Dünya borsalarındaki kasırga Borsa İstanbul’u da vurdu, euro ve dolar da yükseldi

BIST 100 endeksi küresel piyasalardaki satışların etkisiyle yeni haftaya sert bir düşüşle başladı. Hisselerin hızlı değer kaybı nedeniyle işlemler iki kez durduruldu. BİST 100 günü yüzde 5,54'lük kayıpla kapattı. Döviz ve gram altın değer kazandı.

Ekonomi 5 Ağustos 2024

Bu haber 4 ay önce yayınlandı

Borsa İstanbul bu haftaki düşüşle birlikte arka arkaya üç hafta değer kaybetmiş oldu.

ABD’de geçen hafta açıklanan işsizlik verilerinin dünyanın en büyük ekonomisinde resesyon beklentilerini yükseltmesi, Fed’in faiz indirimi konusuda hatalı politika izlediğine ilişkin algının artması ve jeopolitik gelişmelerin etkisiyle dünya borsalarında rekor düşüşler yaşanırken, sert kayıpla açılan Borsa İstanbul’da da gün içinde işlemler iki kez durduruldu, dolar/TL ve euro /TL zirvelerini yenileyerek günü kapattı.

Borsa İstanbul’da BİST 100 Endeksi güne yüzde 6,7 düşüşle başladı ve endeks bazlı devre kesici devreye girdi. İşlemlerin tekrar başlamasıyla düşüş yüzde 7’yi aştı ve endekste devre kesici ikinci kez çalıştı. Daha sonra işlemlerin başladığı Borsa İstanbul’da BİST 100 endeksi günü geçen haftaki kapanışın yüzde 5,54 altında 9.893.41 puandan kapattı.Uzmanlar, Borsa İstanbul’da bu derecede sert satışları gerektirecek kadar kötü bir tablonun olmadığına dikkat çekerken; panik satışlarının da etkili olduğunu belirtti ve yatırımcıları günlük işlem yapmaktan uzak durulması konusunda uyardı.

Türkiye’nin risk puanı yeniden tırmanışa geçti

Öte yandan Türkiye’nin kredi ödeyebilme durumunu gösteren ve risk primi olarak adlandırılan beş yıllık kredi temerrüt takası (CDS) cuma gününe göre yaklaşık 41 puan yükselerek 305 puana çıktı. TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, X hesabından yaptığı paylaşımda, gelişmekte olan piyasalar bileşik CDS’inin de 155 baz puandan 182 baz puana yükseldiğini belirtti. Altınsaç konuya ilişkin paylaşımında “Risk primimiz 250 baz puana düşmüşken şu anda 300 baz puana yükselmiş durumda. EM bileşik CDS’i de 155 baz puandan 182 baz puana yükseliyor. Dolayısıyla tüm gelişmekte olan ülkelerde bozulma var.” dedi.

Ons altında kâr satışları geldi

Ons altın fiyatları ABD’de resesyon endişeleri ve Fed’in eylül ayında faiz indirimine gideceğine yönelik artan beklentilerden kaynaklanan desteğe rağmen kâr realizasyonun etkisiyle inişe geçti. 2,414 – 2.458 dolar bant aralığında hareket eden ons altın günü yüzde 1,57’lik düşüşle 2404,98 dolardan kapattı.

Gram altın rekor yeniledi ancak tutunamadı

Fiyatı ons altın ve dolar/TL’nin değerine göre hesaplanan gram altın fiyatı bu bileşenlerindeki yükselişle gün içinde birara tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2, 657 liraya kadar çıktı. Ancak daha sonra gelen kâr satışlarıyla yüzde 1,36 değer kaybederek 2,573.20 TL’den kapattı.

Dolar ve euro günün kazananları oldular

Dolar ve euro yeni haftaya değer kazanarak hızlı başladı. Dolar Türkiye piyasalarının açılışının ardından 33,3647 TL’ye kadar yükselirken ilk zirvesini yaptı. Dolar günü TL karısında yüzde 0,58 değer kazanarak 33,4107 TL’den kapattı ve ikinci zirvesini gerçekleştirdi. tidi.. Euro da günü kazançla kapatanlar arasında idi. Açılışla birlikte tırmanışa geçen euro günü yüzde 1,31 değer kazanarak 36,72 TL’de kapattı. Bankacılara göre dövizin değer kazanmasında Merkez Bankası’nın gelişmeleri izlemesi ve müdahalede bulunmaması etkili oldu.

