İşçiler meydanları hınca hınç doldurdu: Dünyadan 1 Mayıs manzaraları

Dünyanın birçok bölgesinde 1 Mayıs İşçi Bayramı renkli anlara sahne olurken bazı ülkelerde polisle göstericiler arasında çatışmalar yaşandı. İşçilerin meydanları tıka basa doldurduğu etkinliklerde Filistin'e yönelik destek güne damgasını vurdu.

Dünya 1 Mayıs 2024
Bu haber 6 ay önce yayınlandı
Madrid'deki 1 Mayıs yürüyüşünden bir kare. / Fotoğraf: AA

Bu yıl dünya ‘süper seçim yılı’ olarak adlandırılan bir süreçten geçiyor; 40’tan fazla ülkede yaklaşık dört milyar insan oy kullanarak ülkelerinin kaderini belirledi veya belirleyecek. Ancak dünya genelinde demokrasinin ve özellikle de sendikal hakların durumuna baktığımızda ciddi şekilde hasta olduğunu ve bakıma ihtiyacı olduğunu görebiliriz.

Demokrasinin kötüye gittiği birçok raporda gözler önüne seriliyor. Bu raporlara göre dünyanın her bölgesinde toplumsal haklar ve özgürlükler daralıyor. Örneğin Stockholm merkezli Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü’nün “2023 Küresel Demokrasinin Durumu” adlı raporuna göre 2018’den bu yana her yıl demokratik süreçlerde iyileşmelerden ziyade net düşüşler yaşanıyor.

Economist’in istihbarat biriminin hazırladığı “Demokrasi Endeksi” ise savaş ve çatışmaların mevcut anti-demokratik eğilimleri daha da kötüleştirmesi nedeniyle, 2022’de 5.29 olan dünya toplam puanını 2023’te 5.22’ye düşürdü. Dünya nüfusunun yüzde 45.5’i bir tür demokraside yaşarken, insanların sadece yüzde 7.8’i ya da onda birinden daha azı ‘tam demokrasi’de, yüzde 39.4’ü ise otoriter yönetim altında yaşamakta.

Hal böyleyken dünyanın birçok bölgesinde 1 Mayıs İşçi Bayramı coşkuyla kutlanıyor, birçok bölgede ise kısıtlamalar, polis kordonu ve yoğun güvenlik önlemleri eşliğinde sancılı geçiyor:

Avrupa

Her yıl 1 Mayıs’ta kutlanan İşçi Bayramı, pek çok ülkede işçi haklarını kutlamak amacıyla kutlanıyor. Aynı zamanda ekonomik şikayetleri ya da siyasi talepleri dile getirmek için de bir fırsat. Komşu Yunanistan her yıl olduğu gibi 1 Mayıs’ı coşkuyla kutlayan ülkeler arasında yerini aldı. Başkent Atina’da bir araya gelen coşkulu kalabalık sendikalar eşliğinde parlamento binası önüne yürüdü.

Mücadeleci İşçi Sendikası Cephesi (PAME), Memur Sendikaları Konfederasyonu (ADEDY) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (GSEE) çağrısı eşliğinde düzenlenen yürüyüş öncesinde güvenlik tedbirleri kapsamında parlamento çevresi yakınlarındaki bazı caddeler trafiğe kapatıldı. Parlamento binasının bulunduğu Sintagma Meydanı’ndaki metro istasyonunun da kapatılması alana ulaşımı zorlaştırdı.

Birçok katılımcı ellerinde Filistin bayraklarıyla yürüdü, “Filistin’e özgürlük” sloganları atarak 7 Ekim’den bu yana Gazze’de devam eden İsrail saldırılarına tepki gösterdi. Atina Öğrenciler Birliği’ne bağlı bir grup protestocu da parlamento binası önünde büyük bir Filistin bayrağı açtı.

