Meksika’nın ilk kadın başkanının iktidardaki 100 gününde hedefi: Kartelleri bitirmek, uyuşturucu ortadan kaldırmak

Meksika’nın yeni başkanı Claudia Sheinbaum iktidardaki ilk 100 gününü cinayetleri ve organize suçu azaltmakla geçiriyor. Sheinbaum’un “ülkeyi şiddetsizleştirme” politikalarının merkezinde ülkenin cinayet oranları en yüksek 10 şehri de yer alıyor. Sheinbaum ayrıca ölümcül bir uyuşturucu olan fentanilin kaçakçılığını yapan ve yüzbinlerce Amerikalının ölümüne sebep olan çetelerin de “ensesinde.”

Dövseler olmuyor, sevseler yine olmuyor

Sheinbaum’un ülkenin güvenlik stratejisini değiştirmesi de beklentiler arasında. Başkan’ın en büyük hedeflerinden biri ise fentanil ticaretinin tekeli haline gelmiş olan Sinaloa karteli. Başkanlık ofisi daha önce konuya dair açıklamalarında ülkede yargının ve polis güçlerini birleştireceğini söylemişti. Sheinbaum ay başında yaptığı bir basın toplantısında “En çok cinayet işlenen kentlere dair yeni bir program üzerinde çalışıyoruz” dedi.

Meksika hükümetlerinin uyuşturucuyla mücadele denemelerinin tarihi on yıllara dayanıyor. Eski muhafazakar başkan Felipe Calderón da daha önce kartellere karşı kapsamlı bir savaş başlatmıştı. Calderon, silahlı mücadeleyi denedmiş ama başarısız olmuştu. Bir başka eski Meksika Başkanı Andrés Manuel López Obrador ise “kurşunlarla değil sarılarak” mücadeleyi önermiş, o da başarısız olmuştu. Sheinbaum daha önce Mexico City’de nispeten de olsa bir başarı gösterdi. Yönetimde olduğu süreç boyunca cinayet oranlarını neredeyse yarıya düşüren Sheinbaum’un şimdilerde kentten sorumlu olan eski güvenlik şefi şehirde ABD desteğiyle çabalarını sürdürüyor.

Meksika’daki şiddet olaylarının çoğunun failleri karteller. Binlerce Meksikalı, milyonlarca fentanil hapını ABD’ye yasadışı yollarla sokmaya çalışan karteller tarafından öldürülüyor. Çeteler aynı zamanda Meksika’nın Guatemala sınırından ABD’ye giden göçmenlerden de ciddi miktarda para kazanıyor. Gasp ve darp da ülke genelinde oldukça yaygın. Sheinbaum’un güvenlik planı bu suç örgütlerinin nasıl işlediğini anlamak için istihbarat birimlerinden en üst düzeyde faydalanmak. Mexico City’nin risk danışmanı Alberto Islas, “Mücadele lojistik merkezlerle de ilgili ve mesele sadece uyuşturucu değil” diyor.

Karteller ABD’nin de gündeminde

Meksika’nın kartelleri ABD başkanlık seçimlerinin de gündemlerinden biriydi. Eski Başkan Donald Trump, kartellere karşı askeri saldırıları gündemine aldığını söylerken Başkan Yardımcısı Kamala Harris geçtiğimiz günlerde Adalet Bakanlığı’nın suç örgütleriyle mücadeleye ayırdığı kaynakları ikiye katlayacağını duyurmuştu.

Meksika’nın eski ABD diplomatı John Creamer, “Öncelikli 10 belediyenin belirlenmesi iyi bir planın işaretçisi” dedi. Creamer, hükümetin bu göreve yeterli finansman ve insan kaynağı sağlayıp sağlayamayacağının zamanla anlaşılacağını düşünüyor.

Hedefteki ilk altı şehir arasında Batı Meksika’daki Colima yer alıyor. Organize suçla bağlantılı cinayet oranı 100 bin kişi başına 173 olan kentte güvenlik politikaları en yoğun şekilde işletilecek. Sheinbaum ayrıca Meksika eyaletleri arasında organize suç cinayet oranının yüksek olduğu sanayi merkezi Guanajuato’ya odaklanmayı da planlıyor. Meksika’nın merkezinde bulunan eyalet, Meksika’nın en güçlü organize suç gruplarından biri olan Jalisco karteli ve yerel Santa Rosa de Lima çetesi tarafından kontrol ediliyor.

Karteldeki taht kavgası Meksika ve ABD’yi karşı karşıya getirdi