Japonya’da Nikkei Endeksi 1987’deki “Kara Pazartesi”den buyana en büyük düşüşü yaşadı.

Japonya’da son 37 yılın en sert düşüşü

ABD’de artan resesyon endişeleriyle tetiklenen satış baskısı Japon hisse senedi piyasalarında 1987’deki Kara Pazartesi’den sonra son 37 yılın en sert düşüşüne neden oldu. Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 12,4 düşüşle günü 31.458 puandan, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 8,77 değer kaybıyla 2.441,5 puandan günü tamamladı. Hong Kong’da Hang Seng endeksi günü yüzde 1,46 düşüşle 16.698 puandan, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,54 düşüşle 2.860 puandan, Hindistan’da Sensex endeksi ise yüzde 2,74’lük düşüşle 78.759 puandan kapattı. Singapur Borsası’nda ise Straits Times Endeksi günü yüzde 4,6’lık düşüşle kapattı. Endeks daha önce Covid pandemisinin başladığı 2020 Mart ayında bu denli yüksek oranda değer kaybetmişti. Analistler, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) faiz artırması nedeniyle Japon yeninin hızla değerlenmesinin bölge piyasalarındaki satış baskısını tetiklediğini söyledi. Güney Kore, hisse senedi piyasalarındaki düşüşü ‘aşırı’ olarak değerlendirirken, gerektiğinde dengeleyici adımları hızla atacağını belirtti.

Finansal piyasalar uzmanı İris Cibre Japonya’da hisselerin yüzde 13’e kadar düştüğünü belirterek şu görüşleri dile getirdi:

Nikkei (Japon Borsası) 1987 kara pazartesiden beri en sert düşüşünü gerçekleştirdi, 11% aşağıda, 13%’e kadar düştü.

Korkulan ise ABD ekonomisinin görünenden daha kötü durumda olduğu pic.twitter.com/k4uh1Sm1j6

— İris Cibre 🐦 (@iriscibre) August 5, 2024

Wall Street’teki düşüşe aralarında Muhteşem 7’linin de bulunduğu büyük teknoloji hisseleri öncülük etti.

Satış dalgası ABD ve Avrupa’ya da yayıldı

Cuma günü sert şekilde düşen ABD vadeli endekslerde kayıplar yeni haftada da sürdü. Nasdaq 100 vadeli endeksi akşam saatlerinde önceki kapanışın yüzde 2,24, S&P 500 vadelileri yüzde 2,52 , Dow Jones vadelileri ise yüzde 2,38 altında seyrediyordu. Vadelilerde başlayan düşüş ABD’de borsalar açılınca da devam etti. Büyük teknoloji hisseleri düşüşe öncülük ederken DJ 30 endeksi günü yüzde 1,94; S&P 500 ise yüzde 3 değer kaybederek kapattı. Çip üreticisi Nvidia’nın hisseleri yüzde 8,8, Apple hisseleri yüzde 6,6 değer kaybetti. Milyarder yatırımcı Warren Buffett’ın ikinci çeyrekte Berkshire Hathaway’in Apple hisselerinin neredeyse yarısını satması teknoloji hisselerindeki satışları hızlandırdı. Satışla Berkshire Hathaway’in nakit pozisyonu rekor seviyeye çıkarak 276,9 milyar dolara ulaştı.

Avrupa borsaları da piyasalardaki düşüş dalgasından kaçamadı. 17 Avrupa ülkesindeki büyük, orta ve küçük sermayeli şirketleri temsil eden ve yaklaşık yüzde 90’ını kapsayan sabit sayıda 600 bileşene sahip olan Stoxx 600 endeksi yüzde 3,2 ile Mart 2022’den beri en büyük gün içi düşüşü kaydederken daha sonra biraz toparlanarak günü 2,22’lik düşüşle kapattı.Endeks geçen hafta da resesyon endişelerinin küresel çapta yayılmasıyla yüzde 2,9 ile dokuz ayın en büyük haftalık kaybını yaşamıştı. Frankfurt’ta DAX 40 endeksi günü yüzde 1,73; Londra’da FTSE 100 yüzde 2,13; Paris’te CAC 40 endeksi yüzde 1,61 değer kaybederek kapattı.

