İYİ Parti’deki kıran kırana yarışta son durum

Mayıs 2023’teki cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin ardından ittifak ortağı CHP’yle yollarını ayıran, bir sene sonra ‘hür ve müstakil siyaset’ iddiasıyla girdiği yerel seçimde ise beklediği başarıyı yakalayamadığı gözlenen İYİ Parti’de delegeler, olağanüstü kongre için toplanıyor.

Meral Akşener liderliğinde 14 Mayıs 2023’te yapılan seçimde yüzde 9.90 oranında destek bulan İYİ Parti, seçimi AK Parti, CHP ve MHP’den sonra dördüncü sırada tamamlamıştı. 31 Mart 2024’teki seçimde ise bu oy oranı yüzde 3.77’ye geriledi. İYİ Parti, Yeniden Refah ve DEM’in de ardına düştü.

Genel başkan ve kurmaylarının İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş üzerinden sık sık eleştirdiği CHP ise bu seçimden birinci parti olarak çıktı.

Akşener’in “Ben şahsen seçim sonuçları kapsamında ödediğimiz ve ödediğim bedele razıyım” sözleriyle mevcut görevine yeniden talip olmayacağını dile getirmesinin ardından dört isim genel başkanlığa adaylığını açıkladı: Koray Aydın, Müsavat Dervişoğlu, Tolga Akalın ve Günay Kodaz.

Adaylar arasındaki yarışın kıran kırana geçmesi beklenirken, kurultaya bir gün kala iktidar partisine yakın medyada dikkati çeken bir iddia ileri sürüldü.

Milliyet Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer, 24 TV yayınında Akşener’in kurultaya katılmayabileceğinin konuşulduğunu söyledi: “Gelip gelmeyeceği çok önemli çünkü partisine veda etmezse enteresan bir tablo çıkar. Kırgınlık, partiye dönük bir kırgınlık olur.”

Ancak konuyu sorduğumuz İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu böyle bir durumun söz konusu olmadığını, Akşener’in salondaki yerini alacağını kaydetti.

‘Seyircisiz kurultay’ kararı tepki çekti

Partide tepki çeken bir durum ise, kurultayın ‘seyircisiz’ yapılacak olması.

Organizasyon komitesi, ‘salonun fiziki şartları ve kapasitesi de dikkate alınarak, kurultay delegeleri, il, ilçe ve belediye başkanları ile önceki dönem milletvekilleri dışında katılımcı davet edilmemesi’ kararı, özellikle Aydın ve Akalın cephesinde eleştiriyle karşılandı.

Aydın’a yakın kaynaklar çok sayıda taraftarın geleceğini, ancak kavga çıkmasını kesinlikle beklemediklerini vurgulayarak karara anlam veremediklerini söylediler.

‘Biz davet ettik, gelsinler, yanlarında olacağız’

Akalın cephesinden gelen tepkiyse oldukça sertti. ‘Seyirci’, ‘katılımcı’ diye adlandırılanların ‘partinin öz evlatları olduğunu’ söyleyen kaynaklar, şunları söylediler:

“Onlar bizim insanımız, evladımız. Dolayısıyla seyirci almıyoruz demek, partililere hakarettir. Biz davet ettik, gelsin arkadaşlarımız. Biz bu konuda üyelerimizin yanında olacağız.”

Anket ne diyor?

Öte yandan yarışın Aydın, Akalın ve Dervişoğlu arasında geçeceği, bu iç ismin oy oranının birbirine çok yakın olacağı tahmin ediliyor. 

AREA Araştırma’nın 26 ilde yaptığı ankette yöneltilen “Hangi adayın genel başkan olmasını istersiniz?” sorusu üzerine katılımcıların yüzde 22.2’si ‘Tolga Akalın’, yüzde 21.3’ü ‘Koray Aydın’ yanıtını verdi. Akşener’in destekleyebileceği aday olarak görülen ‘Dervişoğlu’ ise yüzde 16.3’te kaldı.

Adayların ilk turda birbirlerine yakın oy alması durumunda üçüncü sırada yer alacak ismin kimin lehine çekileceğinin önem kazanacağı ifade ediliyor.

Yine aynı ankete göre katılımcılar içinde kuruluşundan bu yana İYİ Parti’ye oy verdiğini açıklayan yüzde 21,8’lik kesimin yüzde 60,9’u Akşener’in genel başkanlığı bırakmasına olumlu bakıyor. Olumsuz karşılayanlar ise yüzde 29,7.

