‘Hamas’sız Gazze’ye adım adım: Filistin’de yeni kabine göreve başladı

İsrail’in Gazze Şeridi’ne saldırıları 7 Ekim’den bu yana devam ederken Filistin Yönetimi savaş sonrası şeridin idaresi konusundaki planlamalarını sürdürüyor. İlk değişiklik şubat ve mart aylarında başbakanlık koltuğunda olmuştu. Muhammed Iştiyye’den boşalan koltuğa gelen Muhammed Mustafa’nın oluşturduğu kabine Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın huzurunda yemin etti.

Savaş sonrasında “Gazze’yi Hamas’tan arındırma” parolasıyla yola çıkan hükümetin ilk bakanlar kurulu toplantısına başkanlık eden Abbas yeni hükümetin görevlerinin işgal altındaki Batı Şeria’nın yanı sıra doğu Kudüs ve Gazze Şeridi’ni kapsadığını, görevlerini hukuk çerçevesinde yerine getirme konusunda tam yetkiye sahip olduğunu kaydetti.

Gazze’ye saldırıları, İsrail’in ve yerleşimcilerin Kudüs dahil Batı Şeria’daki terörünü durdurmak için Arap ve uluslararası taraflarla birlikte çalışmaya devam ettiklerini kaydeden Abbas “Siyasi hedefimiz özgürlüğe, bağımsızlığa ulaşmak ve işgalden kurtulmak. Aynı zamanda Filistin Devleti’nin Birleşmiş Milletlere tam üye olması için ilgili Arap ve uluslararası taraflarla birlikte çalışacağız” diye konuştu.

Gazze ve Batı Şeria’da yeniden yapılanma

Abbas hükümetin geniş kurumsal reformlar gerçekleştirmeyi ve bütün Filistinlilere iyi hizmet sunmayı hedeflediğini söyleyerek “Gazze Şeridi’ndeki insani yardım çabalarını en üst düzeye çıkarmaya, Gazze ve Batı Şeria’da yeniden yapılanma ve Filistin ekonomisini yeniden canlandırmaya çalışacağız” dedi.

Abbas Filistin topraklarını birleştirmek ve ulusal uzlaşıyı sağlamak için çalışmaya devam edeceklerini dile getirerek yeni hükümetin işgal altındaki Doğu Kudüs başta olmak üzere Filistin’in bütün bölgelerinde genel seçimler ve başkanlık seçimlerini düzenlemeye hazırlanması gerektiğini söyledi.

Filistin Yönetimi 2021 yılında genel seçimlerin düzenleneceğini açıklamıştı ancak İsrail’in işgal altındaki Doğu Kudüs’te seçimlerin yapılmasına izin vermemesi gerekçesiyle seçimler iptal edilmişti. Filistin’de son genel seçimler 2006 yılında gerçekleştirilmişti.

İsrail’in Gazze’ye saldırılarının yol açtığı insani felaket sonrasında Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye 2019’dan beri sürdürdüğü görevinden 26 Şubat’ta istifa ettiğini açıklamıştı.

Filistin Devlet Başkanı Abbas Filistin Ulusal Fonu Direktörü Muhammed Mustafa’yı 14 Mart’ta yeni hükümeti kurmakla görevlendirmişti. Başbakan Mustafa kabineyi 28 Mart’ta Abbas’a sunmuş, Abbas da başkanlık kararnamesiyle hükümete güvenoyu vermişti.

ABD’de eğitim görmüş, siyasi açıdan bağımsız bir ekonomist olan Mustafa teknokrat bir hükümet kurmak ve Gazze’nin yeniden inşasına yardımcı olmak için bağımsız bir “güven fonu” oluşturma sözü verdi. Mustafa dışişleri bakanı olarak da görev yapacak.

İçişleri Bakanı olarak atanan Ziad Hab al-Rih, Abbas’ın laik El Fetih hareketinin üyesi ve bir önceki hükümette de aynı görevi yürütmüştü. Kudüs’ten sorumlu yeni bakan Eşref El Avar da süresiz olarak ertelenen 2021 seçimlerinde El Fetih’in adayı olarak yarışmıştı.

Gazze’den en az beş bakan

Göreve gelen 23 bakandan en az beşi Gazze’den, ancak hala kuşatma altındaki bölgede olup olmadıkları belli değil.

Filistin Yönetimi İsrail işgali altındaki Batı Şeria’nın bir bölümünü yönetiyor ve bölge Abbas’ın El Fetih partisinin hakimiyetinde. El Fetih’in Gazze’yi yöneten Hamas ile uzun zamandır gergin bir ilişkisi var. 2007 yılında parti bölgeden çıkarılmadan önce iki grup arasında kısa süreli bir savaş yaşanmıştı. O tarihten bu yana Gazze’yi Hamas, İsrail işgali altındaki Batı Şeria’nın bir kısmını da Filistin Yönetimi yönetiyor.

Öte yandan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Gazze’deki savaş sona erdikten sonra Filistin Yönetimi’nin bölgeyi yeniden canlandırarak şeridi yönetmesi çağrısında bulunuyor.

7 Ekim sonrası yaşananlar

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.

Tel Aviv’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 32 binin üzerinde Filistinli öldürüldü, 70 binden fazla kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 240’ı karadan işgal sürecinde olmak üzere en az 580 askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı.

Öte yandan İsrail binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında en az 400 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusu ve Hizbullah arasında 8 Ekim 2023’ten beri yaşanan çatışmalarda en az 240 Hizbullah mensubu ve 40’tan fazla Lübnanlı sivil, 30’u aşkın Filistinli örgüt mensubu ile 6 İsrailli sivil ve 11 asker öldü.

Netanyahu’yu başarısızlıkla suçlayan eski başbakandan çağrı: Bu hükümet gitmeli, hemen seçim!

Bir haftada 13 çocuk katleden İsrail’e ABD’den gizli kapaklı silah onayı

İsrail Gazze’de yüz tanımlama programı kullanıyormuş