Borsa kâr satışları ve bilanço etkisiyle günü inişle kapattı
ABD Temsilciler Meclisi, İsrail'e silah satışı konusunda Biden yönetimine baskı yapmak için hazırlanan Cumhuriyetçi Parti destekli tasarıyı kabul etti. Satışı yakın zamanda askıya alan Biden’ın böyle bir imkanı kalmayacak.
ABD, müttefiki İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaş konusunda ikircikli tavrını sürdürürken Cumhuriyetçilerin liderliğindeki Temsilciler Meclisi, Gazze’deki savaş konusunda Demokratlar arasındaki bölünmüşlüğe dikkat çeken bir oylamayla Başkan Joe Biden’ın İsrail’e silah transferini durdurma yetkisini kısıtlayan bir tasarıyı kabul etti.
Tasarı 224’ye 187 oyla meclisten geçti. Aralarında New York’tan Thomas Suozzi, Florida’dan Jared Moskowitz ve New Jersey’den Josh Gottheimer’ın da bulunduğu on altı Demokrat tasarı lehinde oy kullandı. Sadece üç Cumhuriyetçi tasarıya karşı çıktı.
Oylama büyük ölçüde sembolikti. Tasarının Kongre Binası’nın diğer tarafında ele alınması beklenmiyor. Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer tasarının “hiçbir yere gitmediğini” söyleyerek varışta ölü olduğunu belirtti.
Federal fonların İsrail’e savunma hizmetleri ya da silah verilmemesi için kullanılmasını engelleyecek olan İsrail Güvenlik Yardımı Destek Yasası’nın kabulü, Beyaz Saray’ın ABD’nin müttefikine silah sevkiyatını durdurmasından kısa bir süre sonra gerçekleşti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson tasarının kabul edilmesini överken, Biden yönetiminin İsrail’den bombalar da dahil olmak üzere bazı silahları alıkoymasını eleştirdi.
Johnson yaptığı açıklamada “Biden Yönetiminin silahları alıkoyma kararı bir felakettir ve doğrudan Kongre’nin iradesine aykırıdır” dedi.
Tasarının kabul edilmesinin “İsrail’e açık bir dayanışma ve destek mesajı” gönderdiğini de sözlerine ekleyen Johnson “Ortadoğu’daki en önemli müttefike savunma silahlarının acilen teslim edilmesini” talep etti.
Oylamanın ardından Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson tasarıyı Biden’ın politikasının “kasıtlı olarak çarpıtılması” olarak nitelendirdi ve yasanın “İsrail’e yardım etmek için değil, siyasi puan toplamak için hazırlandığını” savundu.
Watson yaptığı açıklamada “Başkan Biden İsrail’e verdiği destek konusunda kimseye arka çıkmayacak ve İsrail’in Hamas’ı yenmek için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip olmasını sağlayacaktır” dedi: “Başkan aynı zamanda masum sivillerin korunması konusunda da güçlü bir duruş sergiliyor.”
NBC News’e konuşan bir diğer temsilci Ro Khanna’nın çalışanı Samantha Elghanayan, Filistin yanlısı yaklaşık 20 kongre çalışanının oylama öncesinde gösteri düzenlediğini ve Biden ile Kongre’ye “İsrail’in Gazze’deki sivillere yönelik saldırılarına ABD’nin verdiği desteği derhal sona erdirmesi” çağrısında bulunduğunu söyledi.
ABD’de Kongre çalışanlarından oldukça nadir bir şekilde protesto görülür. Elghanayan protestoyu işinin bir parçası olarak değil, kişisel olarak yaptığını belirtiyor.
Bu arada temsilci Mike Lawler protestoya katılan çalışanların kovulması çağrısında bulundu.
Lawler “Vergi mükelleflerinin parasını almaya hakları yok, ki mesai saatleri içinde protestoya gelerek yaptıkları da bu, ve açıkçası kimsenin onlardan istemediği fikirlerini dile getirmek için vergi mükelleflerinin parasını boşa harcıyorlar” dedi.
Başkan Biden geçen hafta CNN’e verdiği röportajda İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) Gazze’nin güneyindeki Refah kentini işgal etmesi halinde ABD’nin İsrail’e bazı silahları vermeyeceğini söylemişti. Röportajda İsrail’in 2 bin kiloluk bombaları Filistinli sivilleri öldürmek için kullandığını ifade etmişti.
“Refah’ta kesinlikle büyük bir çatışma görmek istemiyoruz” diyen Savunma Bakanı Lloyd Austin de sevkiyatın durdurulmasını şu sözlerle açıklamıştı:
“İsrail’in kendini savunma araçlarına sahip olduğundan emin olmaya devam edeceğiz. Ancak şu anda Refah’taki gelişmelerin seyri bağlamında yakın zamanda İsrail’e gönderilecek güvenlik desteği sevkiyatlarını değerlendiriyoruz. Mevcut durumu değerlendirirken içinde yüksek miktarda mühimmat barındıran bir sevkiyatı durdurduk.”
Beyaz Saray salı günü yaptığı açıklamada Temsilciler Meclisi’nin tasarısına karşı olduğunu vurgulayarak söz konusu tasarının “Başkanın etkili bir dış politika yürütme kabiliyetini baltalayacağını” savunmuştu. Açıklamada ayrıca Biden’ın masasına ulaşması halinde tasarıyı veto edeceği belirtilmişti.
İsrail’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Gilad Erdan konuya ilişkin Israel Hayom gazetesine yaptığı açıklamada ABD’nin kararının kendilerinde hayal kırıklığı yarattığını söylemişti.
İsrail Enerji Bakanı Eli Cohen de aynı gazeteye yaptığı açıklamada silah ve mühimmat üretiminde bağımsızlığın İsrail’in güvenliği açısından ciddi önem taşıdığını ifade etmişti.