlerine karar verildikten sonra haklarındaki hüküm Yargıtay tarafından bozulan ve yeniden yargılandıkları davada “taksirle öldürme” suçundan 5 yıl 10’ar ay hapis cezasına çarptırılan Doğaner ile Erbilgin hakkındaki hükümler de onandı.
Kararla birlikte 2007’de meydana gelen kazaya ilişkin dava dosyası 17 yıl sonra kapandı.
Kazada hayatını kaybeden Kaptan Pilot Serhat Özdemir ve 2. Pilot Tahir Aksoy’un ailesinin avukatı Yaşar Öztürk Yargıtay kararının ardından kapanan dosyayı 10Haber’e değerlendirdi. Öztürk “Dünyaya Bakış Havayolları’nın yetkilileri, şirketin sahibi olarak Yavuz Çizmeci daha önce mahkum olmuştu. Bu yargılama çok uzun sürdü, özellikle Yargıtay safhasında çok bekledi dosya. Bunun önüne geçilemez miydi, geçilebilirdi tabii ki. Bu davanın ilginç tarafı ilk yargılamada ceza alan zamanın Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru ve Genel Müdür yardımcısı Oktay Arıdoğan hakkında Yargıtay’ın kararı bozarak ‘haklarında karar verilmesine yer olmadığı’ kararı vermesiydi. Onlar bu şekilde davadan sıyrıldı. Asıl sorumlulardandılar ama kurtuldular” diye konuştu.
Yargıtay 12.Ceza Dairesi, 2007'de 57 kişinin öldüğü Isparta uçak kazası ile ilgili davada temyiz incelemesini tamamlamış.Genel Müdür ve uçuş işletme sorumlusuna ‘taksirle öldürme’suçundan verilen 5 yıl 10’ar ay hapis cezalarını onamış.Aradan 17 yıl geçmiş.https://t.co/hxby3DeZ1M
— Av.Prof.Dr.Adem Sözüer https://ademsozuer.com/ (@AdemSozuer) March 12, 2024
Türk Ceza Kanunu’nun mimarı Prof. Adem Sözüer de kararla ilgili sosyal medya hesabından bir paylaşım yaptı. Sözüer cezaların onandığı haberine “Aradan 17 yıl geçmiş” notu düştü.