13 yıl önceki çeki bozdurma vakti: Trump zamanında Harris’e altı bin dolar bağış yapmış
ŞİÖ Devlet Başkanları Zirvesi'nde konuşan Putin yaklaşan ABD seçimlerinde Trump'ın söylemlerini samimi bulduğunu söyledi. Rus lider "Terörle mücadelede müttefikimiz" diyerek Taliban'a da arka çıktı.
Putin Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) 24. Devlet Başkanları Zirvesi’nden sonra Astana’da Rus basınının sorularını yanıtladı.
Orta ve kısa menzilli füze sistemleri üretimine başlamaya hazırlandıklarını belirten Putin “Üretim talimatlarını verdik. Eğer Amerikan yapımı orta ve kısa menzilli füzeler dünyada bir yerde konuşlandırılırsa biz de buna karşılık verme hakkımızı saklı tutuyoruz” diye konuştu.
ABD’nin orta ve kısa menzilli füze sistemlerini çeşitli yerlere yerleştirdiğini vurgulayan Putin “Bu sistemleri üretmeye başlamamız gerekiyor ve gerekirse güvenliğimizi sağlamak için bunları nereye yerleştireceğimize karar vereceğiz” dedi.
Rus liderin gündeminde yaklaşan ABD seçimleri de vardı. Donald Trump’ın ABD başkanlık seçimlerindeki Ukrayna’daki savaşı bitirmeye yönelik açıklamalarını hatırlatan Putin “Bunu ciddi şekilde değerlendiriyoruz. Trump’ın nasıl bir planı olduğunu bilmiyoruz ama söylediklerinde samimi olduğuna inanıyorum” dedi.
ABD’deki seçimlerin ardından yeni yönetimle görüşmeye hazır olduklarını belirten Putin kabinenin kurulmasını beklediklerini ifade etti.
Taliban’ın terör örgütü listesinden çıkarılmasıyla ilgili bir soruya yanıt veren Rus lider “Taliban’ın ülkedeki gücü kontrol ettiğini kabul etmeliyiz. Bu bağlamda Taliban terörle mücadelede bizim müttefikimizdir” dedi.
Taliban’ın Afganistan’da istikrar sağlamak istediğini belirten Putin “Taliban’dan defalarca bizimle ve terörle mücadelede işbirliği yapmak istediklerine dair sinyaller aldık” diye konuştu.
Putin Ukrayna ile müzakereleri reddetmediklerini belirterek “Çatışmanın arabulucuların yardımıyla çözülmesi bana pek olası görünmüyor. Arabulucuların nihai belgeleri imzalama yetkisi genellikle yoktur” dedi.
Sorunun arabulucuların yetkisiyle ilgili olduğunu ifade eden Rusya lideri “Arabuluculara son kararı verme yetkisi kim tarafından verilebilir? Bunun pek mümkün olduğunu düşünmüyorum.” dedi. Arabuluculuk girişimlerini genel olarak memnuniyetle karşıladıklarını belirten Putin “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul’daki müzakere sürecinde yaptığı gibi” ifadesini kullandı.
Putin Ukrayna tarafının anlaşma sağlamak için adım atması gerektiğini vurgulayarak “Bu adımlar Rusya için kabul edilebilir ve gerekli olmalıdır. Anlaşma sağlanmadan ateşkes mümkün değildir. Ukrayna’nın adımlarının güvenilir olduğundan emin olmadan ateşkes sağlanamaz” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky’nin görev süresinin sona erdiğine dikkat çeken Putin “Ukrayna’daki yönetici elit, yasadışı bir şekilde iktidarda bulunuyor ve (Ukrayna Devlet Başkanı’nın) yetkilerinin onaylanması için Anayasa Mahkemesine başvurmuyor. Ukrayna Anayasa Mahkemesi 2015’te kabul edilen yasaya göre başkanın görev süresini beş yıl olarak belirlemiş ve bu sürenin Anayasa’ya uygun şekilde uzatılması için herhangi bir gerekçe yok” diye konuştu.
Rusya-Türkiye ilişkileri hakkında konuşan Rusya Devlet Başkanı “Bu ilişkilerdeki en büyük sorun nedir? Kim veya ne bize engel oluyor” sorusuna yanıt vererek “Bu konuda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi iradesi bize yardımcı oluyor. Ancak teknik olarak ödeme sorunları yaşıyoruz. Türk ortaklarımız ticaret hacminin 63 milyardan 55 milyar dolara düştüğünü iletti” dedi.
Sorunun çeşitli nedenlerden kaynaklandığını ve başkalarının engellemelerinden ziyade mevcut gelişmelerle ilgili olduğunu belirten Putin “Mevcut durum yerel üretim ve ikili ilişkilerin gelişimiyle ilgili. Tüm bu sorunlar çözülebilir” ifadelerini kullandı.
Kremlin’den yapılan duyuruya göre Putin ve Al Sani Astana’da Devlet Başkanları Zirvesi’nde bir araya geldi. Basına açık kısımda konuşan Putin Rusya ve Katar arasındaki ilişkilerin güçlendiğine vurgu yaparak “Katar’ın ‘Kuzey-Güney’ uluslararası ulaşım koridoruna katılımı üzerine görüşmelerimiz devam ediyor” dedi.
Putin Katar’ın Ukrayna krizine yönelik insani konularda girişimlerde bulunduğunu belirterek “Arabuluculuk çabalarınız sayesinde hem Rusya’dan hem de Ukrayna’dan çocuklar ailelerine kavuşabiliyor” şeklinde konuştu.
Katar’ın Ortadoğu’da Hamas ile İsrail arasındaki kriz konusunda etkili bir arabulucu olduğunu ifade eden Rus lider “Katar ateşkesin sağlanması ve esir değişimi konularında önemli rol oynuyor. Biz de bu krizin çözümü için çaba sarf ediyoruz. Bu kriz BM kararlarının tam olarak uygulanmasıyla ve iki devletli çözümle son bulabilir. Yani İsrail ve Filistin’in bağımsız devletler olarak tanınması gerekiyor” değerlendirmesi yaptı.
Katar Emiri Al Sani ise Rusya ile olan ilişkilerin sağlam, karşılıklı saygı ve güvene dayalı olduğunu belirterek “Katar’ın Rusya ekonomisine yönelik yatırımları ve Rusya’daki projelerin toplam değeri yaklaşık 13 milyar dolara ulaştı. Bu miktarı artırmayı hedefliyoruz” dedi.
Gazze Şeridi’ndeki duruma dair Al Sani “Bu sorunun, ilgili taraflar arasında müzakereler yoluyla çözülmesini, ateşkesin sağlanmasını ve savaşın durdurulmasını istiyoruz. Ayrıca esirlerin ailelerine dönmelerini istiyoruz. Gazze’deki olaylar kabul edilemez. Bu çatışmalar sonucunda büyük yıkımlar meydana geliyor, binlerce çocuk, kadın ve sivil hayatını kaybediyor. Filistin devletinin 1967 sınırlarında kurulması gerekiyor. Savaşı durdurmak için çabalarımızı sürdürüyoruz” şeklinde konuştu.
Katar emiri “Ukrayna krizinin her iki tarafı da tatmin edecek şekilde çözülmesinden yanayız” dedi.
Putin ve Şi Astana’da bir araya geldi: Rus liderden ‘Doğuya dönüş’ mesajı