İstanbul’un zamları ve elmadan al kötü haberi: Enflasyonda olumsuz sinyaller
Alkol ve sigarayla başlayan zam yağmuru sürüyor. Çaykur çaya yüzde 24 oranında zam yaparken, 70’lik rakıya bugün itibariyle tam 150 TL zam geldi. Sigara fiyatlarındaki artış ise 3 ila 10 TL arasında değişiyor.
Memur ve emekliye 6 aylık zam farklarının verilmesinin ardından akaryakıt ve sigarayla başlayan zam yağmuru sürüyor. SGK ve Bağkur emeklilerine yüzde 24,73, memur ve memur emeklilerine ise yüzde 19,31 oranında zam yapılırken temmuzda çaya yüzde 24 oranında zam yapıldı. 2024 ürünü yaş çay alım fiyatına destekleme hariç yüzde 50, destekleme dâhil yüzde 68 zam yapılmasının ardından Çaykur, kuru çay fiyatları ortalama yüzde 24 oranında artırırken, yeni fiyat listeleri toptan satış yapan şirketlere gönderildi.
Çaykur’un en çok tüketilen iki çay markası Tiryaki ve Rize Turist olarak biliniyor. Eylül 2023’te yayınlanan eski listede 1 kilogramlık Rize Turist çayının tavsiye edilen toptan satış fiyatı 152,81 TL iken bugün şirketlere gönderilen yeni listede aynı çayın tavsiye edilen toptan satış fiyatı 189,54 TL olarak belirlendi. Böylece Rize Turist çayı yüzde 24 zamlandı.
Bloomberg’ün haberine göre, eski listede 1 kilogramlık Tiryaki çayının Eylül 2023’te tavsiye edilen toptan satış fiyatı 149,68 TL iken yeni listede aynı çayın toptan satış fiyatı bugün itibariyle 185,66 TL’ye çıktı.
Çaykur’un tüm kategorilerindeki çaylara yapılan zamların çoğunluğu yüzde 24 seviyesinde iken elekaltı, gurme, hediyelik gibi sınıflara ayrılan spesifik çaylardaki zam oranları ise ortalamanın üzerine çıkarak yüzde 39-68 arasında değişiyor. Çaykur, bayi alışlarında ortalama yüzde 22 olarak açıkladığı zam oranının bayinin sahaya satışında ortalama yüzde 24 oranında olduğunu bildirdi. Sektör paydaşları, yaş çay alım fiyatını destek primi dahil yüzde 68 artıran Çaykur’un önümüzdeki dönemde kuru çay fiyatlarına kademeli olarak yeniden zam yapabileceğini ifade ediyor.
TÜİK’in açıkladığı 6 aylık üretici enflasyonu rakamları sonrası, akaryakıt, alkollü içkiler ve tütün mamullerinde ÖTV arttı. İçki markaları da ÖTV zammının yanı sıra kendi zamlarını ekledi. Birçok alkollü içkiye yüzde 28,3 zam geldi. Açıklanan fiyatlara göre, 70’lik rakıya bugün itibariyle tam 150 TL zam geldi. Böylece fiyatları markasına ve türüne göre değişmekle birlikte standart bir 70’lik rakı 925 TL oldu.
Yeni fiyatlarla birlikte 70’lik votka 619 TL’ye, 70’lik cin ise 679 TL’ye yükseldi.
Otomatik ÖTV zammına bağlanan alkol, tütün ve akaryakıt ürünlerinin ÖTV’sine yapılacak artış oranı ilk altı aylık ÜFE oranında yani yüzde 19,49 oldu. Gelen ÖTV artışı ile birlikte 70’lik rakının üretici zammı hariç ortalama satış fiyatının 853 TL olması bekleniyordu. Ancak bugün itibariyle üretici firmalar ÖTV zammına kendi zamlarını da ekleyerek satış fiyatını 925 TL’ye kadar çıkardı.
Öte yandan enflasyon rakamlarının ardından gelen otomatik ÖTV zammı ile birlikte dün akaryakıt fiyatları artmış, litrede motorine 2 lira 7 kuruş, benzine 2 lira 21 kuruş, otogaza 95 kuruş zam gelmişti. Ayrıca sigara fiyatları da zamlandı. Artan ÖTV tutarlarının ardından sigara markaları peş peşe zam açıklamaya başladı. JTI sigara grubuna gelen zammın ardından bugün de PM grubunda zam gerçekleşti.
Tekel Bayileri Yardımlaşma Derneği (TBYD) Başkanı Erol Dündar, sosyal medya hesabından PM sigara grubuna zam geldiğini açıkladı. Dündar zamlı sigara fiyat listesini de paylaşarak “PM Marlboro grubuna zam geldi” diye yazdı. Böylece sigara grubuna 3-4 TL zam gelmiş oldu. Sigara zammı 5 Temmuz itibarıyla geçerli olacak.
JTI sigara grubunun en pahalı sigarası 80 TL, en ucuz sigarası ise 71 TL oldu. Bu gruptaki sigaralara 8-9-10 lira zam gelmişti.
PM sigara grubunun en pahalı sigarası 73 TL, en ucuzu 66 TL oldu. BAT, TT, Imperial Tobacco sigara gruplarına gelen zamlar henüz netleşmedi.