Muhteşem 7’linin piyasa değerinden 688 milyar dolar gitti

Küresel piyasalardaki kasırga Wall Steet’te Muhteşem 7’li olarak adlandırılan ve toplamda 14 trilyon dolardan fazla piyasa değerine sahip Apple, Alphabet, Amazon, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia ve Tesla hisselerine de vurdu. Dünyanın en değerli şirketi Apple’ın piyasa değeri 178 milyar dolar azalarak 3 trilyon 164, ikinci aradaki Microsoft’un piyasa değeri 96 milyar dolarlık kayıpla 2 trilyon 940 milyar dolara düştü.

Alphabet’in piyasa değeri 74 milyar dolar azalışla 1 trilyon 999 milyar dolara, Amazon’un piyasa değeri 87 milyar dolar düşüşle 1 trilyon 674 milyar dolara, Meta’nın piyasa değeri de 41 milyar dolar kayıpla1 trilyon 194 milyar dolara geriledi.

Yapay zekadaki gelişmeler nedeniyle son dönemin ilgi çeken şirketlerinden Nvidia’nın piyasa değeri 191 milyar dolarla en büyük kaybı yaşayarak 2 trilyon 448 milyar dolara gerilerken, Tesla’nın piyasa değeri de 20 milyar dolar azalarak 643 milyar dolara düştü. Böylelikle, Muhteşem 7’li olarak adlandırılan şirketlerin toplam piyasa değeri kaybı 688 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Kripto paralar da tepetaklak

ABD ekonomisine ilişkin resesyon endişeleriyle kripto paralarda sert satışlar yaşanıyor. Küresel piyasalardaki riskten kaçınma krizinden etkilenen Bitcoin 50 bin doların altını gördü ve Coinmarketcap verilerine göre son 24 saatte yüzde 18’e yakın değer kaybetti. Lider kripto para birimi böylece yaklaşık altı ayın dibini gördü. Ethereum ise 2021 yılından bu yana en büyük düşüşünü yaşarken sözkonusu dönemdeki i kayıp yüzde 25’e ulaştı. Küresel bazda kripto paraların piyasa değeri son 24 saatte yaklaşık yüzde 15,70 oranında değer kaybederek 1,81 trilyon dolara geriledi.

Goldman resesyon tahminini yükseltti

Amerikalı yatırım bankası Goldman Sachs ABD ekonomisinde gelecek sene için resesyon beklentisini yüzde 15’ten yüzde 25’e yükseltti. Banka ekonomistlerinin müşterileriyle paylaştıkları bilgi notunda resesyon riskinih hala sınırlı görüldüğü belirtilerek “Ekonomi genel anlamda iyi görünmeye devam ediyor. Büyük finansal dengesizlikler yok ve Fed’in faiz indirimi için çok fazla alan var. Fed gerekirse hızlı biçimde faiz indirebilir” denildi.

Fed önlemler için acil toplanacak

Amerikan Merkez Banksası Fed Japonya borsasındaki bu çöküşün ardından faiz oranlarıyla ilgili acil toplantı kararı aldı. Toplantıda küresel ekonomik istikrarı sağlamak için alınacak önlemlerin tartışılacağı öğrenildi. Fed daha önce de kriz dönemlerinde olağanüstü toplantılar yaparak faiz indirimi kararları almıştı.

Fed koronavirüs salgınının ekonomiye olan olumsuz etkileri nedeniyle son olarak Mart 2020’de olağanüstü toplantıyla politika faizini yüzde 0 – 0,25 aralığına indirmişti. 2008’de Lehman Brothers’ın iflasını açıklamasının finans piyasalarını sarsmasıyla Fed 50 baz puan faiz indirimine gitmişti. 1994, 1998, 2001 ve 2007 yıllarında da Fed olağanüstü faiz indirimleri yapmıştı.

Geçen hafta zayıf gelen ABD verisinin büyüme endişelerini tetiklemesiyle küresel hisse senedi piyasaları sert düşüş kaydederken piyasalarda bir hafta içinde ABD Merkez Bankası’ndan (Fed) 25 baz puan faiz indirimi ihtimali yüzde 60 olarak fiyatlandı.

Bu hafta yatırımcısını en çok borsa üzdü