Anlayış ve kadro aynı; enflasyon tek haneye inebilir mi?
Reuters'ın TÜFE anketine göre temmuz enflasyonu yüzde 3,45; AA Finans'a göre yüzde 3,51 olacak. TÜFE yıllık bazda 'baz etkisiyle' düşecek ama oran son 19 yılın en pahalı ikinci temmuz ayının yaşandığını gösterecek.
Reuters’ın 11 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirdiği ankete göre enflasyonun 2024’ün sonunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yüzde 38 tahminlerinin üstünde yüzde 42,2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Yıl sonu tahminlerinde bir önceki ankete göre anlamlı bir değişim olmadı.
AA Finans’ın 15 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankette beklenti yüzde 3,51 oldu. Bir önceki ay yüzde 71,60 olan yıllık enflasyonun yüzde 62,23’e inmesi öngörülüyor. Ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi temmuzda yüzde 42,20 oldu. İstanbul Ticaret Odası’nın yayınladığı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’ne göre de fiyatlar temmuzda bir önceki aya göre yüzde 4,21 oranında arttı.
Tüketici enflasyonu Türkiye’de yıllardan beri temmuz ayında düşük çıkar. Bazı yıllar enflasyonun eksi ( -) çıktığı bile görüldü. Bunun bir tek istisnası başta ÖTV zammı olmak üzere iğneden ipliğe her ürünün zamlandığı geçen yılın temmuz ayında oldu. Geçen yılın temmuz ayında perakende fiyatlar yüzde 9,09 gibi rekor düzeyde arttı ve sıcak temmuz ünvanını aldı. Bu yıl o kadar yüksek olmasa da yarın son 19 yılın ikinci en pahalı temmuz ayını yaşadığımızı öğreneceğiz.
Ancak 2023 temmuzu devreden çıkacağı için yıllık bazda enflasyonun “baz etkisiyle” düştüğü görülecek. Enflasyon mayısta yıllık bazda yüzde 75,4 ile zirveye çıkmış ancak ardından inişe geçmişti. Yıllık bazda inişi fırsat bilenlerin “faiz indirilsin” gürültülerinin önünü kesmek için hem Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan hem de Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay kendileriyle yapılan söyleşilerde sürekli olarak enflasyonun aylık bazda kalııcı düşüş eğilimine girdiğinin görülmesi durumunda faiz indiriminin başlayabileceğini belirtmişlerdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay Reuters ile söyleşisinde vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuzda aylık enflasyona 1,5 puan ilave katkı yapacağını belirtmiş ve verinin beklentilerden yüksek gelebileceğini söylemişti. TCMB’nin geçen hafta yayımladığı piyasa katılımcıları anketindeki temmuz ayı TÜFE beklentisi yüzde 2,77 seviyesindeydi. Bu, beklentilerin Akçay’ın söyleşisinden sonra belirgin şekilde yukarı doğru revize edildiğini gösteriyor.