İsrailli askerlerin öldürdüğü Ayşenur’un arkadaşları anlatıyor: Üniversite protestolarında ön saflardaydı
İsrail ve Filistinli örgütler arasındaki savaşta bu kez arabulucular arasında ipler gerildi. ABD Katar'a Hamas'ı "barındırmayı bırakın yoksa ilişkileri gözden geçiririz" derken Doha da Obama döneminde alınan kararları anımsattı.
Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı ile tetiklenen İsrail’in Gazze işgali tüm hızıyla devam ediyor. Aylardır sonuca varılamayan esir takası ve ateşkes görüşmelerinde tansiyon şimdi de arabulucular arasında yükseldi. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Katar Demokrat bir Kongre üyesinin Gazze’deki İsrailli rehinelerle ilgili eleştirisi nedeniyle diplomatik krizin eşiğine geldi.
ABD’li Demokrat Kongre üyesi Steny Hoyer Pazartesi günü Mısır’la birlikte Gazze’de ateşkes için arabuluculuk yapan Katar’ın Hamas’a “rehinelerin serbest bırakılması ve geçici ateşkes yönündeki ilerlemeyi engellemeye devam etmesi halinde bunun sonuçları olacağını” söylemesi gerektiğini ifade etti.
Hoyer Katar’ın Hamas üyelerine sığınma hakkı vermemesi ve fonların da kesilmesi gerektiğini söyleyerek bunlar yapılmazsa ABD’nin Doha ile ilişkileri gözden geçireceğini söyledi. Kongre üyesi şöyle konuştu: “Koşullar arasında Hamas’a sağlanan fonların kesilmesi ya da Hamas liderlerine Doha’da sığınma hakkı verilmemesi de yer almalı. Katar bu baskıyı uygulamazsa ABD Katar ile ilişkilerini yeniden değerlendirmelidir.”
Buna karşılık Katar Hoyer’in yorumlarına “yapıcı” olmadığı karşılığı verdi.
Katar’ın ABD Büyükelçiliği tarafından Salı günü yapılan açıklamada ABD’li bir Demokrat Kongre üyesinin Gazze’deki rehine krizine ilişkin yorumlarına ve ABD’nin Katar ile ilişkilerini “yeniden değerlendirme” tehdidine şaşırıldığı ifade edildi. Açıklamada “Katar sadece bir arabulucudur. İsrail ya da Hamas’ı kontrol etmiyoruz. Bir anlaşmaya varılmasından tamamen İsrail ve Hamas sorumludur” dendi.
Suçlamak ve tehdit etmenin doğru bir yöntem olmadığına vurgu yapılan açıklamada “Elbette son dönemde kaydedilen ilerleme yavaş olmuştur ve Kongre Üyesi Hoyer hayal kırıklığı konusunda yalnız değildir. Ancak suçlamak ve tehdit etmek yapıcı değildir” ifadelerine yer verildi.
Büyükelçiliğin ABD açıklamasının devamında Katar’ın NATO üyesi olmayan önemli bir müttefik olduğu ve halen 10 bin ABD askerine ve Ortadoğu’daki en büyük ABD askeri üssüne ev sahipliği yaptığı belirtildi. Büyükelçilik açıklamasında Hoyer’in Hamas’ın Katar’da olmaması önerisi de reddedildi.
Şöyle dendi: “Hoyer’in önerdiği gibi yapmak ve taraflardan uzaklaşmak kesinlikle cazip… Ancak Katar’ın arabuluculuk rolünün sadece 2012 yılında ABD tarafından bu rolü oynamamız istendiği için var olduğunu hatırlamakta fayda var, çünkü ne yazık ki İsrail ve Hamas birbirleriyle doğrudan konuşmayı reddediyor.”
İsrail rakamlarına göre Hamas 7 Ekim’de İsrail’in güneyine düzenlediği saldırıda 1.200 kişiyi öldürdü ve 253 kişiyi rehin aldı. Tahminen 129 rehine Gazze’de kaldı ve müzakereciler Hamas ile olası bir anlaşmanın ilk aşamasında 40 kadar rehinenin serbest bırakılacağından söz ediyor. Hamas’ın 7 Ekim’de gerçekleştirdiği katliam, İsrail’in Gazze’ye karadan ve havadan başlattığı ve Filistinli yetkililerin şimdiye kadar 33,000’den fazla Filistinlinin ölümüne yol açtığını söylediği saldırıyı tetikledi.
2012’de Suriye’deki iç savaş daha da kanlı bir hal alırken Hamas Suriye hükümetine karşı çıkıyordu. Doha da bu sebeple Hamas’a ev sahipliği yapmaya başladı. Bu Katar’ın tek başına uygulamaya aldığı bir aksiyon değildi. Katar’ın bugün 2012’yi hatırlamak lazım diyerek vurguladığı şey, Hamas’ın o dönemde Katar’a sığınabilmesinin ABD ile koordineli bir şekilde ilerlemesiydi. Katarlı yetkililer kararın dönemin ABD Başkanı Barack Obama’nın onayıyla alındığını ifade etmişti.