Deprem ücretli çalışan sayısını artırdı
Kamu tarafından inşaat yatırımlarının azalmasının yanı sıra yeni konut üretimindeki zayıflama ve duran ev yenileme pazarı inşaat maliyetlerinin artış hızını yavaşlattı. Şubatta yüzde 70,05’e çıkan yıllık artış martta hız keserek yüzde 69,98 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2024 dönemine ilişkin İnşaat Maliyet Endeksi verilerini açıkladı. Verilere göre dolar kurundaki artışın zirve yaptığı mart ayında inşaat maliyetlerinde artış yavaşladı. Artış şubatta ay bazında yüzde 3,4, yıl bazında yüzde 70,05’e çıkarken, martta hız keserek aylıkta yüzde 2,11, yıllıkta yüzde 69,98 oldu. Özellikle maliyet artışından önemli katkısı olan malzeme endeksindeki yavaşlama dikkat çekti. Şubatta aylık yüzde 4,46 artan malzeme endeksi martta yüzde 2,64 arttı. Şubatta yüzde 1,48 yükselen işçilik endeksi ise martta yüzde 1,24 artış gösterdi.
Dolar kurunun TL karşısında yüzde 3,5 ile temmuz ayından sonra en belirgin yükselişini yaşadığı martta inşaat maliyetlerindeki yavaşlamanın ise zayıflayan konut piyasasından kaynaklandığı ifade ediliyor. Sektördeki yavaşlamayı değerlendiren İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) üyesi, hem kamu tarafında yapılan inşaat yatırımlarının azalması hem de azalan konut satışlarına bağlı olarak müteahhitlerin daha az yeni konut üretimine başlamalarının bu durumun oluşmasında etkili olduğunu söyledi.
Bir taraftan yeni konut üretimi azalırken pandemi döneminde çok fazla büyüme gösteren ev yenileme pazarında da martta daralma yaşandığına dikkat çeken İMSAD üyesi şu değerlendirmeyi yaptı: “İnsanlar için artık evini yenilemek öncelik değil. Bunu şimdilik erteliyorlar. Malzeme üreticileri de yeterince üretim yaptılar, depoları da doldu ve artık üretim kapasitelerini düşürmeye başladı. Dolayısıyla azalan taleple birlikte önümüzdeki dönemlerde malzeme fiyatlarında çok fazla bir artış beklemiyoruz.”
Verilere bakıldığında bina inşaatı maliyet endeksi de, bir önceki aya göre yüzde 2,14, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 68,44 arttı. Bina maliyeti içinde malzeme endeksi aylık yüzde 2,64, işçilik endeksi yüzde 1,24 artış gösterirken, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 52,77, işçilik endeksi yüzde 107,45 arttı. Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre yüzde 2,03, bir önceki yıla göre yüzde 75,15 arttı. Bina dışında malzeme endeksi ay bazında yüzde 2,25, işçilik endeksinde ise yüzde 1,54 artış oldu. Yıllık bazda ise malzeme endeksi yüzde 62,93, işçilik endeksi yüzde 110,27 artış sergiledi.