Nikos Mavrokefalos yürüyüşte yaptığı konuşmada “Haklarına ve haklı taleplerine yönelik büyük bir baskıyla karşı karşıya olan Amerika Birleşik Devletleri’ndeki öğrencilerle dayanışma içinde olduğumuzu ifade etmek istiyoruz” dedi ve “İşçilerin sömürüye hayır, yoksulluğa hayır, yüksek fiyatlara hayır dediği mesajını vermek istiyoruz” diye ekledi.

Almanya’daki bir pankartta “Zenginleri vergilendirin” yazıyordu. Sendikaların çağrısıyla başkent Berlin olmak üzere birçok kentte toplanan protestoculara Filistin bayraklarını temsilen karpuz simgeli flamalar eşlik etti.

Zaman zaman göstericilerle polis arasında arbede yaşandı.

Paris’te protestocular Place de la Republique’de Fransa’nın başlıca sendikalarının öncülüğünde daha iyi ücret ve çalışma koşulları talep eden bir yürüyüş için toplandı.

Üç aydan kısa bir süre sonra 2024 Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapacak olan Fransa’nın başkentindeki yürüyüşe Filistin yanlısı gruplar ve Olimpiyat karşıtı aktivistler de katılım gösterdi. Yürüyüş sırasında polisle göstericiler birbirine girdi. Olimpiyatlar Oyunları’nı protesto eden göstericiler beş halkalı olimpiyat sembolü yaktı.

İspanya’nın başkenti Madrid’de 1 Mayıs İşçi Bayramı düzenlenen yürüyüşle kutlandı. Gran Via caddesinde toplanan göstericiler, ünlü Plaza Espana meydanına gelerek yürüyüşlerini tamamladı. Gösteriye, Genel İşçi Sendikası (UGT) lideri Jose María Alvarez Suarez (ortada solda) ile İşçi Komisyonları Sendikası (CCOO) lideri Unai Sordo da (ortada sağda) katıldı.

İsveç’in başkenti Stockholm’de de 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla Filistin’e destek gösterisinde, İsrail’in Gazze’ye saldırıları protesto edildi.

İngiltere’nin başkenti Londra’da da göstericiler Clerkenwell Green semtinde toplanarak Trafalgar Meydanı’na yürüdü. Göstericiler burada basın açıklaması yaptı, hükümetten taleplerini dile getirdi.

Bir grup gösterici de Filistin bayraklarıyla yürüyüşe katılım gösterdi, İsrail’e seslenerek “İşgali sonlandır” ve “Filistin özgür olacak” sloganları attı.

Asya ülkeleri: Güney Kore, Japonya, Tayvan…

Dünya 1 Mayıs’ı kutlarken işçiler ve aktivistler Asya’nın dört bir yanında sokaklara döküldü. Çarşamba günü diğer ülkelerin yanı sıra Güney Kore, Japonya, Tayvan ve Filipinler’de de gösteriler düzenlendi. Yürüyüşçüler artan fiyatları protesto etti ve daha fazla işçi hakkı talep etti.

Güney Kore’nin başkenti Seul’de binlerce protestocu şarkı söyledi, bayrak salladı ve şehir merkezinde yürümeden önce emek yanlısı sloganlar attı. Organizatörler mitingin öncelikli amacının Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol liderliğindeki muhafazakar hükümetin izlediği emek karşıtı politikalara yönelik eleştirileri arttırmak olduğunu söyledi.

Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu lideri Yang Kyung-soo yaptığı konuşmada “Yoon Suk Yeol hükümeti altında geçen iki yılda emekçilerimizin yaşamları umutsuzluğa sürüklendi” dedi: “Bu iktidarı görmezden gelemeyiz. Onları kendimiz için iktidardan indireceğiz.”

Güney Kore’nin diğer birçok şehrinde de benzer mitingler düzenlendi. Polis düzeni sağlamak için binlerce memuru seferber etti ancak herhangi bir şiddet olayı yaşanmadı.

