Küresel ısınmanın bir başka sonucu: Antarktika’ya düşen binlerce meteor sonsuza dek kaybolacak

Antarktika adeta bir yıldız tozu cenneti… Buz ve karın bozulmamış beyazlığının altında milyonlarca yıl boyunca Dünya’ya düşmüş meteorlar yatıyor. Bilim insanları bu meteorların 48 bininden fazlasını geri almayı başardı. Ancak bu meteor rezervinin kalan bölümü ebediyen orada korunacak gibi görünüyor.

Yeni analizler ısınan havanın buzu yumuşattığını gösteriyor. Bu da meteorların ulaşamayacağımız kadar derinlere batması demek. Nature dergisinde yayınlanan çalışmaya göre böyle devam ederse yılda yaklaşık beş bin meteoru kaybedebiliriz. Yani Güneş Sistemi ve bir ihtimal yıldızlararası uzay hakkında bilgiler taşıyan bir arşiv sonsuza dek yok olacak.

Antarktika’nın süsü meteorlar

Güneş Sistemi’nin ilk zamanlarında oluşmuş asteroit parçalarından, başka bir gezegenden ya da bizzat uydumuz Ay’dan kopup bize doğru savrulan parçalardan oluşan meteorlar Samanyolu hakkında bilgi sahibi olunabilecek uygun materyal. Yeri geldiğinde bilim insanları asteroitlerden parça almak için uzay araçları gönderiyor ama meteorlar çoğunlukla düzenli aralıklarla kendi başlarına Dünya’ya düşüyor.

Antarktika’ya düşme olasılıkları diğer yerlere düşme olasılığından daha yüksek olmasa da üstünde doğru düzgün bir şey olmayan donmuş çorak arazide meteor aramakla metropolde meteor aramak takdir edersiniz ki aynı şey değil. En önemlisi de soğuk ve kuru çöl ortamı; meteorları her yerden iyi koruyor.

Antarktika’da bulunan meteorlar bize sadece diğer dünyalar ve Güneş Sistemi’nin erken dönemleri hakkında bilgi vermekle kalmıyor, meteorların dünyaya çarpma hızını anlamaya da yardımcı oluyor. Bu da çok önemli bir bilgi çünkü bilim insanları bundan yola çıkarak Dünya’yı daha tehlikeli çarpmalara karşı nasıl korunacağını kavramaya çalışıyor. İki yıl önce NASA, DART göreviyle bir meteoru yolundan ne kadar saptırabileceğimizi görmeye çalışmıştı.

Bilim insanları 1979 ila 1981 yılları arasında bölgede toplanan meteorların Ay’dan geldiğini kabul ediyor. Bu bulgulardan önce Ay’dan alınan tek örnekler Apollo ve Luna’nın iniş alanlarından alınmıştı. Ay’dan elde edilen meteorlar uydumuzun yüzeyinden daha rastgele ve kapsamlı örnekler elde etmekle sonuçlandı. Ay dışından elde edilen bazı meteorlar ise Mars ile ilişkilendiriliyor.

Houston’daki NASA Johnson Uzay Merkezi gezegenbilimcisi Kevin Righter “Yakın geçmişte yapılan tüm araştırmalar toplanmaya devam edilirse yeni meteor türleri bulunabileceğine işaret ediyor. Belki de Merküs ve Venüs’ün çarpışmalar sonucu yerinden çıkmış parçaları da buna dahil” diyor.

En az 300 bin meteor bulunmayı bekliyor

Bilim insanları her yıl Antarktika’dan ortalama bin kadar meteor çıkarıyor. Kısa süre önce Université libre de Bruxelles’den buzulbilimci Veronica Tollenaar ile ETH Zürich’ten Harry Zekollari öncülüğündeki bilim ekibi meteorların en çok nerelerde bulunabileceğinin haritasını çıkardı. Bu haritaya göre Antarktika’da 300 bin ila 850 bin arasında meteor olabilir. Çoğu bir milyon yaşında.

Nature’da yayınlanan çalışmanın amacı ise bu meteorların daha ne kadar toplanmayı bekleyebileceğine dairdi ve tahminler biraz önce de belirttiğimiz gibi hiç iç açıcı sayılmaz. Önceki araştırmalar Antarktika meteorlarının yoğunluğunun sıcağa karşı oldukça hassas olduğunu gösteriyor. Yüzey sıcaklığı -9 derecenin kısa süreliğine bile üstüne çıktığında neredeyse hiç meteor bulunmadığı biliniyor. Ayrıca sıcaklığın -10 derecenin üstünde olduğu bölgelerde meteorun buzun içine batabileceği belirtiliyor.

Araştırmacılar bu kez mevcut ve tahmini sıcaklıklar arttıkça meteorların ne kadarının kaybolacağını ölçmek için yapay zeka algoritması kullandı ve ısınma oranlarının daha iyi korunduğu yerlerde bile yılda binlerce meteor kaybedeceğimizi gördüler.

Isınmanın sanayi öncesi dönemin 2.7 derece üstüne çıkacağının öngörüldüğü mevcut konumda Antarktika’daki meteorların yüzde 28 ila 30’unu 2050 yılına kadar kaybedebiliriz. Bazı bölgelerde bu yüzde 50’ye kadar da çıkabilir. 2100 yılına kadar sanayi öncesi seviyelerin 5.2 derece üzerine çıkılması öngörülen senaryolarda ise Antarktika’daki meteorların yüzde 76’sı önümüzdeki on yıllar içinde buzun altında gömülü olarak kalacak.

Araştırmacılar meteor kaybının iklim değişikliğinin bir sonucu olduğunu vurguluyor ve ekliyor: “Antarktika’da kalan meteorları korumanın tek yolu sera gazı salımını hızla azaltmak.”

Antarktika’dan getirilen bakteriler enerji tasarrufunda kullanılacak