Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum'a göre AYM Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmedi. Uçum ''Cumhurbaşkanı'nın rektör atama yetkisi zaten iptal edilemez'' dedi.
AK Parti 16 Nisan 2017 referandumu sonrası ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde Anayasa’ya uyum içim 2018’de 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’yi çıkarmıştı. Bu KHK’nın büyük bölümü yeni sisteme devlet birimlerinin uyarlanmasını içeriyordu. Ancak başkanlık sistemine uyumun dışında da bazı maddeler vardı.
CHP, KHK’nın bazı maddelerinin iptali için AYM’ye başvurmuştu.
AYM de dün söz konusu KHK’nın bazı hükümlerini ‘KHK ile düzenlenemeyeceği’, bazılarını ise ‘uyum yasası ile ilgisi olmadığı’ gerekçesiyle iptal etti.
AYM’nin iptal ettiği düzenlemeler arasında Cumhurbaşkanı’nın rektör atama yetkisiyle Merkez Bankası Başkanı’nı görev süresi dolmadan görevden alma yetkisi de var. AYM, bu düzenlemelerin ‘KHK ile yapılamayacağı’ gerekçesiyle iptal kararı verdi. İptal kararı 12 ay sonra yürürlüğe gireceği için TBMM’nin bu süre zarfında yeni yasal düzenleme yapması gerekiyor. Yani Cumhurbaşkanı’nın bu yetkileri ‘esastan’ değil ‘usul’ yönünden iptal edildi.
Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum,AYM’nin Cumhurbaşkanı’nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmediğini, bunların 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde aynen devam ettiğini söyledi.
703 sayılı KHK’da çeşitli kanunlardaki 2 bin 375 hükümle ilgili düzenleme yapıldığını anımsatan Uçum AYM’ye bu hükümlerden sadece 108 konuda iptal başvurusu yapıldığını belirtti.
AYM’nin bu başvuruların bir kısmında iptal kararı verdiğini hatırlatan Uçum şunları söyledi: “Rektörler ve Merkez Bankası başkanı konusunda verilen iptaller konu bakımından (KHK ile değil kanunla düzenleme olması gerektiği gerekçesiyle) yapılmış olup esas bakımından bir iptal yoktur. Yani AYM Cumhurbaşkanının rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmemiştir. Cumhurbaşkanının yetkileri 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde aynen devam ediyor. Ayrıca iptallerin yürürlüğe girmesi için 12 ay süre verilmiştir. Bu süre içerisinde TBMM’nin kanun gerektiren düzenlemeleri yapacağı da öngörülmelidir. Öte yandan Cumhurbaşkanının rektör atama yetkisi zaten iptal edilemez. Çünkü yetki Anayasa’dan doğuyor. Anayasa madde 130. kanunun belirlediği usul ve esaslara göre rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır.”
Uçum daha önce de AYM kararlarına karşı yaptığı sert çıkışlarla biliniyor. Örneğin üç ay önce CHP’nin Can Atalay’ın Meclis’te vekilliğinin düşürülmesinin yok hükmünde olduğunun tespiti için başvurduğu AYM, karar verilmesine yer olmadığına hükmetti. Mehmet Uçum ise itiraz edip AYM’yi ‘Meclis’i ve anayasayı tanımamakla’ suçlamıştı.
Uçum, Van’da 31 Mart seçimleri sonrası ikinci sırada bulunan adaya mazbatanın verilmesine tepki gösteren AK Partilileri de hedef almıştı: ”Muhalefetin tüm aktörlerinin ve daha çarpıcısı iktidar içinde yer aldığı kabul edilen ve neoliberal zehirle zihin dünyalarını batıcılığa teslim etmişlerin Van olayında aldıkları tutumların kaydedildiğini de herkes fark eder.”