Merkez Bankası hesaplamış: Asgari ücret zammı enflasyonu ne kadar artıracak?
Yüzde 25 kira sınırı bitiyor ama tespit davaları katlanacak
Konut kiralarına yüzde 25 zam sınırı koyan uygulamanın 1 Temmuz’da sona ermesi beklenirken uygulama sonrasında mahkemelerde kira tespit davalarının iki ila üç kat artacağı söyleniyor. Ayrıca bir yıllık peşin kiraya yönelindiği de belirtiliyor.
Yüzde 25 kira sınırının bitimine sayılı gün kalırken, ev sahiplerinin 1 yıllık peşin kira istemeye ve çıkış taahhütnamesi almaya başladığı belirtiliyor. Konut kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan uygulamanın 1 Temmuz’da bitişine sayılı günler kala ev sahipleri kiracıları zor duruma sokacak önlemler almaya başladı. Konut kiralarına 11 Haziran 2022’de yüzde 25 kira artış zam sınırı getirilmiş ve uygulamanın yürürlük süresi yapılan düzenlemeyle 1 Temmuz 2024’e kadar uzatılmıştı. İki yıllık uygulama süresi içinde birçok ev sahibi ve kiracı anlaşmazlığa düşmüş ve hukuki yollara başvurmuştu. Önümüzdeki dönemde ise kira tespit davalarının ikiye, üçe katlanması bekleniyor. Diğer yandan uygulamanın son geçerlilik tarihine günler kala henüz konuyla ilgili yeni bir karar alınmadı. Tüketiciler Konfederasyonu (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren “Öngörümüz, uygulamanın yürürlük süresinin uzamayacağı yönünde. Uzamazsa eski sisteme geri dönülecek. Eski sistem dediğimiz de senelik enflasyon oranında yani 12 ayın ortalaması TÜFE oranında devam edecek” dedi. Mal sahiplerinin de kendilerine özgü tedbirler almaya başladığını söyleyen Tren “Bir yıllık peşin istemeye ve çıkış taahhütnamesi almaya başladılar. Bu da kiracıları oldukça zorluyor. Diğer yandan mal sahipleri gayrimenkullerini kiraya vermek istemiyor, kendince önlem almak istiyorlar açıkçası. Tabii ki bununla ilgili çok şikayet geliyor.” diye konuştu.
Davalar artacak
TÜKONFED olarak konuya ilişkin kapsamlı çalışmalar yürüttüklerini de ifade eden Tren “En fazla da önümüzdeki dönemde kira tespit davalarının ikiye üçe katlanacağını öngörüyoruz. Bölgesel olarak bu konuda çalışmalar yapılabilir. Ankara’daki bir yerle İstanbul Etiler’deki yerin kira artış oranlarıyla ilgili bir sınırlama gelebilir. Bölgesel olarak bu çalışmalar yapılabilir. Çünkü her bölgenin farklı farklı dinamitleri var. Bunlarla ilgili çalışma yapılabilir” dedi.
Avukat Alican Şatır ise “Yüzde 25 uygulaması getirildiğinde aslında insanların kulağına biraz da kar suyu kaçırılmış oldu. Herkes bir anda kızım oturacak, şu kadar zam yapmazsan seni çıkartacağım gibi kiracıları zora sokacak beyanlarla yargının yükünü arttırdı. Aslında bu kanunla kiracılar da ev sahipleri de zor duruma düştü. 1 Temmuz’dan itibaren uzatılmayacağı kanaatindeyim” dedi.
12 aylık TÜFE baz alınacak
1 Temmuz itibariyle başlayacak sürece ilişkin de konuşan Şatır şunları söyledi: “Uzatılmadığı takdirde ne olacak. Uzatılmadığı takdirde Borçlar Kanunu’nda geçen TÜFE ile önceki 12 aylık ortalamalara bakılacak. TÜFE’yi geçmemek kaydıyla anlaşma sağlanacak. Bu belki düşürür belki arttırır. Ben yine de kira fiyatları biraz gerilemiş olsa da bu uyuşmazlıkların devam edeceği kanaatindeyim. Her şeyi devletten beklememek lazım diyoruz ya, insanların bu konuda duyarlı olması lazım. Gerçek olmayan aşırı fahiş fiyatlara kiraya verildiğini duyan ev sahipleri ‘Benim aynı şekilde rayici olan taşınmazımda karşı taraf 50 bine oturuyor, ben kiracımı 5 bine oturtuyorum’ diyor. Dolayısıyla 10 sene de dolmadığı için, Borçlar Kanunu kiracıyı 10 sene hatta 12 sene şartıyla koruduğu için kanunda yer alan istisnai yollara başvuruyor.”
Kiracı Metin Sarı da “Ben devam etmesini istiyorum. Öbür türlü kiracı ile ev sahipleri arasında bayağı bir sürtüşme olur. Mal sahipleri istedikleri şekilde zam uygular, bu sefer haksızlık olur. Bu enflasyona göre onlar da haklı, biz de haklıyız. Ortasının bulunması lazım” dedi.
Oyunlar ve Bulmacalar