Tuhaf rakamlar: Ekonomi bir ayda 219 bin yeni iş yarattı ama işsizlik de arttı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ekim ayı işsizlik ve sanayi üretimi verileri ekonomide karışık sinyaller veriyor. Ekonomi bir yandan yeni istihdam yaratmaya devam ediyor ama bir yandan da sanayi üretimi yılık bazda beş aydır düşüyor. TÜİK’e göre ekonomi Ekim ayında 219 bin yeni iş yarattı, bu sebeple istihdama katılımda artış oldu ve bu artış nedeniyle de işsizlik oranı arttı. Bunlar kafa karıştırıcı gelebilir, çünkü Türkiye’de çalışma çağın daki nüfusun sadece yüzde 49,9’u istihdam ediliyor. Oysa çoğu Avrupa ülkesinde bu oran yüde 70’in üzerinde. O yüzden bir yandan istihdam artıyor bir yandan işsizlik.

İşsizlik toplumun hemen hemen her kesiminde yaygın. Bu kesimler içinde en çarpıcısı gençlerin durumu.

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puan azalarak yüzde 16,6 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,6, kadınlarda ise yüzde 23,9 olarak belirlendi. 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı ekim ayında bir önceki aya göre 61 bin kişi artarak 3 milyon 175 bin kişi oldu.

İşgücü 36 milyonu aştı

İşgücü ekim ayında bir önceki aya göre 219 bin kişi artarak 36 milyon 146 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,3 puan artarak yüzde 54,7 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 72,4 iken kadınlarda yüzde 37,4 oldu.İstihdam edilenlerin sayısı ekim ayında bir önceki aya göre 156 bin kişi artarak 32 milyon 970 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puan artarak yüzde 49,9 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 67,4 iken kadınlarda yüzde 32,8 olarak gerçekleşti.

İlginçtir, ekim ayında iş bulan 219 bin kişinin 120 bini kadın oldu, yani kadın istihdamı erkek istihdamından daha çok arttı. Ama toplam istihdam içinde kadınların sayısı istihdam edilen erkeklerin yarısından az.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ekim ayı işsizlik ve sanayi üretim verileriyle ilgili sosyal medya paylaşımında “Uyguladığımız programın kısa vadeli etkileri ve zayıf dış talep sonucunda sanayi üretimi yılın ilk on ayında sınırlı daraldı.” dedi. Şimşek işgücü piyasasının bu gelişmeye rağmen dayanıklılığını sürdürdüğünü belirterek şu görüşleri paylaştı:

Uyguladığımız programın kısa vadeli etkileri ve zayıf dış talep sonucunda sanayi üretimi yılın ilk on ayında sınırlı daraldı.

İşgücü piyasası bu gelişmeye rağmen dayanıklılığını sürdürüyor. Son bir yılda istihdam 1 milyonun üzerinde arttı. İşsizlik oranı mevsimsel düzeltilmiş… pic.twitter.com/qSfdVf4JQQ

— Mehmet Simsek (@memetsimsek) December 10, 2024

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, resmi X hesabından yaptığı paylaşımda ekim ayı işgücü istatistiklerini değerlendirerek Türkiye’nin istihdamda tarihi seviyelere ulaştığını açıkladı. Orta Vadeli Program hedefleri doğrultusunda çalışma hayatını güçlendirmek için atılan adımların meyvelerini verdiğini belirten Işıkhan ekim ayında istihdam edilen kişi sayısı 156 bin artarak 32 milyon 970 bine ulaştığını ifade ederek şu görüşleri dile getirdi:

En büyük önceliklerimizden olan istihdam ve işgücüne katılım oranında artış devam ediyor.

Orta Vadeli Program hedefleriyle uyumlu şekilde çalışma hayatını güçlendirmeye yönelik attığımız adımlarla Ekim ayında istihdam sayımız 156 bin kişi artarak 32 milyon 970 bin kişi,… pic.twitter.com/GPaJBIRIpP

— Prof. Dr. Vedat Işıkhan (@isikhanvedat) December 10, 2024

Sanayi üretiminde yıllık daralma beşinci ayında

TÜİK’e göre sanayi üretimi ekim ayında yıllık yüzde 3,1 azaldı. Böylece sanayi üretiminde haziran ayında başlayan yıllık gerileme serisi ekim ayında da devam etmiş oldu. Sanayinin alt sektörlerine bakıldığında, ekim ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,2 azaldı, imalat sanayii sektörü endeksi yüzde 3,3 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 7,6 arttı. Eylül ayında sanayi üretimi aylık yüzde 1,6 artmıştı. Daha önce eylül ayı için yüzde 2,4 olarak açıklanan yıllık daralma ise yüzde 2,3’lük daralmaya revize edildi.

Ekim ayında yüksek teknolojili üretimde düşüş dikkat çekti. TÜİK verilerine göre yüksek teknolojili üretimde yıllık düşüş yüzde 13,1 oldu. Aynı grupta aylık gerileme ise yüzde 7,9 olarak kaydedildi. Sermaye malı üretiminde düşüş yüzde 9,3 olarak gerçekleşti.

Ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin sayısı 79 ilin nüfusundan fazla

İşsizlik üçüncü çeyrekte turizme rağmen ‘bir tık’ düşebildi