Kafka ve Oyuncak Bebek: Başkalarının üzüntüsüne kayıtsız kalmamanın güzelliği

Rivayete göre 1923 sonbaharında bir gün Franz Kafka ve Dora Diamant parkta yürürken bebeğini kaybettiği için ağlayan küçük bir kıza rastlarlar. Kızın üzüntüsünden çok etkilenen Kafka, bebeğin kaybolmadığını, sadece seyahate çıktığını söyler ve izleyen haftalar boyunca küçük kıza bebeğin ağzından mektuplar yazar. Hikâyeyle ilgili bilinenler Dora’nın anlattıklarından ibaret. Kızın kim olduğu bugün hâlâ bilinmiyor ve mektuplar da kayıp.
Kafka, küçük kız ve seyahat eden bebek efsanesi on yıllardır insanlara ilham veriyor. Hikâyeyi kendi hayal süzgecinden geçirip yeniden hayat veren pek çok yazar var. Bunlardan biri de Larissa Theule.

‘Kafka ve Oyuncak Bebek’ kitabında Theule’nin özgün kurgusu ve dili hem küçük İrma ile Kafka arasındaki ilişkinin şiirselliği hem de ünlü yazarı yansıtmayı başarıyor. Diğer yandan başkalarının üzüntüsüne kayıtsız kalmamanın güzelliği, hikâye anlatıcılığının ve hayal gücünün iyileştirici etkisi içimize işliyor. Hikâyenin duyguları bu kadar güçlü yansıtmasında Rebecca Green’in çocuksu çizimlerinin payını da es geçmemek gerek.

Kafka, İrma’yla ilk karşılaşmasında onun yaralı kalbine çare olmak için kendisinin gönüllü postacı olduğunu söylüyor ve ertesi gün ilk mektubu İrma’ya teslim ediyor. Bu ilk mektupta bebek Supsi maceracı ruhundan, bir doğa yürüyüşüne çıktığından bahsedip neden veda edemediğini açıklıyor. Bir sonraki mektubunda en tepeye çıktığını, bulutların üstünde güneşin doğuşunu izlediğini anlatıyor ve mektuplar böylece sürüp gidiyor. İngiltere’de Tavşan Peter’la tanışıyor Supsi, Barcelona’da Gaudi’yle sohbet ediyor, Fas’ta deveye biniyor, Mısır’da yeni arkadaşlarından Arapça öğreniyor.

Her mektuptan sonra Kafka ile İrma kısa ama sıcacık sohbetler ediyorlar. Haftalar geçtikçe Kafka’nın o dönem ilerlemekte olan hastalığının izleri de belirginleşiyor. Yani yakında o da küçük kıza veda etmek zorunda kalacak. Nitekim günün birinde Supsi’nin son mektubunu getiriyor gönüllü postacı.
Larissa Theule, Kafka’nın çok sevdiği günlük tutma alışkanlığını onurlandırmayı da unutmuyor; son mektupla birlikte Kafka İrma’ya ileride yaşayacağı maceraları not etmesi için bir defter hediye ediyor.

Derin Uykular Tatlı Rüyalar: Didaktikliğe kaçmadan iklim krizi gerçeği