Ermenistan Filistin’i resmen tanıdı
Ermenistan Karabağ’daki dört köyü Azerbaycan’a verdi
Rus Barış Gücü birliklerinin çekilmeye başladığı Karabağ'da önemli bir gelişme daha yaşandı. Ermenistan, sınır belirleme komisyonundan çıkan uzlaşıyla 1. Karabağ Savaşı sonunda kazandığı dört köyün Azerbaycan'a iadesini kabul etti.
Fotoğraf: Shutterstock 2020 yılında yaşanan İkinci Karabağ Savaşı, Azerbaycan’ın 28 yıl boyunca Ermenistan kontrolü altında kalan toprakları kurtar almasıyla sonuçlanmıştı. Savaş sırasında 40 bin Azerbaycanlı ve 90 bin ila 100 bin Ermeni yerinden edilmişti. Çatışmalar sonucunda birçok insan hayatını kaybetmişti. 44 günlük savaş sürecinde Azerbaycan 5 şehir, 4 kasaba ve 286 köyü ele geçirmişti.
27 Eylül 2020’de başlayan İkinci Karabağ Savaşı 10 Kasım 2020’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Cumhurbaşkanı Nikol Paşinyan ve Rusya lideri Vladimir Putin’in Moskova’daki üçlü bildirisiyle sona ermişti.
Moskova’da İkinci Karabağ Savaşı’nı sonlandıran bildirinin çıktığı üçlü zirveden şu fotoğraf hafızalara kazınmıştı. / Fotoğraf: Kremlin
Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev ile Ermenistan Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan başkanlığındaki sınır belirleme komisyonlarının sekizinci toplantısı iki ülke sınırında yapıldı. Görüşmeye ilişkin Azerbaycan tarafından yapılan yazılı açıklamada, komisyonların bazı hususlarda mutabakata vardığı bildirildi.
Varılan mutabakata göre Azeri tarafı dört köyün daha idaresini kazandı. Azerbaycan’ın Gazah ili yönündeki sınır, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) çöküşü sırasında mevcut olan sınıra uygun belirlenmesi kararlaştırıldı. Belirlenen sınır hattı Bağanis (Ermenistan)-Bağanis Ayrım (Azerbaycan), Voskepar (Ermenistan)-Aşağı Eskipara (Azerbaycan), Kirants (Ermenistan)-Heyrimli (Azerbaycan) ve Berkaber (Ermenistan)-Kızılhacılı (Azerbaycan) köyleri arasından geçecek.
Bu durum Ermenistan’ın 1. Karabağ Savaşı’nda ele geçirdiği Bağanis Ayrım, Aşağı Eskipara, Heyrimli ve Kızılhacılı köylerini Azerbaycan’a iade edeceği anlamına geliyor.
Azerbaycan: Uzun zamandır beklenen tarihi olay
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ayhan Hacızade, konuya ilişkin X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda “Uzun zamandır beklenen tarihi olay! Ermenistan, Azerbaycan’ın 1990’lı yılların başından beri işgal altında olan 4 köyünü iade etmeyi kabul etti” diye yazdı.
‼️Long-awaited historic event: 📢
As a result of the 8th meeting of the State Commissions on the delimitation of the state border between #Azerbaijan and #Armenia, Armenia has agreed to return 4 villages of Azerbaijan that were under the occupation since early 1990s. pic.twitter.com/qoHA9urFKv
— Aykhan Hajizada (@Aykhanh) April 19, 2024
Öte yandan söz konusu bölgedeki sınır hattının koordinatları, zemindeki jeodezik ölçümler dikkate alınarak hazırlanacak, protokol haline getirilecek ve 15 Mayıs’a kadar imzalanacak.
Görüşmede iki taraf, komisyonların ortak faaliyetlerine ilişkin yönetmelik taslağının 1 Temmuz 2024’e kadar hazır hale getirilmesi konusunda da uzlaşıya vardı.
Sınır belirleme sürecini 1991’de imzalanan Almatı Bildirgesi temelinde hayata geçireceklerine ilişkin de anlaşan taraflar, anklav ve eksklavlar da dahil olmak üzere sınırın diğer tüm kısımlarında sınır belirleme sürecine devam edilmesi konusunda da uzlaşıya vardı.
Ruslar barış gücü birliklerini çekmeye başlamıştı
Sınırlar yeniden çiziledursun Rusya da İkinci Karabağ Savaşı’nın patlak vermesiyle Azerbaycan-Ermenistan sınırına gönderdiği Rus Barış Gücü birliklerini 17 Nisan’da çekmeye başlamıştı.
Kararı duyuran Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Karabağ bölgesinde konuşlanan Rus askeri birliklerinin çekilmeye başladığı yönündeki haberlerin doğru olup olmadığı sorusuna “Evet, bu gerçekten öyle” yanıtını vermişti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Müşaviri Hikmet Hacıyev de Rusya ve Azerbaycan liderlerinin, Karabağ’da konuşlanan Rus Barış Gücü birliklerinin görev süreleri dolmadan önce bölgeden çekilmesi yönünde karar aldığını bildirmişti.
Hacıyev, açıklamasında, “Rusya ve Azerbaycan liderleri, Azerbaycan topraklarında geçici olarak görev yapan Rus Barış Gücü birliklerinin görev süreleri dolmadan önce bölgeden çekilmesi yönünde karar aldı. Artık bu süreç başlamıştır. Azerbaycan ve Rusya savunma bakanlıkları, bu kararın uygulanması için gerekli olan faaliyetleri hayata geçiriyor” demişti.
Savaş sonunda Moskova’da imzalanan bildiri gereği, Karabağ’da Ermeni nüfusun bulunduğu yerleşim birimlerinin ve Laçın Koridoru diye bilinen Hankendi-Laçın yolunun güvenliğini sağlamak için bölgeye 1960 askerden oluşan ve Rus Barış Gücü diye isimlendirilen Rus askeri birlikleri konuşlandırılmıştı. Beş yıl süreyle yerleştirilen Rus Barış Gücü’nün görev süresinin 10 Kasım 2025’te bitmesi öngörülüyordu.
Oyunlar ve Bulmacalar