Tam bir savaşçı: Japonya’nın Ay’a inen uzay aracı Slim hayata döndü

Japonya’yı Ay’a yumuşak iniş yapmayı başaran beşinci ülkesi kılan Slim uzay aracı inişten sonra verdiği uyku molasından çıkarak yeniden faaliyete geçti. Baş aşağı yaptığı inişle Güneş’i göremediği ve güneş pili de hızla tükendiği için görevin kontrol merkezindeki yetkililer aracı uyku moduna almıştı.

“Ay’ın keskin nişancısı” lakaplı uzay aracı 20 Ocak’taki inişi sırasında kraterin yamacından aşağı yuvarlanmış, bu da güneş pillerinin yanlış yöne bakmasına ve elektrik üretemez hale gelmesine neden olmuştu. JAXA yetkilileri Slim’in yerden yaklaşık 150 fit yukarıda iki ana motorundan birinin arızalandığını söyledi, inişteki sorun da muhtemelen bu arızadan kaynaklanıyordu.

Japonya’nın uzay ajansı JAXA Slim’in pili tükenmeden önce iniş verilerini Dünya’ya iletmesine öncelik verdi. Bu veriler Slim’in durumu hakkında bilgi verdiği gibi ajansın umutlarını da yeniden yeşertti. Güneş pilleri her ne kadar yanlış yöne baksa da Ay’da Güneş’in batmaya yakın olduğu öğleden sonrasında güneş pilleri yeniden şarj edilebilirdi.

Sakai uzay aracının duruşu konusunda “karışık duygular” içinde olduğunu söylemiş, “Eğer güneş pilleri yüzeyin tersine doğru bakıyor olsaydı güneş ışığını alma şansı hiç olmayacaktı. O yüzden olduğu gibi kaldığı için çok rahatlamış hissediyorum” demişti.

Slim’in proje şefi Şiniçiro Sakai araç enerjisini topladığında otomatik olarak çalışmaya başlayacağını, böylelikle iletişim kurabileceğini söyledi ki gerçekten de öyle oldu.  JAXA dün yaptığı açıklamada “Dün akşam Slim ile iletişim kurmayı başardık ve operasyonlara yeniden başladık. Ajans ayrıca sosyal medya platformu X’ten yaptığı paylaşımda Slim tarafından çekilen, iniş aracının yakınlarındaki bir kayanın görüntüsünü de yayınladı.

#SLIM, こんにちは！ SLIMチームの素晴らしい活躍のおかげで、月面からのSLIMとの通信が再開されました。月面の岩石やレゴリスほど私たちが好きなものはありません！SLIMがこれから見るもの発見するもの楽しみにしています。 https://t.co/ZYixVqMbyq

— 火星衛星探査計画 (MMX) (@mmx_jaxa_jp) January 29, 2024

JAXA inişten hemen sonra Slim ile birlikte gönderilen yardımcı araçların sağ salim uzay aracından ayrılmayı başardığını açıklamıştı. Bunlardan biri tenis topundan biraz daha büyük olan SORA-Q’ydu. SORA-Q Ay yüzeyinde dolaşarak fotoğraf çekmek için tasarlanmıştı. Zaten onun sayesinde Slim’in baş üstü durduğunu öğrenebildik. Diğer araç ise LEV-1’di. LEV-1 SORA-Q’nun çektiği fotoğrafı Dünya’ya göndererek iyi bir işbirliği yaptı.

Öte yandan JAXA, Slim’in Ay’da ne zaman tam olarak faaliyet gösterebileceği hakkında bir şey söylemedi. Daha önce yapılan açıklamalarda aracın Ay ayazında hayatta kalabilecek şekilde tasarlanmadığı belirtilmişti. Hindistan’ı Ay’a inen dördüncü ülke yapan Chandrayaan-3 Ay’da Dünya zamanına göre iki hafta süren gündüz boyunca araştırma yapmışsa da gece gelip çatınca Ay ayazına dayanamayarak bir daha uyanamamıştı.

Japonya’nın Slim projesi için 120 milyon dolar harcadığı tahmin ediliyor. Kuru ağırlığı 200 kg olan aracın fırlatma sırasında işin içine yakıt da girince ağırlığı yaklaşık 700 kg’yi bulmuştu. Söz konusu yakıt hem aracın Ay yörüngesine girmek için yaptığı manevralarda hem de iniş sırasında kullanıldı.

Japonya’nın Ay’a indirdiği Slim için hâlâ bir umut var