Renkli Çekmeceli Şifonyer: Çok içeriden etkileyici bir göçmen hikayesi

CEMRAN ÖDER –
[email protected]

“Annemle babam birbirlerini, partilerini ve vatanlarını sevdikleri kadar çok severdi. Dil, yaşam biçimi ve geleneklerin yanında mücadeleciliğe, cesarete ve çılgınlığa varan radikalliğe kalpten bağlıydılar. Kimse onları bu değerlerden mahrum bırakamazdı. Annem bıkmadan herkesin kendi kaderinin efendisi olduğunu söyleyip dururdu.”

Bir ömre kaç yaşam sığar? Bilmiyoruz ama ‘Renkli Çekmeceli Şifonyer’de birden çok olduğu kesin… İspanyol şarkıcı, yazar Olivia Ruiz, romanında olağanüstü bir tatla bu yaşamların izini sürmeye çalışıyor. Olağanüstü çünkü Franco İspanyasından günümüze farklı kuşakların yaşantılarından uzanan bir anlatının izini sürüyor. Genç bir kadının anneannesinin ölümüyle birlikte köklerine yaptığı yolculuğu anlatıyor incecik bir romanda. Kadınların anne olduktan sonra başka hiçbir şey olamadığı ve aynı zamanda çok şey oldukları, tanıdık bir Akdeniz coğrafyasında önce kadın olmanın, sonra göçmen kadın olmanın ve göçmen anne olmanın sınırlarında dolaşıyor. Aşkın bir fon oluşturduğu anlatı, zamansız yasların, hoyratlığın, çocukluğun gölge gibi geçtiği zamanlarda mücadelenin aslolduğu bir düzlemde geçiyor.
Bu sürükleyici romanda sıradan bir şifonyer bir anda abuela’nın hikaye anlatıcısına dönüşüyor. İspanya – Fransa sınırını biri 6, diğeri 10 ve 16 yaşlarında üç çocuktan Rita’nın yaşama tutunma hikayesini işliyor.

Nefis bir okuma deneyimi sunuyor

Rita’nın, neredeyse her göç hikayesinde gördüğümüz gibi ‘istenmeyen’ bir göçmen olarak Fransız olabilme telaşında geçen yıllarını ve daha sonra aşka düşüşünü anlatıyor. Ruiz’in akıcı dili, tatlı üslubu ve en önemlisi çevirmen Yurtsay Mıhçıoplu’nun akıcı Türkçesiyle tadı nefis bir okuma deneyimi sunuyor.

Bu incecik kitap yazar Olivia Ruiz’in ilk romanı. Bir bakıma kendisinin de büyükannesi ve büyük babası tarafından büyütüldüğü düşünüldüğünde aslında kendine yaptığı bir yolculuk gibi. Müthiş bir göçmen hikayesini çok içerden anlatıyor Ruiz.

Mücadeleci, yılmayan kadınlar

Renkli ve her çekmecesi ayrı bir hikayeyle dolu bir şifonyer… Her türlü musibetin nedeni olarak görülen göçmenlerin araftalığına vurgu yapıyor neredeyse her satırında. Dahası anlatının merkezinde kadınlar var. Mücadeleci, yılmayan kadınların başrolde oldukları bir anlatı bu. Kayıplar, yas, keder, mücadele, yeniden başlama, direnç bu kısacık romanın anahtar kelimeleri.

Rita’nın anlatısı- yani anneannenin yaşamı- romanın ana izleğini oluşturuyor. Rita’nın İspanyol kökleriyle barışmasıysa ancak Rafael’e olan aşkı sayesinde mümkün oluyor. Rafael ise tam aksine kendi köklerine yaşamı pahasına bağlı. Antifaişt mücadelenin bir neferi olan Rafael aşklarının en yüksek zamanlarında ölüyor. Bu, Rita’nın ilk yasıdır ama son değildir. Rafael’in ona miras bıraktığı çocuğunu büyütürken Fransa’daki ilk arkadaşı elinden tutar, ona bu yolculukta eşlik eder. Bir süre sonra aile olurlar ve Rita ikinci çocuğuna kavuşur fakat kısa sürer ve çocuğunu kaybeder. Bu ikinci yas onu tam da yeniden başladığı yerde yakalar.

Müthiş etkileyici bir roman

Fakat hayat devam eder, Rita da yoluna bu yaşama tutunmaya çalışmakla geçirir. Ölümüyle birlikte aslında tüm bu yaşamın izini sürmesi için torununa o renkli şifonyeri miras bırakır. Her bir çekmecesinden ayrı bir hikaye akan bu şifonyer, Rita’nın yaşadığı ve yaşayamadığı mutlukları, hayal kırıklıklarını, yersiz yurtsuzluğu, yasları kısaca köklere yolculuğu saklar.
Olivia Ruiz’in romanı müthiş etkileyici. Öyleki roman orijinal dilinde yayınlanır yayınlanmaz baskı üstüne baskı yapıyor, binlerce okura ulaşıyor... Bu kısacık roman keyifle okunan, akıcı, derin bir üslupla yazılmış müthiş bir okuma zevki vaat ediyor.