Japonya’da 10 binden fazla kişi Tokyo şehir merkezinde toplanarak fiyat artışlarını dengeleyecek kadar maaş artışı talep etti. Ulusal İşçi Sendikaları Konfederasyonu lideri Masako Obata azalan ücretlerin Japonya’daki pek çok işçiyi ağır yaşam koşulları altına soktuğunu ve gelir eşitsizliğini arttırdığını söyledi.

“Bu 1 Mayıs’ta, haklarını savunan dünyanın dört bir yanındaki işçi kardeşlerimizle birleşiyoruz” diyen Obata, tüm işçilere “Banzai!” yani “Var olun” diye seslendi.

Tayvan’da ise yüzden fazla işçi sendikasından binden fazla temsilci işçi hakları yasalarının değiştirilmesi talebiyle Taipei şehir merkezinde sokaklara döküldü. Ellerinde pankartlar taşıyan ve sloganlar atan göstericiler başkentte saatlerce yürüyerek yasanın daha yüksek ücretler, daha iyi çalışma koşulları ve emeklilik paketlerini içerecek şekilde revize edilmesini talep etti.

Filipinlerin başkenti Manila’da da yüzlerce işçi ve aktivist kavurucu yaz sıcağında, gıda ve petrol fiyatlarının yükseldiği bir ortamda ücret artışı ve iş güvencesi talebiyle yürüdü.

Çevik kuvvet polisi protestocu işçilerin başkanlık sarayına yaklaşmasını engelledi, protestocularla polis arasında arbede yaşandı. Kızıl bayraklar sallayan ve ellerinde “Yaşamak için çalışıyoruz, ölmek için değil” ve “Fiyatları düşürün, maaşları artırın” yazılı pankartlar taşıyan protestocular, Filipinli işçilerin karşılaştığı zorlukları anlatan konuşmaları dinledi ve sloganlar attı.

Şehrin ana toplu taşıma aracı olan jeepneylerin sürücüleri de üç günlük grevi sona erdirdikleri için mitinge katıldılar. Oldukça süslü araçların operatörleri, hükümetin modernizasyon programının genellikle köhne olan araçlarını başkent sokaklarından kaldırmasından korkuyor.

Güney Amerika

Şili’nin başkenti Santigo’da vatandaşlar 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü için bir araya geldi. Yürüyüşe sendikalar, siyasi partiler ve çeşitli sosyal örgütler katıldı. Düzenlenen gösteride protestocular polisle karşı karşıya geldi.

Venezuella’nın başkenti Karakas’ta, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamaları kapsamında yürüyüş düzenlendi. Yürüyüşe Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro da katıldı.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, 1 Mayıs kutlamalarında halka konuşma yaptı. Konuşma sırasında Gazze’de Filistin halkına yönelik devam eden saldırıları nedeniyle yarından itibaren İsrail ile diplomatik ilişkileri keseceğini açıkladı.

Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te Arjantin Genel Çalışma Merkezi’nin miting çağrısı üzerine binlerce kişi, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü kutlamak ve hükümetin önerdiği reform tekliflerini protesto etmek için bir araya geldi. Başkentin sokaklara dökülen Arjantinli işçiler, Temsilciler Meclisi tarafından oylanmış olan Temel Kanun’daki reform önerilerine karşı tepkilerini dile getirdiler. Polis, bölgede güvenlik önlemleri aldı.

1 Mayıs bayram ama İstanbul'da sıkıyönetim gibi... Bugün hareket etmek de, bir yerden bir yere gitmek de çok zor1 Mayıs bayram ama İstanbul’da sıkıyönetim gibi… Bugün hareket etmek de, bir yerden bir yere gitmek de çok zor

Görüşme öncesi 1 Mayıs restleşmesi: Erdoğan yasakta, Özel Taksim'de ısrarcıGörüşme öncesi 1 Mayıs restleşmesi: Erdoğan yasakta, Özel Taksim’de ısrarcı

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.