Görev tamam: 4,6 milyar yıllık uzay taşlarını taşıyan kapsül güvenli iniş yaptı
Nihayet mutlu son! Bennu’dan alınan numunelerin olduğu kapsülü açtı
NASA, 4.6 milyar yıllık Bennu asteroidinden toplanan numuneleri içeren kapsülü dört aylık meşakkatli çalışmanın ardından açmayı başardı. Kapsülün içindeki numunelere şimdiye kadar ulaşılamamasının nedeni son iki bağlantı elemanının sıkışmasıydı.
Bennu kapsülünün içinden çıkan kaya parçacıkları ve tozlar. Fotoğraf: NASA Geçen yıl gökyüzü tutkunları Bennu asteroidinden Dünya’ya getirilen numunelerin sağ salim kurtarılıp kurtarılamayacağını izlemek için ekranları başına geçti. Sınav başarıyla sonuçlandı, numunelere ulaşılabildi ancak bir sınav başladı. Kapsülün dış yüzeyindeki numuneler üzerinde çalışmalar yapılabilse de kapsülün içindeki numunelere bir türlü ulaşılamadı. Araştırmacılar artık bu zorluğun da üstesinden geldi.
NASA’nın Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’ndeki yetkililer, Dünya atmosferine girerek Utah Çölü’ne paraşütle inen Bennu numunelerine dört ay sonra ulaşabildiklerini açıkladı.
Bennu, 2300 yılına kadar Dünya’ya çarpma ihtimali 1750’de bir olduğu için “potansiyel tehlike” olarak sınıflandırılan 4.6 milyar yaşındaki bir asteroid. NASA’nın OSIRIS-REX görevi, Bennu’dan 2020 yılında örnekleri topladı ancak topladıklarını ancak geçen yıl Dünya’ya getirebildi. Numunelerin sapasağlam inebilmesinin yanı sıra Dünya ortamında kirlenmemesi gerekiyordu. Bu konularda hiçbir sıkıntı yaşanmadı.
Ne var ki bilim insanlarının numunelere ulaşmasında bu zamana kadar engel olan şey sıkışıp kalmış iki bağlantı elemanıydı. Onca uğraş içinde 35 bağlantı elemanından son ikisi sorun çıkardı.
Ekip, son iki bağlantı elemanını aletlerle sökemeyeceğini anlayınca ekim ayının ortalarında kapsülün başlık donanımının sökülmesine ara vermek zorunda kaldı. Ama bu ara başlığın sökülmesini sağlayacak iki yeni aletin tasarlanması içindi. Ekip, kapsülü açabilmek için manyetik olmayan, paslanmaz çelikten yapılmış özel aletler tasarladı ve başarılı oldular da.
NASA bu haberi X’teki resmi hesabından, “Açıldı! Açıldı!” açıklamasıyla birlikte verdi. Ayrıca paylaşımda kapsülün içindeki toz ve küçük kayaların görüntüsü de yer aldı. Artık geriye kalan tek şey numuneyi analiz etmek. NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’nde Astromalzeme Araştırma ve Keşif Bilimi’nin yöneticisi Eileen Stansbery, “Mühendislerimiz ve bilim insanlarımız daha önce erişebildiğimiz 70 gramdan fazla malzemeleyi incelemekle kalmadı, önümüzdeki engeli aşmamızı sağlayan yeni araçlar tasarlamak için aylarca sahne arkasında bıkıp usanmadan çalıştı” diyerek ekibini övdü.
It’s open! It’s open! And ready for its closeup. After successfully removing two final fasteners on Jan. 10, members of the @astromaterials team photographed the #OSIRISREx asteroid sample with a special technique to achieve super high-res images. https://t.co/bBrfFT3FoR pic.twitter.com/NTGMVFZCP3
— NASA Solar System (@NASASolarSystem) January 19, 2024
Londra Doğa Tarihi Müzesi’nden Ashley King geçen yıl, “Bu numuneler Güneş Sistemi’miz içinde oluşan en eski malzemelerden bazıları. Asteroitlerden alınan numuneler, bize Dünya gibi bir gezegenin oluşması için gereken tüm malzemelerin neler olduğunu söylediği gibi tarifi de veriyor. Yani bu malzemeler nasıl bir araya geldi ve yaşanabilir ortamları yaratmak için birbirleriyle nasıl etkileşime girdiler gibi sorulara cevap veriyor ” demişti.
Numunenin bir kısmının özellikleri zaten bizlerle paylaşıldı ancak kapsülün daha iç kısmındaki numuneler hakkındaki bilgileri ilerleyen zamanda öğreneceğiz.
Oyunlar ve Bulmacalar