Ürkütücü tahmin: Kuzey Buz Denizi’nde ilk buzsuz gün 2027’de görülebilir

Kuzey Buz Denizi’ne dünyanın buzdolabı diyebiliriz. Ancak artık Kuzey Buz Denizi de bir dönüşümden geçiyor. Suçluyu hepimiz biliyoruz: İnsanların neden olduğu iklim değişikliği. Belki görünürde çok ciddi bir şey yok gibi düşünebilirsiniz ama yeni bir çalışma bu sürecin sandığımızdan da hızlı ilerlediğini gösteriyor. Nature Communications’da yayınlanan çalışmaya göre Arktik Okyanusu için en kritik anlardan biri buzsuz ilk gün ve bu da 2020’li yılların sonlarına doğru gerçekleşebilir. Bu anın sadece Kuzey Kutbu için değil, küresel iklim sistemleri için önemli sonuçları olabilir.

Araştırmayı Colorado Boulder Üniversitesi’nden iklimbilimci Alexandra Jahn ve İsveç’teki Göteborg Üniversitesi’nden Celine Heuze yürüttü. Bu iki bilim insanı, ilk buzsuz günün ne zaman olacağını görmek için bilgisayar modellerinden faydalandı.

Önceki çalışmalar aylık buz denizi ortalamaları hesaba katılırken bu çalışmada günlük buz denizi alanına bakıldı. Bu da daha kesin bir zaman çizelgesi belirlenmesini sağladı. Bilgisayar modellerine göre Kuzey Buz Denizi’ndeki ilk buzsuz gün belli senaryolar gerçekleşirse üç ila altı yıl içinde meydana gelecek. En yüksek olasılık 2030’larda görülmesi ama bazı modeller 2027 gibi daha erken bir tarih de veriyor.

Bu belirsizlik birden fazla nedenden kaynaklanıyor. Mesela zararlı gazların salımının daha da artması ya da azalması, iklim sistemlerinin doğasındaki öngörülmezlik sonuçların farklılık göstermesine neden oluyor. Ancak zararlı gaz salımlarını azaltsak bile mevcut iklim koşullarından dolayı 2030’dan önce buzsuz gün görmemiz mümkün olabilir.

Kuzey Buz Denizi’ni kaybetmek ne demek?

İklim açısından bakarsak buzsuz gün sembolik olarak önemli. Uzmanlar Kuzey Kutbu’nda ilk buzsuz günün meydana gelmesinin bir şeyleri aniden çok keskin bir şekilde değiştirmeyeceğini söylüyor. Ancak Kuzey Buz Denizi’nin en belirgin özelliklerinden biri değişmiş olacak: Yıl boyunca deniz buzu ve karla kaplı olması özelliğini.

Kuzey Kutbu’ndaki buzun azalması ya da yok olması hem çevre hem de insanlık üstünde vahim sonuçlar doğurabilir. Çevre açısından bakacak olursak Kuzey Kutbu’ndaki deniz buzu, Güneş ışığını yansıtarak küresel sıcaklıkların düzenlenmesine yardımcı oluyor. Buz eriyip de ortaya okyanus suları çıktığında Güneş ışınları artık yansımayacak, çünkü okyanus suları onları emecek. Bu da küresel ısınmayı artıracak bir şey. Küresel ısınmanın artması da buzların erimesini hızlandıracak bir döngü yaratacak.

Kutup ayıları ve foklar hayatta kalmak ve avlanmak için deniz buzlarına mecbur. Ayrıca deniz buzları besin zincirinin temelini oluşturan plankton gibi organizmaların da yaşam alanı. Bu kayıp deniz ekosistemini bozarak biyoçeşitliliği etkileyebilir.

Uzmanlar ilk buzsuz günün, ilk buzsuz aydan daha önce meydana gelmesinin muhtemel olduğunu söylüyor ve şu anki çalışmanın esasında ilk buzsuz aya hazırlıklı olmamızı sağlayacak bir çağrı görevini görmesini istiyorlar.

Uzak ufuklarda eşsiz bir deneyim: Arktik coğrafyada vahşi hayatın çağrısına kulak vermek