Elon Musk beyaz bayrağı çekti: X Brezilyalı yetkililerin şartlarına uyacak

ABD’li milyarder Elon Musk Brezilya yönetimine haftalarca başkaldırdıktan sonra pes ediyor gibi. Sosyal medya platformu X’in sahibi Musk, Lula yönetiminin 100’den fazla aşırı sağcı X kullanıcısını tweetlerinden dolayı gözaltına almasını protesto etmek için Brezilya’daki temsilcisini geri çekmişti. Brezilya da temsilci atanana kadar X’i yasaklama kararı almıştı. Brezilya X’in en büyük ikinci pazarıydı ve yasaklanması ne Musk’ın ne de kullanıcıların işine gelirdi.

Musk’ın yöntemi önce yine kendi uydu ağı Starlink’i kullananların X’e ulaşımını kesmedi. Ama bunu fark eden yetkililer bu kurnazlığın önünü de kapattı. Brezilya’nın bağımsızlık günü kutlamalarında başkentte ifade özgürlüğü temalı protestolar düzenlendi. Aşırı sağcı eski Başban Jair Bolsonaro’nun da katıldığı protestolara Musk da destek verdi.

Ama şimdi X üç hafta süren meydan okumasının ardından beyaz bayrağı çekti. Şirketin avukatları cuma gecesi mahkemeye başvurup mahkeme kararına uyduklarını söyledi. Bu da Brezilya’nın demokrasisini tehdit ettiği söylenen hesapların askıya alınması anlamına geliyor. Brezilyalı yetkililer bu hesapların seçilmiş Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’yı protesto etmek için kongreyi basanlarla bağlantılı olduğunu ve ülke için tehdit oluşturduğunu düşünüyor.

Şirketin avukatları X’in para cezası ödemeyi ve ülkeye yeni bir temsilci atamayı da kabul ettiğini söyledi. Brezilya Yüksek Mahkemesi X’in böyle bir adım attığını doğrulamakla birlikte şirketin henüz uygun evrakları sunmadığını söyledi. Mahkeme X’e uygun belgeleri göndermesi için beş gün süre verdi.

Aşırı sağcılar üzgün

Musk’ın bu ani geri adımı “ifade özgürlüğü savaşçısı” olarak kurmak istediği imajının darbe alması anlamına geliyor. Brezilya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes ile sürekli laf dalaşına giren Musk alınan kararları halkla paylaşmaktan çekinmemişti.

Ama Brezilya X’in en önemli pazarlarından biri. Analistler sadece Brezilya’da 20 milyonu aşkın X kullanıcısı olduğunu tahmin ediyor. X’in engellenmesinden bu yana Brezilyalılar rakip platformlara yöneldi. Bunların başını da Bluesky ve Meta’nın geçen yıl piyasaya sürdüğü Threads çekiyor. X’in uzun süre engellenmesi şirketin pazar payını ve gelirini kaybetme riskini artırıyor.

Musk’ın geri adım atması Brezilyalı aşırı sağcıları özdü. Aşırı sağcı yorumcu Paulo Figueiredo X’in yeni avukatlar tuttuğunu anlattığı bir yazıda Musk’ın “boyun eğdiğini” söyleyerek “İfade özgürlüğü için üzücü bir gün” dedi. Ama sonra aynı Figueiredo ertesi gün başka bir tweet atarak Musk’ın vazgeçişini anladığını ve “çabalarını takdir ettiğini” söyledi.

Moraes’in yeni zaferi

Bu arada yargıç Moraes için Musk’ın geri adım atması bir zafer. Ama Moraes’in bugünlerde Brezilya’nın en kutuplaştırıcı isimlerden biri haline geldiğini de not düşelim. Yüksek Mahkeme Moraes’e teknoloji şirketlerine müdahale için geniş yetkiler verdiğinden beri en az 300 sosyal medya hesabının kapatılması talimatı verilmiş.

Moraes bu talimatı Brezilya’nın demokratik kurumlarına saldırdığı için verdiğini söylüyor. Geçen ay X’in yasaklanması kararını verirken de Musk’ın “dezenformasyonun, nefret söyleminin ve hukukun üstünlüğüne yönelik saldırıların yayılmasına izin verdiğini” söylemişti.

Aslında X geçen hafta “yanlışlıkla” olduğu söylenen bir yazılım güncellemesinin ardından kısa süreli de olsa kullanıcıların kullanımına açılmıştı. Ama Moraes bunun “kasıtlı, yasadışı ve ısrarcı” bir davranış olduğunu söyleyerek sosyal medya platformuna 906 bin dolar para cezası kesti. Yetkililer daha önce de X’e 3,3 milyon dolar para cezası vermişti zaten. Bu ceza da onun üstüne eklenmiş oldu. 

Musk bir keresinde Moraes için “Senin bu hapisteki fotoğrafın bir gün gerçek olacak. Aha buraya yazıyorum” demişti. En azından şimdilik gülen tarafın Moraes olduğu kesin.

Ve siyasi yasaklı Bolsonaro sahnede: ‘Bağımsızlık Günü’nde binler X yasağını protesto etti

Brezilyalılar X’e alternatif arayışında, Musk geri adım atmamakta kararlı