‘Koray Aydın teşkilatlar üzerinde hala güçlü’

Seçim kararının alındığı günden beri ‘en güçlü aday’ olduğu konuşulan Aydın’ın en büyük vaatlerinden biri, küskünleri geri döndürmek ve partiyi merkeze oturtmak:

“İYİ Parti milli merkezdir. Dayanağını ve kararlılığını Türk milliyetçiliğinden alan bir parti olacak. Siyasette öne çıkabilecek isimler üzerinde çalışıyoruz. Partiyi merkeze oturtmak için bir ekip oluşturuyoruz.”

Teşkilatın bizzat Aydın tarafından kurulduğunu hatırlatanlar, siyasetçinin bunlar üzerindeki etkisinin hala büyük olduğuna dikkati çekerek Ankara ve İzmir’in de aralarında bulunduğu bazı il delegelerinin Aydın’ı destekleyeceğini savunuyorlar.

Ek olarak Aydın, kendileri gibi ülkücü kökenli CHP’li Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’a da yakın bir isim olarak biliniyor.

‘Akşener’e yakın isimler delegeleri Müsavat Dervişoğlu için arıyor’

Müsavat Dervişoğlu, parti kulislerinde ‘Akşener’in desteklediği aday’ olarak öne çıkıyordu. Ayrıca ‘seküler milliyetçiliği temsil edebilecek bir merkez sağ profil çizebileceği’ konuşuluyordu.

Kurultay yolculuğuna Akşener’in ‘hayır duasını’ alarak başlayan Dervişoğlu için İYİ Parti liderine yakın isimlerin delegeleri arayarak destek istediği iddia ediliyor.

Akşener’in olağan kongrede yeniden aday olmak istediği bir senaryoda Dervişoğlu’nun genel başkanlığı ile daha yumuşak bir geçiş süreci yaşanacağı söyleniyor.

Dervişoğlu izleyeceği yol haritasını anlatırken şunları kaydediyordu:

• “Partiye zarar veren ve kurucu önderlere hakaret içerikli ifadelerde bulunanlarla görüşmeyi düşünmüyorum.”
• “Bir yıl içinde olağan kongre çalışmaları da başlayacak. İYİ Parti gemisini salim bir limana götürmeye talibim.”

‘Gençler Akalın’a destek verebilir’

Kulislerde Akalın’ın seçilmesi durumunda ise İYİ Parti’nin gelecek dönemdeki yönelimlerinin ciddi anlamda değişebileceği, partinin merkezden çıkarak MHP’ye benzer bir yapıya dönüşebileceği ileri sürülüyor.

Bazı partililer, genç delegelerin Akalın’a destek verme olasılığını yüksek buluyor.

Akalın, seçilmesi durumunda bir ‘restorasyon süreci başlatacağını’ belirtiyordu:

• “Tüm insanların yeniden bir araya getirileceği bir restorasyon dönemi yapacağız. Ardından İYİ Parti’nin geniş kitlelere açılacağı bir merkezileşme dönemi olacak.”
• “Altı aylık bir toparlanma süreci yaşayacağız. Toplarlanmanın ardından bir yıllık stratejik hazırlıkla iktidar yürüyüşüne başlayacağız.”
• “37 milletvekilimiz var, hepsi arkadaşlarımız ve namzetlerimiz. Hangi adayı desteklerse desteklesin milletvekili arkadaşlarımızın bazıları Genel İdare Kurulu’nda ve Başkanlık Divanı’nda olacak.”

İYİ Parti’de Akşener’in yerine üç adayın üçü de Ülkücü kökenli

Adaylar arasındaki farklılıklar, seçimi siyasetteki dengeler açısından da önemli bir hale getiriyor.

İYİ Parti’nin Meclis’teki 38 sandalyesi 2028’e kadar geçecek sürede önemli bir unsur olarak duruyor.

Şu aşamada AK Parti ve MHP öncülüğündeki Cumhur İttifakı’nın toplam milletvekili sayısı, örneğin anayasa değişikliği gibi hamleleri Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’ndan geçirebilecek çoğunluğu sağlamıyor.

Anayasa değişikliğinin referanduma gidilmeden Meclis’te kabul edilmesi için 400, referanduma gitme çoğunluğu için ise 360 sandalye gerekiyor.