Gazze zirvesi: Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Riyad’da diplomasi maratonu
Yaz aylarında sıcaklık rekorlarıyla öne çıkan ülkelerden biri olan Suudi Arabistan'da bu yıl da kavurucu sıcaklarda yapılan hac yolculuğunda 550'den fazla hacı hayatını kaybetti. Can kayıplarının 323'ü Mısırlı.
Suudi Arabistan normal şartlarda da sıcağın hakim olduğu bir ülke. Ama sıcaklıkların 40 derecenin altına düşmediği yaz ayları çok daha bunaltıcı olabiliyor. Bu yıl da kavurucu sıcaklara denk gelen hac ibadeti 550’den fazla hacının hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı. Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan iki Arap diplomat ölenlerin en az 323’ünün Mısırlı olduğunu ve çoğunun sıcağın tetiklediği hastalıklara yenik düştüğünü söyledi.
Örneğin küçük bir kalabalığın çarpışması sırasında ölümcül darbeler alan biri dışında bütün Mısırlılar sıcak nedeniyle öldü. Diplomat sayının Mekke’deki Muaisem bölgesinde hastane morgundan alındığını belirtiyor. Amman hac sırasında ölen vatandaşlarının sayısını daha önce 41 olarak açıklasa da Suudi diplomatlar sayının en az 60 olduğunu belirtiyor. Hac sırasında vatandaşlarının öldüğünü açıklayan ülkeler arasında Endonezya, İran ve Senegal de var ama çoğu ülke ölümün sıcaklığa bağlı olup olmadığını açıklamıyor.
Türkiye’den ilk kafilenin 9 Mayıs’ta gerçekleştirdiği süreçle başlayan 2024 yılı hac organizasyonunda hayatını kaybeden Türk vatandaşı sayısı 23’e yükseldi. Hayatını kaybeden hacı adaylarının ölüm nedeninin çoğunlukla kalp damar hastalıkları ve enfeksiyona bağlı hastalıklar olduğu belirtiliyor.
AFP kendi sayımına göre şimdiye kadar hac sırasında bildirilen toplam can kaybının 577’ye ulaştığını söylese de diplomatlar morgdan gelen bilgilere göre bu sayının 550 olduğunu söylüyor. Bazı hacı adayları yol kenarlarında ceset gördüklerini, ambulansların zaman zaman yetersiz kaldığını anlatıyor. Suudi yetkililere göre bu yıl hacca 1,6 milyonu yurtdışından olmak üzere yaklaşık 1,8 milyon hacı adayı katıldı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı Kahire’nin hac sırasında kaybolan Mısırlıları arama çalışmalarında Suudi yetkililerle işbirliği yaptıklarını açıkladı. Ancak bakanlığın açıklamasında kaç Mısırlının öldüğü belirtilmedi. Suudi yetkililer sıcaktan rahatsızlanan iki binden fazla hacıyı tedavi ettiklerini söylüyor. Ancak pazar gününden beri bu rakamı güncellemediler. Yeni ölümler hakkında da bilgi vermediler. Geçen yılki hac programında çoğu Endonezyalı olmak üzere en az 240 hacı adayı ölmüştü.
Her yıl on binlerce hacı adayı tasarruf etmek için resmi hac vizesi almadan hacca gitmeye çalışıyor. Ancak giderek daha tehlikeli hal alan bir girişim çünkü kayıtdışı hacılar Suudi yetkililerin hac güzergahında sağladığı klimalı tesislere giremiyor. AFP’ye konuşan diplomatlardan biri ölen Mısırlı sayısının bu kadar yüksek olmasının resmi hac vizesine sahip olmayan kişilerden kaynaklandığını söylüyor. Suudi yetkililer kayıtlı olmayan yüz binlerce kişiyi Mekke’den çıkardıklarını bu ayın başlarında açıklamıştı.
Geçen ay yayınlanan bir araştırmaya göre hac ibadeti iklim değişikliğinden giderek daha çok etkileniyor. İbadetlerin yapıldığı bölgedeki sıcaklıklar her 10 yılda 0,4 derece artıyor. Suudi Arabistan’ın meteoroloji merkezi pazartesi günü Kabe’de sıcaklıkların 51,8 dereceye ulaştığını söyledi.
Mina’daki AFP muhabirleri pazartesi günü hacıların serinlemek için başlarından aşağı su şişeleri döktüğünü, gönüllülerin soğuk içecek ve dondurma dağıttığını belirtiyor. Suudi yetkililer hacı adaylarını yanlarında şemsiye taşıması, bol su içmeleri ve günün en sıcak saatlerinde güneşin altında kalmaktan kaçınmaları konusunda uyarıyor.