BM’den çok tartışılacak rapor: Trans bireylerin kadınlarla yarışması adil değil

Kadın spor kategorisinin ‘karma’ olarak değiştirilmesi bütün dünyada tartışmalara yol açıyor. Bazı uluslararası federasyonlar ve ulusal yönetim organları erkek olarak doğan ancak cinsiyet değiştiren sporcuların kadın kategorisinde yarışmasına izin veriyor. Birçok kişi kadın sporcuların trans bireylerle yarışmasının adil olmadığını savunuyor. New York eyaletinde, trans bireylerin sporda kadınlarla yarışmasına izin verecek ‘Eşit Haklar Değişikli’ önerisi 5 Kasım’da oylanacak. Tartışmalar sürerken Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan raporda trans birey sporcuların kadın kategorisinde yarışmasının fırsat eşitsizliği yarattığı ve ‘şiddet’ olarak görülmesi gerektiği belirtildi.

New York Times’in haberine göre BM Kadına ve Kız Çocuklarına Yönelik Şiddet Özel Raportörü Reem Alsalem tarafından hazırlanan rapor bu ayın başında genel kurula sunuldu. Raporda, 600’den fazla kadın sporcunun çeşitli yarışmalarda erkek olarak doğan rakiplerinin gerisinde kaldığı vurgulandı. Raporda, “30 Mart 2024 itibarıyla 29 farklı spor dalında 400’den fazla müsabakada 600’ü aşkın kadın sporcumuz 890’dan fazla madalya kaybetti” denildi. Ancak madalyaların hangi spor müsabakalarında veya hangi zaman diliminde kazanıldığına dair ayrıntı verilmedi.

Yüzme Dünya Kupası’nda ilk: Trans yüzücü devrimi

Reem Alsalem’in raporunda yer alan bazı tespitler şöyle…

* Erkek olarak doğan ancak cinsiyet değiştiren sporcular daha yüksek güç ve testosteron seviyeleri gibi belirli özelliklere sahip. Bunlar belirli sporlarda avantaj sağlıyor. Kadın sporcuların onlarla yarışması adil değil. Fırsat eşitsizliğine yol açıyor.

* Bazı spor federasyonları, kadın kategorilerine hak kazanmak için tras birey sporculara testosteron baskılanması zorunluluğu getiriyor. Ancak, genetik olarak erkek doğan sporcular için ilaç verilerek testosteron baskılanması halihazırda elde ettikleri karşılaştırmalı performans avantajlarını ortadan kaldırmıyor.

* Bu yaklaşım yalnızca ilgili sporcunun sağlığına zarar vermekle kalmıyor. Belirtilen adil yarışma amacına da ulaşılamıyor. Herhangi bir spor kuruluşu tarafından kabul edilebilir kabul edilen testosteron seviyeleri en iyi ihtimalle kanıta dayalı değil ve keyfi. Asimetrik olarak erkek doğan sporcuları kayırıyor.

* BM’nin sporda kadınlar ve kız çocukları için bu konuda daha güçlü koruma önlemleri alması gerekiyor.

* Erkek doğan sporcular için kategoriler oluşturulmalı ve kapsayıcılık sağlanmalı. Kadınlar sporunda adaletin garanti altına alınması için ‘müdahalesiz, gizli ve basit cinsiyet taramaları’ yapılmalı.

* Trans birey tartışmasından ayrı olarak spor söz konusu olduğunda kadınlar ‘çoklu şiddet biçimleriyle’ karşı karşıya.

* Kadınlar ve kızlar, spora eşit ve etkili katılımlarını engelleyen birçok zorlukla mücadele ediyor.

Trans birey tartışmasından ayrı olarak Alsalem, spor söz konusu olduğunda kadınların da ‘çoklu şiddet biçimleriyle’ karşı karşıya kaldığını savundu.

Hatice Akbaş tartışmalı Imane Khelif olayına böyle bakıyor: Madalyalarına saygı duymak gerekiyor